10 basistips om je baby, kind of tiener lekker te laten slapen.

Alle kinderen hebben wel eens moeite om in slaap te vallen, om de hele nacht door te slapen of om ’s ochtends lang genoeg in bed te blijven liggen. Als ouder kun je je baby, kind of tiener gelukkig heel goed leren om te (gaan of blijven) slapen. Maar hoe pak je dat precies aan?

⇒ In dit artikel geef ik je maar liefst 10 basisvoorwaarden, die er samen voor zorgen dat ook jouw kind lekker slaapt.

Je weet vast wel dat het belangrijk is dat kinderen voldoende slapen. We weten dat kinderen van alle leeftijden voldoende slaap nodig hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen, om te groeien, om zich goed te voelen en om overdag voldoende energie te hebben.

Om de kans zo groot mogelijk te maken dat je kind ’s avonds lekker in slaap valt, ’s nachts goed doorslaapt en ’s ochtends lang genoeg slaapt, zijn er maar liefst 10 voorwaarden, die er samen voor zorgen dat je kind lekker gaat slapen. Hier komen ze.

Dit zijn dé 10 basisvoorwaarden om je kind lekker te laten slapen:

(1) Zorg overdag voor voldoende beweging
Een goede nachtrust begint eigenlijk al overdag. Zorg dat je kind genoeg beweging heeft, zodat het ’s avonds lekker moe is (of moe genoeg voor een dutje). Ga dus samen naar buiten en/of laat je kind lekker buiten spelen. Doe dat het liefst dagelijks, als ook maar enigszins haalbaar is.
Als je overdag aan veel daglicht wordt blootgesteld, maak je ’s avonds voldoende slaaphormoon melatonine aan. In het donkere jaargetijde is blootstelling aan daglicht dus extra belangrijk.

LET OP: Als je kind slecht slaapt of moeilijk in slaap komt, dan is het niet nodig om medicatie te gebruiken. Sterker nog, dat kan zelfs averechts werken. Bijv. het medicijn met ‘melatonine’ werkt alleen maar in specifieke gevallen; dat mag je echt niet op eigen initiatief geven. Bij onjuist gebruik van melatonine kan het slaapprobleem van je kind zelfs verergeren. Bron: Consumentenbond.

(2) Zorg voor een ‘Oase van Rust’
Maak van de slaapkamer en van het bed van jouw kind een ‘oase van rust’. Zorg dat het een prettige en rustige plek is om in te kunnen slapen. Probeer te voorkomen dat er (te veel) speelgoed op de slaapkamer ligt; dat leidt alleen maar tot afleiding. Voorkom ook dat er te veel knuffels in bed liggen; een paar knuffels is natuurlijk niet erg, maar je kind moet wel lekker in zijn bed kunnen liggen en voldoende ruimte hebben om te kunnen draaien.

(3) Zorg voor een donkere slaapkamer
Het is belangrijk dat je kind in een donkere kamer slaapt. Zorg daarom – indien mogelijk – voor verduisterende gordijnen of rolluiken. Als je merkt dat je kind bang is in het donker, kun je een klein nachtlampje aanzetten of kun je ervoor zorgen dat er een klein beetje licht vanuit de gang de slaapkamer inschijnt. Hoe minder licht je kind nodig heeft, hoe beter het zal slapen.
*: Zodra het schemert en donker wordt, komt het slaaphormoon melatonine vrij in je lichaam. Melatonine zorgt ervoor dat de lichaamstemperatuur daalt, waardoor het lichaam weet dat het nacht is en gaat rusten. Als het te licht is, krijgen je hersenen geen seintje dat ze melatonine moeten aanmaken.

(4) Zorg voor een frisse slaapkamer
Goede ventilatie van de slaapkamer is erg belangrijk. Een te vochtige of te droge kamer is onprettig en kan je uit je slaap houden. Zorg er dus voor dat het raam van de slaapkamer van je kind overdag (dagelijks) openstaat, zodat er frisse lucht naar binnen kan. Je kunt zelfs het raam ’s nachts open laten staan, als je (kind) dat prettig vindt. Een te droge kamer kun je verhelpen door waterbakjes aan de verwarming te hangen.

(5) Zorg voor een fijne temperatuur in de slaapkamer
Eén van de redenen waarom kinderen ’s avonds niet goed in slaap komen of ’s nachts wakker worden, is omdat ze het te koud of te warm hebben. Zeker jonge kinderen weten nog niet hoe ze dat kunnen oplossen en roepen jou om hun probleem te verhelpen. Nou is het op zich natuurlijk geen punt om een probleem voor je kind op te lossen, maar dit zorgt wel voor een onnodige én onwenselijke onderbreking van de slaap. Vandaar dat het belangrijk is om dit te voorkomen.
⇒ Zorg daarom voor een prettige temperatuur in de slaapkamer. Als richtlijn kun je een temperatuur van 16-21 graden Celsius (met een gemiddelde van 18 graden) aanhouden. Uiteraard kijk je hiervoor ook goed naar je kind; pas de temperatuur evt. aan je kind aan.

Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat niet goed luistert, slaapt of eet? Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord of oplossing voor wil?
Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.

Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.

(6) Zorg voor fijne slaapkleding
Zoals je ook bij punt 5 las, kunnen kinderen wakker worden als ze het te koud of juist te warm hebben. Zorg daarom voor een fijne pyjama (evt. met een slaapzak voor baby’s of jonge kinderen), die goed past. Zorg ook voor een fijne stof, liefst katoen.
Speciaal voor baby’s en jonge kinderen: Houd de lichaamstemperatuur van je kleintje goed in de gaten. Voel eens af en toe hoe warm het nekje of buikje aanvoelt of meet zijn temperatuur met een thermometer. Als de temperatuur aan de hoge kant is (zeker bij koorts), doe dan een laagje kleding uit.

(7) Laat je kind naar bed gaan als het moe is.
Dat lijkt een open deur, maar dat is het niet. Om er achter te komen wanneer je kind moe is, moet je je kind goed in de gaten houden. We weten allemaal wel dat gapen een duidelijk signaal van vermoeidheid is, maar wist je dat snel huilen, jengelen, hangerig zijn of druk gedrag* ook signalen van vermoeidheid zijn…? Door naar het gedrag van je kind te kijken, zie je wat voor jouw kind de bestpassende tijd is om naar bed te gaan.
*: Zodra je kind te laat naar bed gaat, zal het lichaam cortisol (stresshormoon) en zelfs adrenaline produceren; dat zijn hormonen die het lichaam stimuleren. Ouders merken dan dat hun kind extra actief wordt. Het lijkt misschien wel over zijn slaap heen, maar niks is minder waar.

(8) Houd een vaste bedtijd aan.
Breng je kind zo veel mogelijk op een vast tijdstip naar bed. Vooral op het gebied van slaap zijn kinderen gebaat bij regelmaat; een vaste bedtijd hoort daar dus ook bij. Door het handhaven van een vaste bedtijd (en het liefst ook een vaste wektijd ’s ochtends) wordt de interne klok van je kind ‘ingesteld’. Dit is een essentieel onderdeel van een gezonde slaaphygiëne en een goed ‘slaap-waakritme’. Dat geldt uiteraard zowel voor het tijdstip van naar bed gaan ’s avonds als voor het tijdstip van dutjes overdag.
Wanneer je kind in het weekend veel te laat naar bed gaat, kan het lichaam niet goed ‘terugschakelen’ naar het ritme van doordeweeks. Je kind heeft dan steeds een ‘jetlag-gevoel’.

(9) Bereid je kind voor op het slapengaan.
Als het tijd wordt om te gaan slapen, dim je het licht al een beetje in de woonkamer en/of doe je de gordijnen alvast dicht. Zo wordt langzaam het slaaphormoon (melatonine) aangemaakt en merkt je kind dat hij moe wordt.*
Maak de voorbereiding op het slapengaan zo concreet mogelijk: zeg ong. 5 minuten van te voren tegen je kind dat het bijna bedtijd is; herhaal dat evt. 1 minuut voordat het echt zo ver is. Zo weet je kind enerzijds dat het nog even kan blijven spelen / het tv-programma kan kijken en anderzijds dat het er nog niet meteen mee hoeft te stoppen. Het weet dan ook dat het wel bijna tijd is om er mee te stoppen en dat hij dus bijna naar bed gaat. Deze voorbereiding op het slapengaan is fijner dan wanneer je kind ergens acuut mee moet stoppen. De kans wordt hierdoor groter dat je kind met je meewerkt op het moment dat het daadwerkelijk naar bed moet.
*: Zodra het schemert, komt het slaaphormoon melatonine vrij in je lichaam. Melatonine zorgt ervoor dat de lichaamstemperatuur daalt, waardoor het lichaam weet dat het nacht is en gaat rusten. Als het te licht is, krijgen je hersenen geen seintje dat ze melatonine moeten aanmaken.

(10) Zorg voor een bedritueel.
Als je je kind naar bed brengt, dan heb je te maken met steeds terugkerende handelingen.* Door deze handelingen iedere avond in dezelfde volgorde te doen, weet je kind niet alleen nóg beter wat de bedoeling is, maar door de herkenning ervan voelt hij zich ook veilig en vertrouwd. Het lichaam van je kind gaat zich door deze vaste handelingen ook klaarmaken om te gaan slapen. Door het bedritueel komt je kind langzaam maar zeker in de slaapmodus.
*: Denk maar eens aan handelingen als kleren uittrekken, naar de wc gaan, douchen, pyjama aantrekken, tandenpoetsen, knuffel & kus geven, welterusten zeggen. Voor (jonge) kinderen hoort daar nog een verhaaltje voorlezen, een slaapliedje zingen en/of een lampje / muziekje aanzetten bij. Bij oudere kinderen of tieners neem je samen nog even de dag door en kan je kind / tiener zelf nog even lezen. Sluit het bedritueel in ieder geval rustig samen af.

Ook jouw kind gaat beter slapen!
Als je aan deze 10 basisvoorwaarden hebt voldaan, dan ben ik ervan overtuigd dat je kind beter kan gaan slapen. Uiteraard werken deze voorwaarden niet van vandaag op morgen en is het belangrijk dat je er de komende 2-3 weken consequent mee aan de slag gaat.

Merk je daarna nog geen / onvoldoende verbetering in het slaapgedrag van je kind?
Neem dan contact met me op, zodat we samen kunnen gaan kijken hoe we je kind beter kunnen leren slapen. Naast deze basisvoorwaarden zijn er veel mogelijkheden om je kind beter in slaap te laten vallen, beter door te laten slapen en ’s ochtends langer te laten slapen. Zeker als je merkt dat jij en/of andere gezinsleden lijden onder het slechte slapen van je kind is het belangrijk om actie te ondernemen. Wacht dan ook niet langer en neem contact met me op.

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!

Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.

Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’.
Je leest er hier meer over.

Heb je vragen over één van deze thema’s, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag?

Neem dan contact met me op.

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.

Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle OpvoedTips:
– ‘Ga nou toch lekker slapen, liefje! – 5 tips om je kind te leren slapen‘.
– ‘Slaap kindje slaap’ – Hoe een bedritueel je kind helpt om beter in slaap te laten vallen.
– ‘Uitslapen als je kinderen hebt…?‘ – Zorg er in 3 stappen voor dat je kind langer slaapt.
– ‘Waarom huilt mijn baby toch zo? Over: Hoe je huilen bij baby’s vermindert.‘.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.

Joyce gebruikte / las voor dit artikel o.a. de volgende bronnen:
– ‘Bedtijden voor kinderen: Hoe laat moet mijn kind naar bed?’.
LINK: https://www.slaapinfo.nl/kinderen/bedtijden-voor-kinderen/
– ‘Lekker slapen doe je in het donker. Donkere slaapkamer belangrijk voor nachtrust.’ LINK: https://www.gezondheidsnet.nl/slapen/lekker-slapen-doe-je-in-het-donker.

– ‘De perfecte slaapkamer om in te slapen’.
LINK: https://www.slaapinfo.nl/slaapkamers/perfecte-slaapkamer-slapen/.

Ga (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.