Stop het gezeur, geruzie en gedoe op de achterbank – 4 handige tips voor onderweg.

Herken je dat? Je hebt je al een hele tijd verheugd op dat ene weekendje weg met je gezin of die ene supermooie vakantie. Je hebt alle voorbereidingen getroffen, alles liep op rolletjes, dan stap je in de auto en vertrekt. Jullie zijn nog geen 5 minuten onderweg en dan begint het gedonder. Je zoon moet naar de wc, terwijl je weet dat hij vlak voor vertrek nog is geweest; toch blijft hij er over doorgaan. Dan zegt je dochter dat ze honger heeft, terwijl jullie net het ontbijt achter de kiezen hebben; ook zij begint te zeuren. Om de stemming maar goed te houden, stop je bij het eerste het beste tankstation om je zoon naar het toilet te laten gaan en geef je je dochter een koekje. ‘Gelukkig, nu zijn ze wel even stil’, denk je nog. Maar jullie zijn nog niet onderweg of achterin begint ineens een fikse ruzie over dat ene spelletje dat ze nu net allebei willen gaan doen…

Op vakantie gaan met je hele gezin zou eigenlijk ontzettend leuk en gezellig moeten zijn, maar zo’n reis er naar toe, kan je als ouder soms tot wanhoop drijven. Sterker nog, vervelend gedrag van je kinderen kan je als bestuurder zo afleiden dat het soms zelfs gevaarlijke situaties oplevert. In dit artikel geef ik je graag tips en ideeën over hoe je het leuk houdt als je samen met je kinderen in de auto op pad gaat. Deze tips kun je niet alleen gebruiken voor de ‘verre’ reis van een paar uur naar jullie vakantiebestemming, maar ook als je net wat langer in de auto moet zitten voor dat ene gezellige bezoekje of dat bijzondere uitje.

---

Voor jonge – maar ook oudere – kinderen zijn lange autoritten vaak maar saai. Er gebeurt in de auto weinig en ze moeten de hele tijd maar stil in hun autostoel zitten. Als kinderen niks te doen hebben, is de kans groot dat ze vervelend gedrag gaan vertonen. Daarnaast is het voor jou als ouder in de auto vaak lastiger om met vervelend gedrag om te gaan dan thuis. Als bestuurder moet je je al concentreren op de weg en kun je minder aandacht schenken aan je kinderen.

Hieronder volgen een aantal handige tips, die er voor zorgen dat je – ook in de auto – met vervelend gedrag van je kind kunt omgaan.

1. Houd zo veel mogelijk rekening met het dagritme van je kind.
Plan kortere ritjes tussen de slaap- en eetmomenten van je kind door. Zorg dat je kind lekker geslapen of gegeten heeft in plaats van te gaan rijden als je kind erg moe of hongerig is. Kinderen, die moe of hongerig zijn, zullen eerder lastig of vervelend gedrag laten zien.
Mocht je niet anders kunnen dan toch reizen op momenten dat je kind eigenlijk zou gaan slapen of willen eten, probeer dan de omstandigheden zo veel mogelijk te laten lijken op het normale slapen of eten.
Om je kind in de auto goed te laten slapen, kun je het raam wat verduisteren met speciale donkere schermpjes en geef je je kind zijn favoriete slaapknuffel. Er zijn speciale ‘kussentjes’ die je aan de gordel bevestigt, waar je kind – lekker zacht – tegen aan kan leunen.

2. Bereid je kind voor op de autorit en geef aan wat de bedoeling is.
Zeg ruim vooraf aan de autorit tegen je kind wat jullie plannen zijn en dat jullie met de auto ergens naar toe gaan, bijv. op bezoek, een uitje of op vakantie. Leg je kind ook uit waarom je je als bestuurder goed moet concentreren op de weg en waarom het belangrijk is om een veiligheidsgordel te dragen.
Geef zelf het goede voorbeeld en draag ook altijd een veiligheidsgordel.

Een ander aspect van de voorbereiding is dat je samen een aantal afspraken maakt, die in de auto gelden. Dat kunnen regels zijn als (1) houd je veiligheidsgordel om, (2) praat rustig, (3) houd je handen en voeten thuis.
Merk op dat de formulering van deze afspraken als verwachtingen èn op een positieve manier geformuleerd zijn. Maak liever geen afspraken als ‘doe je gordel niet af’, ‘niet schreeuwen’, ‘niet slaan/schoppen’. Lees ook m’n artikel over ‘nee / niet’.

3. Stimuleer dat je kind zich aan je afspraken houdt.
Om je kind te stimuleren zich aan jullie afspraken te houden, kun je een gedragskaart inzetten. Je kind mag dan een sticker plakken voor iedere autorit, waarin hij zich netjes aan de afspraken heeft gehouden. Daarmee stimuleer je dus ook dat je kind zich aan de afspraken gaat houden. Als beloning voor het verdienen van die stickers werkt je kind toe naar leuke (en kostenloze) extraatjes. Het is belangrijk dat je kind meteen na de autorit een sticker kan plakken.

Goed om te weten: begin hier niet pas mee op de dag dat je op vakantie gaat. Je kunt er het beste al eerder mee starten, zodat je kind weet wat de afspraken zijn, dat hij weet wat er gebeurt als hij zich aan de afspraak houdt (dan krijgt hij een sticker en werkt hij toe naar een leuk extraatje) én wat er gebeurt als hij zich er niet aan houdt (dan krijgt hij geen sticker).
Een gedragskaart incl. specifieke uitleg kun je bestellen door een mailtje te sturen naar  Joyce Akse, opvoedcoach & psycholoog (info@aksecoaching.nl).

4. Spreek af wat er gebeurt als je kind zich niet aan de afspraken houdt.
Het is belangrijk dat je kind vooraf weet wat er gebeurt als hij zich niet aan jullie afspraken houdt. Als je de stickerkaart gebruikt (zie punt 3 hierboven), dan kan het niet krijgen van de sticker vaak al voldoende zijn.
Als je kind de sticker niet krijgt én daarna toch nog doorgaat met vervelend gedrag, dan kun je vervolgens een andere methode toepassen: ‘even stilzitten’. Dat klinkt misschien een beetje vreemd als methode – want je kind zit in principe al de hele tijd stil – maar er komt meer bij kijken dan alleen stil zitten.
Het houdt namelijk in dat je kind even niks mag doen (bijv. niet spelen), dat hij korte tijd stil is en dat jij voor een korte tijd geen aandacht aan hem schenkt. Een korte tijd is bijv. één minuut. Andere kinderen in de auto hebben op dat moment overigens geen straf; die mogen dus wel gewoon praten en spelen en krijgen dus – indien nodig – wel aandacht van jou.

EXTRA: Ouders houden vaak de leeftijd van het kind aan om de duur van een consequentie te bepalen, maar dat is vaak erg lang. Probeer zelf maar eens 4-6 minuten (of langer) stil te zijn of te blijven zitten/staan. Dat lijkt dan wel een eeuwigheid; kun je nagaan hoe dat voor je kind is… 1-2 minuten is daarom vaak lang genoeg om je boodschap duidelijk te maken, ook voor oudere kinderen.

Je laat je kind uiteraard niet zo maar ineens ‘stilzitten’; daar gaat altijd 1 tot 2 waarschuwingen aan vooraf. Als je kind de eerste keer de afspraak niet nakomt, dan geef je dat meteen aan. Zeg waar je kind mee moet stoppen en wat je wil dat hij wél doet.
Bijv.: ‘Jelle, stop met schreeuwen. Praat rustig / praat met je normale stem / praat zachtjes.’
Als je deze waarschuwing nog een keer geeft, dan voeg je er aan toe wat er gebeurt als je kind zich niet aan de afspraak houdt, dus:
‘Jelle, stop met schreeuwen, anders ga je zo meteen stilzitten. Praat rustig / praat met je normale stem / praat zachtjes.’
Pas als je kind zich na de 2e waarschuwingen nog niet aan de gemaakte afspraak houdt, dan volgt de consequentie, nl. stilzitten. Je blijft zelf zo veel mogelijk rustig en je rijdt ondertussen gewoon door.

Als je kind zich niet aan het stilzitten houdt…
Soms kunnen kinderen ondanks het niet verdienen van de sticker, de 2 waarschuwingen én de consequentie (het stilzitten) toch nog doorgaan met het lastige gedrag. Je zet dan de auto langs de kant van de weg, je geeft duidelijk aan waarom je stopt, je herhaalt nog een keer dat je kind korte tijd stil moet zitten voordat je verder rijdt. Je wacht dus totdat je kind de afgesproken tijd stil gezeten heeft. Pas daarna rijd je weer verder.

Deze laatste stap wil je natuurlijk graag voorkomen als je op vakantie gaat. Dan wil je graag kilometers maken en lekker door kunnen rijden. Uiteraard is het dan ook goed om regelmatig te stoppen (zie punt 1 hierboven), maar liever niet voor vervelend gedrag van je kinderen. Vandaar dat het goed is om op tijd met deze aanpak te beginnen. Als je pas gestart bent met deze aanpak, dan kan het best wel eens voorkomen dat je alle stappen moet doorlopen tot aan het parkeren van de auto. Als je deze aanpak duidelijk, rustig én consequent toepast, dan zul je merken dat je kind steeds beter weet wat er van hem/haar verwacht wordt en dan heb je steeds minder stappen nodig voordat je kind naar je luistert.

Vind je het lastig om deze tips toe te passen tijdens het autorijden? Of ben je op zoek naar aanvullende informatie en tips over hoe je op een prettige manier samen met je kind kunt reizen? Neem dan contact met me op.

Om op een positieve manier op te voeden, heb je hierboven een aantal basale tips gelezen, die van toepassing zijn in een specifieke situatie. Hiermee kun je alvast aan de slag om de opvoeding van je kind aan te pakken.

Daarnaast zijn er natuurlijk nog andere manieren om de opvoeding van je kind aan te pakken. Wil je graag weten welke manieren er nog meer zijn of wil je weten welke manier het best past jou en je kind past?
Neem dan contact met me op (via joyce@aksecoaching.nl of +31-6-11107102), zodat ik er – samen met jou – voor kan zorgen dat jouw kind de opvoeding krijgt die het verdient en die bij jou, je kind en je gezin past.

---

Wil je reageren op dit artikel of thema?
Zet je reactie dan onder dit artikel.

Wil je graag meer tips over leren luisteren en positief opvoeden?
Kom dan eens naar een lezing of workshop, die ik over dit thema houd. Klik hier om te zien wanneer de volgende thema-avond gepland staat en/of stuur een e-mail naar info@aksecoaching.nl om er een samen met mij te organiseren.

Het is natuurlijk ook mogelijk om ‘op maat’ adviezen te krijgen in een gesprek één-op-één; we plannen dan samen een kennismakings- / intakegesprek.

Ik hoop van harte dat je op basis van deze tips op een leuke manier aan de slag kunt met jouw manier van opvoeden én dat je autoritten rustiger én gezelliger zullen verlopen. Ik wens jullie veel mooie ritjes samen!

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

©2015-2018. Joyce Akse / Akse Coaching.

Naast deze tips stuurt Joyce maandelijks praktische opvoedtips rond naar al haar abonnees. Haar abonnees ontvangen haar opvoedtips helemaal GRATIS én vrijblijvend. Als je je er nu via haar website voor aanmeldt, ontvang je ook Joyce’ GRATIS Mini E-boek ‘5×5 OpvoedTips – Nóg meer genieten van opvoeden’ bij; eveneens helemaal GRATIS én vrijblijvend.

Ga (terug) naar de website van Akse Coaching.

Joyce heeft voor dit artikel de volgende referentie gebruikt: 
– Marx, Westpalm van Hoorn en Molenaar. (2009). Je peuter. Spectrum: Houten.
– Turner, Sanders & Markie-Dadds. (2011). Onderweg in de auto. Triple P International.
– Woolfson. (2001). De pientere peuter. Tirion Uitgevers bv: Baarn.