Zo maar ineens zitten we allemaal binnen, in huis. We werken thuis, onze kinderen gaan niet meer (of slechts deels) naar school, alle activiteiten zijn stopgezet, je kunt geen bezoek meer ontvangen, er zijn allerlei voorzorgsmaatregelen getroffen en ga zo maar door.
Gelukkig worden de maatregelen wel langzaamaan steeds meer versoepeld, maar het is toch nog steeds niet helemaal zoals het was…
Lekker rustig, zou je zeggen. Ja, in theorie. Maar in praktijk voelt dat heel anders. Omdat dat onzichtbare virus daar buiten ergens rondwaart, zorgt dat voor stress, voor zorgen, voor angst, misschien wel voor paniek. Het fijne, ontspannen en vertrouwde gevoel dat je normaalgesproken hebt, is nu een stuk minder aanwezig.
Onze kinderen krijgen het net zo goed mee als wij. Tenminste, afhankelijk van hun leeftijd weten ze wel / niet zo goed wat er speelt, maar ze weten wel dát er iets aan de hand is. Ze horen allemaal dat er iets is met een ‘Coronavirus’, dat je er ziek van kunt worden, dat sommigen er zelfs aan dood gaan. Mijn dochtertje zei deze week zelfs huilend tegen me: ‘Mama, ik ben bang dat je dood gaat.’.
En het vervelende is dat je die angst niet helemaal weg kunt nemen. Misschien herken je die angst van je kind zelf ook wel. Je weet dat de kans heel klein is, maar je hoort er zoveel over. Je krijgt de hele dag door updates met nieuwe besmettingen, een nieuw aantal doden; in China, in Italië, in Nederland. Dat is gewoon beangstigend. En als het dat voor ons als volwassenen al zo is, hoe moet dat dan zijn voor onze kinderen…? Voor kinderen, die ook ineens alles om zich heen zien veranderen. Hoe praat je daar eigenlijk over met je kind, over deze situatie, over het Coronavirus, wat vertel je wel en wat niet, hoe voorkom je dat je kind (te) bang wordt…
⇒ Dat heb ik allemaal voor je op een rijtje gezet. In dit artikel lees je dan ook op welke manier je het beste met je kind over dit onderwerp kunt praten en hoe je ervoor zorgt dat je kind niet onnodig bang wordt. Dat kun je al in slechts 5 stappen aanpakken. Je leest ze hieronder.
(1) Wees open en eerlijk tegen je kind.
Wees reëel over het gevaar; gebruik daar dan wel uitsluitend goede informatiebronnen voor. Baseer je uitspraken alleen op basis van informatie, die afkomstig is van virologen, epidemiologen, artsen en wetenschappers op dit vlak.
⇒ Voor jezelf en voor tieners is het goed om de informatie van het RIVM aan te houden.
⇒ Voor kinderen, die jonger zijn (basisschoolleeftijd) kun je dagelijks – liefst samen – het Jeugdjournaal kijken. De informatie, die daarin gegeven wordt, wordt al goed aangepast aan wat kinderen kunnen behappen en willen weten. Naar aanleiding van het (samen) kijken kan je kind natuurlijk vragen hebben; bespreek die het liefst direct na het kijken van het programma.
Probeer de komende tijd – als het even kan – na het Jeugdjournaal kort even iets anders te doen, iets luchtigers, zodat je kind ook weer op andere gedachten komt. Het is zeker niet erg om het er dagelijks even over te hebben en om het nieuws erover te volgen, maar dat hoeft natuurlijk niet de hele dag door. En zeker niet vlak voor het slapengaan…
Komt je kind moeilijk in slaap? Lees dan m’n artikel ‘10 basistips om je kind of tiener lekker te laten slapen‘.
Sluit daarom de dag met je kind op een fijne manier af; lees een boek voor, lees samen een boek (bijv. om en om een regel) en/of vraag wat zijn 3 fijnste momenten van de dag waren. Op die manier valt je kind in slaap zonder al die berichten over het Coronavirus op zijn netvlies.
TIP: Wil je voorkomen dat je kind de hele dag ondergedompeld wordt in ‘coronanieuws’, maar wil je wel graag dat het toch een beetje op de hoogte blijft?
Kijk dan alleen – samen – naar het Jeugdjournaal in de ochtend.
⇒ Dus: over het algemeen is het belangrijk om je nu extra goed aan de feiten te houden. Maak er geen ander verhaal van, bagatelliseer het probleem niet (voorkom uitspraken als ‘het valt wel mee’ of ‘er is niks aan de hand’) én blaas het niet onnodig op (voorkom opmerkingen als ‘opa en oma gaan er misschien wel dood aan.’).
(2) Leer je kind wat het zelf kan doen om de kans op ziekte te verkleinen.
Zoals je weet, is het ontzettend belangrijk om nu alle voorzorgsmaatregelen serieus te nemen en goed uit te voeren. Dat kun je kinderen heel goed leren, ook jonge kinderen. Neem eventuele ongerustheid bij je kind weg door de nieuwe maatregelen als een nieuw, vast ritueel in te voegen. Pak het dan zo veel mogelijk op een leuke, speelse manier aan, die goed bij jouw kind past.
– Handen wassen
Het is belangrijk om regelmatig je handen te wassen; per keer duurt dat bij voorkeur min. 20 tellen. Dat is waarschijnlijk langer dan dat jij of je kind het voorheen zou doen. Zing de komende tijd steeds een leuk liedje als je samen met je kind je handen wast. Spreek af dat jullie je handen blijven wassen, zolang het liedje duurt. Dat kan steeds hetzelfde liedje zijn of elke keer een ander; kijk maar wat je kind het fijnste vindt. Je kunt natuurlijk ook een timer zetten, die je vooraf aan het handen wassen aanzet.
⇒ Zorg dat je kind op vaste momenten zijn handen wast (bijv. altijd voor het eten, na het toiletbezoek, na het buitenspelen). Dan wordt het veel eerder en gemakkelijker een gewoonte en denkt je kind er ook eerder uit zichzelf aan.
– Hoesten & Niezen
Iedereen hoest of niest voortaan in z’n elleboogplooi. Ook dat kun je je kind goed leren. In plaats van ‘hand voor je mond’ zeg je nu ‘hoest / nies in je elleboog’.
– Snottebellen
Als je kind verkouden is en vaker een snottebel heeft, dan is het belangrijk om daar nu een papieren zakdoekje voor te gebruiken. Na één keer snuiten gooi je het zakdoekje meteen in de prullenbak. Als je dan per ongeluk nog snot aan je handen hebt, is het goed om je handen te wassen.
– Afstand houden
Hoewel het virus bij kinderen doorgaans weinig ziekteverschijnselen veroorzaakt, weten deskundigen nog niet precies hoe het virus zich verspreidt. Vandaar dat het belangrijk is dat ook kinderen afstand houden van elkaar (min. 1,5 meter).
Het lastige is alleen dat wanneer je kind lekker aan het spelen is, het niet bezig is om afstand van andere kinderen te houden. Vandaar dat het nu niet handig is om je kind in een volle speeltuin te laten spelen. Ook weet je niet zeker of de andere kinderen, die er spelen, wel/geen klachten hebben. Voorlopig geldt hiervoor dan ook: ‘better safe than sorry…’.
– Goed voorbeeld doet goed volgen
Als jij je vanaf nu ook netjes aan alle voorzorgsmaatregelen houdt, dan zal je kind dat makkelijker van je overnemen en toepassen. Kinderen leren nl. heel goed van wat jij doet, misschien wel meer dan van wat je zegt. Ze krijgen eerder een gevoel van ‘zo doen we dat hier / zo is dat gebruikelijk’. Vandaar dat jouw voorbeeld hierin zo belangrijk is.
Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat niet goed luistert, slaapt of eet? Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord of oplossing voor wil?
Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.
Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.
(3) Maak je kind niet onnodig bang.
Bij punt 1 gaf ik aan dat het belangrijk is om eerlijk en open te zijn tegen je kind. Het gevaar zit ‘m er alleen in dat je je kind te veel informatie geeft (en wellicht is dat informatie, die het nog niet goed kan behappen), waardoor je kind (te) bang wordt. Vooral jonge kinderen weten nog niet precies wanneer iets werkelijkheid en wanneer iets fantasie is en kunnen heel makkelijk hun ‘eigen werkelijkheid’ maken; de mogelijkheid bestaat dat die heel anders of misschien wel veel heftiger is dan de werkelijke situatie.
Misschien heeft jouw kind ook al wel huilend tegen jou gezegd dat het bang is dat je dood gaat…?
Luister dus goed naar de vraag van je kind en geef alleen antwoord op die vraag. Voorkom dat je vervolgens te veel gaat uitweiden of onderwerpen aandraagt, waar je kind misschien nog helemaal niet aan gedacht heeft. Als je kind doorvraagt, mag je uiteraard gewoon antwoord blijven geven. Je kind mag weten wat er speelt, maar pas je informatie aan aan wat je kind – gezien zijn leeftijd, ontwikkelingsniveau en gevoelsleven – nog goed aankan.
Verder is het belangrijk om de gevoelens en emoties van je kind serieus te nemen. Het is nou eenmaal een onbekende, onzekere tijd met veel veranderingen, waar iedereen anders op reageert. Ook je kind heeft zijn eigen gevoelens en emoties; het is goed om er serieus mee om te gaan.
Wil je weten hoe je omgaat met lastige emoties van je kind? Klik dan hier.
Probeer ook te voorkomen dat je je eigen zorgen te vaak bespreekt waar je kind bij is. Als je merkt dat je kind zich grote zorgen maakt (of misschien is jouw kind sowieso een kind dat sneller bang is of zich sneller zorgen maakt), bespreek dan je eigen zorgen alleen met je partner of met andere volwassenen; liefst op een moment waarop je kind er niet bij is of in bed ligt.
EXTRA TIP
Bekijk dit korte filmpje (gemaakt door Eline Claeys) over de familie Corona. Hierin wordt op een begrijpelijke manier uitgelegd hoe het coronavirus zich heeft verspreid én wat je kind kan doen om te ‘helpen’.
(4) Zorg voor voldoende contact, beweging & ontspanning.
Voor je kind verandert er nu ontzettend veel. Hij kan niet meer naar school, waardoor hij z’n klasgenootjes, vriendjes en leerkracht(en) minder ziet. Hij mag niet meer naar opa & oma toe gaan én opa & oma mogen niet meer langskomen voor een bezoekje of voor hun vaste oppasdag. Alle vaste activiteiten, zoals de voetbaltraining, de muziekles, het zwemmen (etc.) zijn weggevallen. Dat is echt een ingrijpende verandering en dan ook nog eens van de één op de andere dag. Gelukkig gaan de meeste kinderen daar flexibel mee om.
Toch blijft het belangrijk om het contact, beweging en ontspanning in de dag van je kind op te nemen.
– Neem de tijd om met anderen te beeld- / videobellen; denk aan opa & oma, klasgenootjes, vriendjes, klasgenootjes. Prik een datum en tijd en laat je kind even bijkletsen.
– Waarschijnlijk heeft je kind nu ook schoolwerk om thuis te maken, maar ook bij je kind kan de boog niet de hele dag gespannen staan. Hij heeft ontspanning en beweging nodig. Laat je kind iedere dag buiten spelen, ga naar het bos om te wandelen of maak een fietstochtje door je eigen omgeving. (Uiteraard probeer je dan wel het directe contact met anderen zoveel mogelijk te vermijden.)
In dit artikel lees je hoe je je kind kunt stimuleren om (meer) buiten te spelen.
– Niet alleen volwassenen maar ook kinderen hebben tijd nodig om te ontspannen. Dat doen kinderen al bijna automatisch op allerlei manieren: gewoon even lekker vrij spelen, een boekje lezen, buiten spelen. Even lekker kunnen doen wat je zelf wil; zonder dagschema, zonder opdrachten.
– Daarnaast heb je misschien nog wat tijd om samen met je kind andere dingen te doen. Vraag ook je kind eens wat hij leuk zou vinden om – thuis, samen met jou – te doen.
Wil je weten hoe je o.a. deze componenten – naast het schoolwerk – in je dag kunt verwerken? Klik dan hier.
⇒ Als je deze 3 componenten in de dag van je kind kunt verwerken, dan merk je dat je kind zich de rest van de dag prettig(er) voelt en lekker(der) in z’n vel zit.
(5) Let op de helpers en alle mooie acties.
Als je weet dat je kind zich snel zorgen maakt over of bang wordt van wat het op tv ziet, dan zeg tegen je kind dat het vanaf nu gaat letten op alle positieve aspecten, die voorbij komen. Er zijn namelijk altijd wel mensen te zien, die anderen willen helpen. Bij al het slechte nieuws is er dus ook altijd iets positiefs te zien. Help je kind om daar naar op zoek te gaan.
Denk maar eens aan het landelijke applaus dat alle zorgverleners kregen, aan de tekeningen en kaartjes die naar ouderen gestuurd worden, aan alle hulp die ouderen krijgen aangeboden, aan het voedsel dat door restaurants aan voedselbanken geschonken wordt en ga zo maar door.
⇒ Zo blijft je kind wel op de hoogte van wat er speelt, maar kijkt het door een heel andere bril. Op die manier houdt je kind er – ondanks alle onzekerheid en narigheid – toch een fijner gevoel aan over.
⇒ Wanneer je deze 5 stappen in acht neemt, dan weet ik zeker dat je het er thuis met je kind(eren) op een fijne manier over het coronavirus kunt hebben én dat je kind zich al gauw minder zorgen zal maken.
Merk je dat je het lastig vindt om je kind of tiener naar je te laten luisteren, dat hij minder goed eet of slaapt?
Neem dan contact met me op. Ik heb meerdere manieren om ervoor te zorgen dat jouw opvoedaanpak weer positief, fijn én effectief wordt én dat jouw kind binnen enkele weken al beter naar je luistert, beter eet en/of beter slaapt. Je leest er hier meer over.
Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!
Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.
Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’.
Je leest er hier meer over.
Heb je vragen over één van deze thema’s, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag?
Neem dan contact met me op.
Met vriendelijke groet,
Joyce Akse
Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl
© 2020. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.
Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.
Referenties, gebruikte website en/of artikelen:
– Vis & Leclaire. (2020). ‘Hoe je met je kinderen over het coronavirus praat.’. NRC.nl. Klik hier.
– ‘Zo praat je met je kind over coronavirus: ‘Benadruk wat het zelf kan doen’. (2020). Nu.nl. Klik hier.
– ‘Omgaan met de gevolgen van het coronavirus.’ (2020). NJi. Klik hier.
Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle OpvoedTips:
– ‘Ik mag hier ook nooit iets!‘ | Hoe je je kind of tiener steeds wat meer vrijheid geeft.
– ‘Boos zijn kun je leren!‘ | 6 stappen om je kind te leren zijn boosheid te beheersen.
– ‘Ik moet het mijn kind eerst 10x vragen…‘ – Hoe je je kind in 5 stappen leert om beter naar je te luisteren.
– ‘Welke afspraken maak je met je kind of tiener over gamen en telefoongebruik?‘
– ‘Stop met schreeuwen!‘ (Over: Hoe je in 5 stappen minder schreeuwt tegen je kind)
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.
© De foto van Joyce Akse is gemaakt door Ilona Tychon Fotografie.
Ga (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.