Het lijkt zo makkelijk: praten met kinderen. Kinderen zijn vaak lekker vrolijk, spontaan en kunnen lekker kletsen over van alles en nog wat. Sommige kinderen praten heel gemakkelijk uit zichzelf en zijn echt een open boek. Als ze iets leuks of minder leuks hebben meegemaakt, als ze ergens mee zitten, je hoort het, want ze vertellen het je gewoon.
Andere kinderen zijn echter meer gesloten en kunnen je ook wel dingetjes vertellen, maar ze houden het dan graag wat meer oppervlakkig. Ze laten niet snel het achterste van hun tong zien of praten gewoon niet graag. En dat mag ook. Niet iedereen praat even graag of vertelt even makkelijk over dingen waar hij of zij mee zit. Dat is op zich niet zo erg.
Toch weten we dat het fijn kan zijn om te praten over die dingen waar je je zorgen over maakt. Het geeft je een gevoel van opluchting, je merkt dat je er niet alleen voor staat, je ervaart dat de ander stukjes herkent van wat je vertelt, dat je niet de enige bent die die zorgen heeft, dat er iemand is die jou wil helpen, die met je mee wil denken, bij wie je terecht kunt en – misschien zelfs – dat er toch een oplossing bestaat voor jouw probleem.
Maar wat doe je nou als je het idee hebt dat je kind (of leerling) ergens mee zit? Dat het ergens tegen aanloopt en het zelf niet goed kan oplossen. Dat het ergens mee zit en het aan niemand durft te vertellen. Dat je kind volgens jou met zijn ziel onder de arm rondloopt. Je zou zo graag met hem/haar willen praten, zo graag willen weten wat er in zijn/haar hoofd omgaat, zodat je beter weet hoe je hem/haar kunt helpen. Toch krijg je bij iedere poging, die je waagt om toch een gesprek aan te gaan, nul op request. Zo frustrerend! Wat kun je nou doen als ouder (of leerkracht) om je kind open en vrijuit met jou te laten praten; op een fijne, vertrouwelijke en positieve manier…?
Dat leg ik je graag uit in dit artikel. In dit artikel lees je dan ook een aantal (gespreks)technieken, die je kunt toepassen om je kind op zijn gemak te stellen, om vertrouwen te winnen, om je kind zelf te laten praten en om een fijn gesprek samen te hebben. Uiteraard allemaal met het doel om je kind te helpen.
=> Hieronder vind je maar liefst 9 belangrijke tools, die je voor, tijdens en na jullie gesprek kunt toepassen.
(1) Sluit aan bij je kind
Niet ieder kind is hetzelfde. Het ene kind praat nou eenmaal makkelijker dan het andere. Ook het temperament of de persoonlijkheid van een kind spelen mee; het ene kind is bijvoorbeeld extraverter of juist introverter dan het andere.
Verder spelen het ontwikkelingsniveau en de leeftijd van je kind een rol. Een gesprek met een 6-jarige verloopt anders dan een gesprek met een 12-jarige. Jonge kinderen kunnen zich nog niet zo lang aan één stuk concentreren, waardoor het gesprek minder lang kan duren dan bij oudere kinderen. Stel je er ook op in dat je bij jonge kinderen moeilijke woorden vermijd en dat je het zo concreet mogelijk houdt.
Ook de setting van het gesprek speelt een rol. Het ene kind vindt het fijner om op een plek te zitten waar het vertrouwd is (bijv. thuis of in de klas); het andere kind vertelt liever tijdens het doen van een spelletje. Sommige kinderen vinden het fijner om tegen over je te zitten, andere zitten juist liever naast je. Samen wandelen (of een autoritje op weg naar de training of repetitie) heeft beide componenten in zich: je zit / loopt naast elkaar en je bent met iets anders bezig. Je hoeft elkaar dan niet perse aan te kijken. Zeker bij het bespreken van gevoelige of moeilijke thema’s kan dat laatste prettiger zijn voor je kind.
=> Dat zijn in een notendop al enkele factoren waar je rekening mee kunt houden als je een gesprek met je kind wil voeren. Vraag gewoon aan je kind wat het zelf prettig vindt en houd daar zo veel als mogelijk rekening mee.
————————————————-
Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat moeite heeft met luisteren, slapen, eten of zindelijk worden?
Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord op wil?
Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.
Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.
————————————————-
(2) Het begin: Houd het concreet.
Als je met je kind wilt praten, dan heb je daar hoogstwaarschijnlijk een duidelijke aanleiding voor; het zal dus geen gesprek worden over koetjes en kalfjes. Er is iets gebeurd, je hebt iets gezien of gehoord en daar wil je het graag met je kind over hebben. Het is goed om het gesprek met die aanleiding te openen. Vertel je kind de reden waarom je graag met hem/haar wil praten, namelijk dat er iets gebeurd is of dat je iets gezien of gehoord hebt. Probeer dan zo concreet mogelijk te zijn en benoem zo veel als mogelijk het gedrag waar je iets over gezien of gehoord hebt.
Bijv. ‘Ik kreeg een telefoontje van school. Je bent vandaag niet in de klas geweest. Klopt dat?’, ‘Ik vind je de laatste tijd zo stil in de klas. Het lijkt wel of je ergens mee zit. Klopt dat?’ of ‘Het valt me op dat je de laatste tijd niet meer met vriendinnen afspreekt. Klopt dat?’. Wacht even op een reactie en stel dan een neutrale vervolgvraag, bijv. ‘kun je me vertellen wat er aan de hand is?’ of ‘kun je me vertellen wat er gebeurd is?’.
(3) Tijdens het gesprek: Actief luisteren
Als je het gesprek goed aanpakt, gaat je kind meestal wel vertellen. Probeer vooral goed te luisteren naar wat je kind jou vertelt. Je kunt laten horen dat je luistert door te ‘hummen’ of andere luistergeluiden te maken.
Stel ook korte vragen over wat je kind je vertelt; die vragen gaan dus over de inhoud van wat je kind jou vertelt. Dat is vaak een goede manier om het gesprek gaande te houden.
Laat ook af en toe stiltes vallen. Stiltes zijn helemaal niet erg; die kun je gewoon laten gebeuren en hoef je niet perse meteen op te vullen. Ook kinderen hebben soms nl. even de tijd nodig om na te denken over wat ze willen gaan zeggen en hoe ze dat gaan vertellen. Of ze hebben gewoon even tijd nodig om op adem te komen. Duurt een stilte voor je gevoel toch te lang, dan kun je bijv. vragen: ‘wat kun je er nog meer over vertellen?’, ‘wat wil je er nog meer over kwijt?’ of misschien wel: ‘Vind je het lastig om er over te praten?’.
Je kunt ook af en toe samenvatten van wat het kind verteld heeft om te checken of je de inhoud van wat het kind vertelt nog goed volgt. Je kunt dan bijv. zeggen: ‘Dus als ik het goed begrijp dan zeg je…’. Zo voorkom je dat je aannames gaat doen, die mogelijk onjuist zijn. Daarover hieronder meer.
————————————————-
Wil je mijn nieuwste, waardevolle OpvoedTips als eerste in je mailbox ontvangen?
Klik dan hier hoe je dat – heel eenvoudig – voor elkaar krijgt.
————————————————-
(4) Laat OMA thuis.
Om een fijn gesprek te hebben met iemand anders, is het belangrijk om goed te luisteren. En om eigenlijk alleen maar naar de ander te luisteren. Dat legde ik je hierboven al uit. Dat betekent ook dat je OMA het beste thuis kunt laten. OMA staat dan voor Oordeel Mening Advies. Zodra je nl. je oordeel geeft over wat een ander tegen je zegt, je jouw eigen mening geeft of de ander een advies geeft, sla je het gesprek eigenhandig dood. Het gevaar hiervan is dat je er totaal de plank mee mis kunt slaan. Jouw oordeel kan al snel voelen als een veroordeling of beoordeling en dat is doorgaans negatief voor je gesprekspartner. Je mening kan een totaal andere zijn dan die het kind heeft, waardoor je kind het gevoel krijgt dat je hem/haar totaal niet begrijpt. En je kind hoeft niks te doen met jouw advies, dat kan het gewoon naast zich neerleggen. OMA kan dus heel snel zorgen voor het einde van jullie gesprek, nog voordat jullie goed en wel begonnen zijn. Vandaar: laat OMA vooral thuis.
(5) Neem je NIVEA mee.
Neem vooral wel NIVEA mee. NIVEA staat voor Niet Invullen Voor Een Ander. Het gaat hier om het niet doen van aannames of het trekken van (te) snelle conclusies. Bijv. Je vult voor het kind in dat het taal / spelling (of Nederlands) wel niet leuk zal vinden, omdat het dyslexie heeft (terwijl het kind daar zelf helemaal niet zo’n negatief gevoel bij heeft). Of je vult in voor het kind dat het het wel vervelend zal vinden dat het in de pauze vaker alleen door school loopt (terwijl het kind het juist fijn vindt om dan even te kunnen afschakelen van alle prikkels). Als je deze aannames toch doet, dan voelt een kind zich al snel niet begrepen en/of niet (voldoende) gehoord. Dat geeft een onprettig gevoel en nodigt niet uit tot verder praten. Voor je kind kan het voortzetten van het gesprek voelen als nutteloos of zinloos en klapt vervolgens dicht. Dat wil je graag voorkomen.
=> Om te voorkomen dat je te snel aannames doet of te snel conclusies trekt, kun je aangeven dat je niet zeker weet wat je kind precies bedoelt en vraag na of je je kind goed begrijpt. Dat kun je als volgt doen: ‘Ik weet niet zeker of ik je nu goed begrijp. Bedoel je dat…?’.
————————-
Volg me nu ook op Facebook en/of Instagram voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie.
————————-
(6) Jouw houding & positie ten opzichte van je kind
Let ook op jouw eigen lichaamshouding tijdens jullie gesprek. Als je een open houding aanneemt, dan is je kind waarschijnlijk eerder geneigd om met jou te praten dan wanneer je een gesloten houding aanneemt. Bij een gesloten houding zit je met je armen en/of benen over elkaar; dat nodigt voor je gesprekspartner niet uit om eens lekker voluit met je te gaan praten. Zorg er dus voor dat je zelf ontspannen zit met een open, luisterende houding.
Ook het aankijken van je jonge gesprekspartner is natuurlijk belangrijk, maar neem dat vooral mee als aandachtspunt voor jezelf. Als een kind jou niet aankijkt, hoeft dat absoluut geen desinteresse te zijn. Het kan voor een kind ook (te) lastig, ongemakkelijk of confronterend zijn om je op dat moment te moeten aankijken. Dwing je kind er dan ook niet toe om jou aan te kijken tijdens jullie gesprek. Hoe meer je kind zich tijdens jullie gesprek op zijn gemak gaat voelen, hoe beter dat – als vanzelf – zal gaan. Wellicht gebeurt dat niet tijdens jullie eerste gesprek, maar komt dat later wel. Geef je kind dus de ruimte om jou niet aan te kijken.
Heb je hier moeite mee? Houd dan voor ogen dat het gesprek over een bepaald onderwerp gaat dat anders is dan het wel / niet aankijken van elkaar. Als je er tijdens zo’n gesprek toch een punt van gaat maken, dan gaat het meteen over een ander thema dan waar je het eigenlijk over wilt hebben. En dat lijkt me nou net niet de bedoeling. Laat het wel / niet aankijken van elkaar dus tijdens dit gesprek even voor wat het is. Dat kun je altijd op een ander moment bespreken. Maar nu dus liever even niet.
(7) Doe geen beloftes, die je niet kunt waarmaken.
Afhankelijk van wat je kind je vertelt, zou je het liefst bepaalde beloftes willen doen, zoals ‘Het komt allemaal wel goed’ of ‘Ik zal het tegen niemand zeggen’. Je weet nl. helemaal niet of het wel echt goed komt en misschien komt er een moment waarop je het echt tegen iemand moet vertellen. Wees daar dus héél voorzichtig mee en ga uiterst zorgvuldig met deze uitspraken om. Om de vertrouwensband, die je tijdens deze gesprekken met een kind opbouwt te handhaven, is het belangrijk om altijd duidelijk én eerlijk te zijn. Blijf altijd eerlijk, ook over wat het kind van jou kan verwachten (en wat niet).
Mocht je het in de toekomst inderdaad aan iemand moeten gaan vertellen, dan is het goed om het kind daarvan op de hoogte te brengen, zodat het kind weet wat je gaat doen en wat het daarna zelf kan verwachten. Zo komt het achteraf niet voor onprettige verrassingen te staan.
————————-
Vind je het leuk om met je kind te kletsen na school, maar vertelt je kind je dan maar héél weinig?
Kijk dan m’n video ‘Lekker kletsen na school: Zo doe je dat’.
————————-
(8) Heb geduld.
Natuurlijk zijn deze gesprekstechnieken geen garantie voor succes. Ze zorgen er niet bij 100% van de kinderen voor dat ze je ineens alles gaan vertellen. Zeker niet. Maar ze maken wel de kans groter dat een kind met jou gaat praten over wat hem bezig houdt, wat er speelt of over wat jij gezien / gehoord hebt. Misschien ook niet bij de eerste keer dat je het er met hem/haar over hebt, maar wel na verloop van tijd. Laat het kind weten dat je beschikbaar bent om met hem/haar te praten en dat je altijd bereid bent om opnieuw te praten.
(9) Afronding: Maak een vervolgafspraak
Als het gesprek voor je gevoel nog niet helemaal is afgelopen of als je graag een vinger aan de pols wilt houden over het vervolg, dan is het goed om een vervolgafspraak te maken. Op school kun je dat daadwerkelijk met je leerling plannen. Thuis kun je tegen je kind zo iets zeggen als: ‘laten we er volgende week weer even op terugkomen’. Het is belangrijk dat je je vervolgens ook aan die afspraak houdt.
Tot zover mijn tips om fijne gesprekken te hebben met je kind (of leerling). Ik hoop van harte dat m’n artikel je nieuwe inzichten heeft opgeleverd. Ik wens jou en je kind dan ook hele fijne gesprekken toe!
Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Houd het dan wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Dankjewel alvast voor je reactie!
————————-
Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.
Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’. Je leest er hier meer over.
————————-
Heb je vragen over één van deze thema’s, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag?
Neem dan contact met me op.
Met vriendelijke groet,
Joyce Akse
Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl
© 2021. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.
Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.
Literatuur & websites, gebruikt voor dit artikel:
– Hoe praat ik met mijn kind over vermoedens van kindermishandeling?. Klik hier.
– Oog voor het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren. Klik hier.
– Van Elskens, Ine. (2017). Praten met een klein kind: gemakkelijker gezegd dan gedaan. Klik hier.
– Waarom “hoe was het op school?” geen goede vraag is. Klik hier.
Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle OpvoedTips:
– Waarom worden kinderen en tieners toch zo boos?
– Hoe je kind zijn emoties de baas wordt. [ Emotionele ontwikkeling ]
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter naar je te laten luisteren‘
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter te laten eten (incl. praktische tips).‘
– ‘10 basistips om je baby, kind of tiener lekker te laten slapen.‘
– Wat doet een opvoedcoach eigenlijk? | Joyce Akse vertelt.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.
© De foto van Joyce Akse is gemaakt door Ilona Tychon Fotografie.
Ga (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.
Zoals je bij punt 1 las, is het belangrijk om je kind (en jezelf) aan de gemaakte afspraak te houden. Maar dat is nog niet alles. Als je kind zich er (herhaaldelijk) niet aan houdt, dan is het belangrijk dat je je kind een consequentie geeft. Uiteraard is het nu niet de bedoeling om je kind zo maar allerlei consequenties te geven. Een goede consequentie past bij de situatie, waarin je kind zich niet aan de afspraak hield.
Iedere ouder trapt er wel eens in: een opvoedvalkuil. Je bent je er misschien niet echt bewust van, maar onbewust pak je dan een situatie onhandig aan, waardoor je kind juist niet leert om naar je te luisteren. Sterker nog, deze tactieken werken vaak averechts.
Dit punt is eigenlijk het aller-, aller-, allerbelangrijkste in de opvoeding en mag dus absoluut niet ontbreken. Helaas gaat het nog wel eens mis, om de eenvoudige reden dat we als ouders soms bang zijn om onze kinderen te ‘verwennen’. We zijn bang om ons kind ‘te veel’ positieve aandacht te geven. Toch bestaat er niet zo iets als ‘te veel’ positieve aandacht geven. Verwennen is op deze manier dan ook echt niet mogelijk.
Nog zo’n onmisbaar concept binnen (positief) opvoeden, waardoor je kind beter naar je gaat luisteren, is om er als ouder voor te zorgen dat je kind zich gezien en gehoord voelt. Het is zo belangrijk dat je kind zich door jou begrepen voelt.
Iedere ouder heeft al wel eens ervaren dat te weinig slapen echt een flinke wissel op je kan trekken. Na een periode van slecht of weinig slapen, ben je overdag niet alleen ontzettend moe, maar kun je ook minder hebben van anderen om je heen, ben je prikkelbaarder, heb je een korter lontje, ben je sneller boos en gefrustreerd, kun je je minder goed concentreren, heb je minder energie, ben je sneller ziek en ga zo maar door. Dat geldt voor kinderen natuurlijk net zo; daarnaast hebben zij de slaap hard nodig voor hun groei en ontwikkeling. Je kunt je wel voorstellen dat kinderen, die goed en voldoende slapen, overdag beter naar hun ouders luisteren.
Voor partners kan het soms nog best een uitdaging zijn om qua opvoeding op één lijn te zitten. De verschillen in jullie aanpak kunnen komen doordat jullie zélf allebei een andere opvoedaanpak hebben genoten; en misschien wil je de aanpak, die je zelf als kind kreeg, graag overnemen óf juist helemaal niet. Of jij hebt over specifieke opvoedtheorieën gelezen en wil die graag toepassen, maar je merkt dat je partner daar totaal niet achter staat.
Bij punten 6 en 7 gaf ik al aan dat het voor je kind belangrijk is om een gezonde leefstijl te hebben en om voldoende te slapen. Dat geldt voor jou als ouder natuurlijk net zo goed. Ook voor jou is het namelijk belangrijk om voldoende te slapen, gezond te eten en voldoende te bewegen. Misschien ken je de uitdrukking ook wel: ‘als je goed voor jezelf zorgt, dan kun je beter voor anderen zorgen’. En misschien komt er bij jou als volwassene nog wel bij dat je de mate van (chronische) stress probeert te beperken.
Welke lastige opvoedsituatie zich ook voordoet, het is altijd belangrijk dat jij als ouder rustig probeert te blijven. Jij geeft je kind altijd een voorbeeld van hoe je in leuke, fijne of juist lastige situaties kunt reageren. Uiteraard heb je liever niet dat je kind gaat schreeuwen, schelden of tieren als hij boos, verdrietig, gefrustreerd of teleurgesteld is; doe dat dan zelf ook niet. Je kind ziet jou namelijk als voorbeeld. En vergis je niet: ook al zeg je nog zo vaak tegen je kind dat het belangrijk is om rustig te blijven, als je dat zelf niet doet, heeft je uitspraak weinig waarde. Je kent de volgende uitspraak misschien wel: ‘Je kind doet zoals jij doet, niet zoals je zegt’.
‘Waren jullie het maar wat vaker eens over de opvoeding van jullie kinderen… Jullie kinderen zijn nu 12 en 9 jaar en al van jongs af aan lijken jullie het nergens over eens te worden. Als jij verzucht dat je graag wil dat ze wat beter naar je luisterden, dan zegt hij ‘ach, laat ze toch, het is belangrijk dat ze een eigen mening hebben.’. Als hij om 20.00 uur tegen de kinderen zegt: ‘zo, zullen we samen een film kijken?’ dan ontplof jij zo ongeveer, want jij hebt het liefst dat ze iedere avond lekker op tijd in bed liggen. ‘Het is toch vakantie…’, hoor je hem nog zeggen. Je loopt dan maar gauw even naar de keuken om te voorkomen dat jullie er weer woorden over krijgen. Je weet dat het niet goed is om ruzie te maken waar de kinderen bij zijn, maar het lijkt wel alsof je het steeds moeilijke kunt verkroppen. Het lijkt wel alsof jullie ideeën over de opvoeding steeds verder uit elkaar komen te liggen. Het zou zo fijn zijn als jullie op dit gebied wat meer op één lijn lagen!’
Iedereen heeft ideeën over de opvoeding van zijn kind(eren). Sommige ideeën zijn heel duidelijk en bewust, andere liggen wat meer onder de oppervlakte. Maar die zijn er natuurlijk ook. Dat merk je bijvoorbeeld als je iemand anders ziet omgaan met zijn/haar kind. Als je zo’n situatie observeert, dan vind je er iets van, daar voel je iets bij. Soms kun je het daar helemaal mee eens zijn of zelfs denken ‘hoe doen ze dat toch?’ of ‘kon ik dat ook maar zo…’; in andere situaties zie je ouders op hun kind reageren op een manier waar je helemaal niet achter staat en zoals je zelf nooit met je kind om zou willen gaan. En dan heb je natuurlijk nog situaties waarin jezelf op je kind reageert, waarin je tevreden bent over jezelf óf waarin je totaal niet tevreden bent over jezelf…
Zoals je ook wel weet, kun je het niet altijd met elkaar eens zijn. Hoe graag je dat misschien wel zou willen, dat lukt je niet. Accepteer dat ook.
Als ouders hebben jullie (min.) één gezamenlijk belang: jullie willen allebei het beste voor jullie kind(eren). Dat is meteen jullie grootste overeenkomst. Het is belangrijk om dat goed voor ogen te houden.
Uiteraard is het belangrijk om onderwerpen zoals de opvoedaanpak goed met elkaar te bespreken. Soms doen ouders dat al voordat ze kinderen hebben, maar ook als je al kinderen hebt, is het verstandig om dit thema vaker de revue te laten passeren.
Ook als je het niet met elkaar eens bent over het omgaan van een specifieke opvoedsituatie, kun je duidelijke afspraken met elkaar maken. De afspraak moet duidelijk zijn voor jullie beiden; jullie moeten je er beiden aan kunnen houden.
⇒ Komen jullie er toch niet naar tevredenheid uit? Kunnen jullie samen onvoldoende overeenstemming bereiken over jullie opvoedaanpak? En merk je dat de lastige opvoedsituatie blijft bestaan?
– Ik werk met ouders, die één of meerdere kinderen hebben in de leeftijd van 0 t/m 16 jaar.
Ik help ouders met een kind in de leeftijd van 0 t/m 16 jaar. Dat is dus het hele spectrum van baby, dreumes, peuter, kleuter, schoolkind, ‘mini-puber‘ en tieners.
Hoe ik tegen mijn eigen moederschap aankijk… 
Joyce Akse heeft psychologie gestudeerd aan de universiteit Maastricht (UM) en is gepromoveerd in de Pedagogiek aan de Universiteit Utrecht (UU). Haar promotieonderzoek ging over de ontwikkeling van persoonlijkheid en probleemgedrag bij jongeren. Na haar promotie heeft ze gewerkt als onderzoeker in de Pedagogiek (UU), als docent bij de opleidingen Psychologie en Geestelijke Gezondheidskunde, als onderzoeker bij Centrum Brein en Leren en als onderzoeksmanager bij een grootschalig onderzoeksproject in Maastricht (UM), ze werkte mee aan diverse projecten, zoals Peuter-Pret en MOVeBaby (MUMC+), ze werkte mee aan het schrijven van een projectaanvraag en ze werkte als gedragswetenschapper bij Terra Nigra, praktijkschool in Maastricht. Momenteel werkt ze naast haar bedrijf met veel plezier als psycholoog (team Kind & Jeugd) bij PSY-Care in Valkenburg.
Vind jij het ook lastig om ergens op tijd te komen en dan vooral om je kinderen ergens op tijd naar toe te brengen?
Kinderen vinden structuur fijn, ze varen er wel bij. Ze vinden het fijn, omdat ze op die manier beter kunnen voorspellen wat er gaat gebeuren en wat ze kunnen verwachten.
Hoe goed je voorbereiding of structuur ook is, als je te laat opstaat dan kom je alsnog te laat. De voorbereiding en structuur helpen je om alles gladjes te laten verlopen en om jezelf en je kind duidelijkheid te geven over wat er nog allemaal moet gebeuren voordat je kunt vertrekken.
Zoals je hierboven in de rijtjes al hebt gezien, zijn er ook onderdelen die je kind langzaam maar zeker zelf kan doen. Je hoeft dus echt niet alles voor je kind te doen. Als je kind jong is natuurlijk wel, maar naarmate hij ouder wordt, is het goed als dat steeds minder wordt. Daarmee leert je kind niet alleen weer nieuwe vaardigheden en een bepaalde mate van zelfstandigheid, maar het geeft je kind ook een bepaalde verantwoordelijkheid en leert ook op die manier om bij te dragen aan bepaalde gezinsprocessen.
Vaak hoor ik van ouders dat hun kind ’s ochtends wil spelen of tv wil kijken. Dat kan natuurlijk best*, maar alleen als daar tijd voor is. Maak daar duidelijke afspraken over met je kind.
Positief opvoeden, je ziet het op veel plaatsen voorbij komen. Het klinkt op zich goed, maar wat is het eigenlijk? Moet je je kind dan de hele tijd complimentjes geven en mag je dan geen regels meer hebben? Of mag je dan niet meer boos worden op je kind en moet je maar alles goed vinden wat hij doet? En waarom is het belangrijk om op een positieve manier op te voeden?
Kinderen, die lekker bezig zijn en lekker spelen, vervelen zich niet en gaan zich daarom minder snel vervelend gedragen. Ze lopen ook minder kans om gedragsproblemen te ontwikkelen. Als je kind speelgoed heeft, dat past bij zijn eigen ontwikkeling en interesse, dan is dat extra stimulerend voor je kind om lekker mee bezig te zijn.
Je kind vindt het ontzettend fijn om samen met jou bezig te zijn. Ga een paar keer per dag kort met je kind meespelen en sluit dan aan bij wat je kind doet. Uiteraard mag je je kind aanmoedigen of een complimentje geven als hij iets goed doet. Dat vindt iedereen fijn om te horen en daardoor motiveer je je kind nog meer om nieuwe dingen te leren en om zich te ontwikkelen. Ook een kusje, knuffel of aai over de bol geven zijn belangrijk voor je kind. Je kunt je kind niet verwennen met positieve aandacht, dus geef je kind er voldoende van.
Spreek duidelijk met elkaar af wat je van elkaar verwacht. Houd daarbij goed rekening met wat je kind wel/niet kan; wees daar dus realistisch in. Dat betekent ook dat je kind weet wat hij van jou kan verwachten als hij zich niet aan jullie afspraken houdt. Uiteraard heb je in dezen een belangrijke voorbeeldfunctie: afspraken die voor je kind gelden, gelden ook voor jou (denk dan bijv. aan ‘niet schreeuwen’).
Alle kinderen zijn uniek en ontwikkelen zich op hun eigen manier en in hun eigen tempo. Sommige kinderen ontwikkelen zich eerder op motorisch gebied, andere juist op het gebied van taal en spraak. Dat is helemaal niet erg.
Het is belangrijk om goed voor jezelf te blijven zorgen. Zorg voor je eigen rustmomenten en voor momenten waarbij jij je batterij voldoende kunt opladen. Doe dan iets dat jij fijn vindt. Als jij goed voor jezelf zorgt, kun je ook beter voor anderen zorgen.
Met positief opvoeden benader je je kind wel zo veel mogelijk op een fijne, positieve, constructieve manier, waarbij je duidelijke en realistische afspraken met elkaar maakt. Uiteraard mag jij nog steeds boos worden, net zoals je kind dat mag; we zijn namelijk allemaal maar mensen en emoties horen daarbij. Met positief opvoeden leer je je kind wel hoe hij die boosheid in goede banen kan leiden. Uiteraard speel jij daar als ouder een belangrijke rol in.
In het nieuws, in de krant en op internet kom je regelmatig verschrikkelijke berichten tegen over kinderen die kwijtraken. En na zo’n verschrikkelijk bericht, bijv. over 
‘Gaan kinderen echt zó makkelijk mee?’ (
Leg je kind uit wat het niet mag doen. Dan gaat het om afspraken als:
Bespreek niet alleen de afspraken zoals hierboven (bijv. ‘Ga niet met onbekenden mee.’), maar leg uit hoe volwassenen dat aanpakken en hoe ze proberen om kinderen mee te lokken. Geef ook aan wat er daarna kan gebeuren. Je hoeft dan niet over alle mogelijke gevolgen in detail te treden (het is nl. erg angstaanjagend om te zeggen dat je kind verkracht of vermoord kan worden); vaak is het echt al voldoende om te zeggen dat je kind dan papa / mama misschien niet meer ziet. Dat is voor kinderen echt al erg genoeg!
Hoewel we graag hebben dat kinderen goed naar ons als ouders en naar andere volwassenen luisteren, moeten ze ook leren dat ze in sommige situaties echt ‘nee’ mogen zeggen. Als je kind het gevoel krijgt ‘er klopt iets niet’, ‘dit is niet pluis’ of ‘ik vertrouw het niet helemaal’, dan moeten ze hun eigen gevoel volgen. Grote kans dat het dan ook echt niet helemaal goed zit.
Dan is het handig als je kind jouw contactgegevens bij zich draagt. Dat kun je doen door jouw telefoonnummer met pen op z’n hand of onderarm te schrijven. Je kunt ook een ‘tag’ kopen, die je bijv. aan de broek van je kind kunt vastmaken.
Leg ook uit welke mensen betrouwbaar zijn. Dat zijn meestal mensen in uniform, zoals een politieagent, ambulancepersoneel, brandweerman / -vrouw, beveiligers, parkeerwachten etc.
Daarnaast is het goed om je kind – zodra het daar oud genoeg voor is – jouw telefoonnummer uit zijn hoofd te laten leren. Dat wil niet zeggen dat hij een tag ed. niet meer bij zich hoeft te dragen, maar dat kan wel weer voor wat meer zekerheid bij je kind zorgen. Houd er ook dan nog rekening mee dat je kind zich in deze moeilijke situatie kan vergissen of het telefoonnummer helemaal kan vergeten, omdat het toch last heeft van paniek- of angstgevoelens.
Ook de politie heeft 
Zorg er voor dat je het ‘mogelijke probleem’ (dat er voor je kind nog helemaal niet is) niet groter maakt dan dat het is. Je wilt namelijk niet dat je kind het vertrouwen in de mens helemaal kwijtraakt. Kinderen kunnen hier natuurlijk ook bang van worden en ook dat wil je graag voorkomen. Je wil toch het liefst dat je kind zorgeloos in de speeltuin kan spelen. En bedenk ook dat lang niet iedereen slecht is of slechte bedoelingen heeft met je kind.
Bekijk ook deze filmpjes met ‘social experiments’, waarin je ziet hoe gemakkelijk kinderen – ondanks al je waarschuwingen – toch doen wat vreemden van hen vragen:
Ik hoop van harte dat je deze tips op een goede manier kunt toepassen. Heb je hier vragen over, wil je meer weten over dit thema of heb je een opvoedvraag? Neem dan contact met me op. Je vindt m’n contactgegevens hieronder.
Akse Coaching 