Help, mijn kind wil niet eten!? | 5 tips voor een positieve opvoeding aan tafel.

Gezond eten is belangrijk; dat weten we allemaal. Maar wist je ook dat gezond eten niet alleen belangrijk is voor de lichamelijke groei, ontwikkeling en gezondheid, maar ook voor de cognitieve en sociale vaardigheden van je kind (0-18 jaar)?

Kinderen en tieners, die gezond eten zijn namelijk minder vaak ziek, kunnen zich beter concentreren en zitten beter in hun vel. Ze hebben zelfs minder kans op hart- of vaatziektes als ze volwassen zijn.

Helaas is het eetpatroon van jeugdig Nederland niet optimaal. Voor alle leeftijdsgroepen geldt dat ze gemiddeld te weinig groente, fruit, vis en vezels eten. Als volwassenen weten we dat juist dat de gezonde ingrediënten zijn en we zagen graag dat onze kinderen daar voldoende van aten.

De grote vraag is alleen: hoe zorg je er nou voor dat je kind die gezonde ingrediënten daadwerkelijk gaat eten? Daar wil ik je in dit artikel graag een aantal praktische tips voor geven.
Dit artikel verscheen eerder in aangepaste vorm verschenen op de website van CJG043 met als titel ‘Je kind gezond leren eten – Tips van een opvoedcoach‘. Hieronder lees je de uitgebreidere versie.

(1) Zorg voor gezonde producten in huis.
De meest voor de hand liggende tip is natuurlijk om zelf vooral de gezonde producten in huis te halen. Als je geen ongezonde producten in huis hebt, kan je kind ze thuis ook niet eten. Dat is een heel logische en duidelijke stap, die je als ouder makkelijk kunt zetten. Dat betekent ook dat je als ouder zelf in de hand hebt hoe gezond je kind eet. Je haalt gezonde ingrediënten en producten in huis, waardoor je gezonde maaltijden kunt bereiden. Alleen is dat natuurlijk nog geen garantie dat je kind jouw gezonde maaltijd daadwerkelijk gaat eten. Daar heb je weer andere strategieën voor nodig.

Uiteraard begrijp ik ook wel dat jij of je kind het fijn vindt om een aantal ongezonde producten in huis te hebben. Maak daar dan duidelijke afspraken over. Spreek met je kind af hoe vaak per dag en wanneer je kind een snoepje, koekje of iets anders mag eten. Een duidelijke afspraak is bijvoorbeeld: je mag 1x per dag een ongezond tussendoortje en dat eten we ’s middags als je thuis komt uit school. Zo weet je kind dat het wel af en toe een snoepje of koekje mag eten, maar niet de hele dag door.
Wil je meer tips over hoe je omgaat met het snoepen van je kind? Klik dan hier om mijn artikel ‘Snoep, snoep en nog eens snoep – Hoe je een eind maakt aan het gezeur over snoep.’ te lezen.

————————————————-
Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat moeite heeft met luisteren, slapen, eten of zindelijk worden?
Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord op wil?
Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.

Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.
————————————————-

(2) Laat weten wat je kind goed doet
Stimuleer je kind op een positieve manier om de maaltijd, die je hebt klaar gemaakt, te proeven. Eén van de belangrijke aspecten van positief stimuleren is dat je je kind laat weten wat het goed doet aan tafel. Benoem wat jíj vindt dat je kind goed doet. Bijv. benoem dat je kind goed aan tafel blijft zitten, dat het netjes met zijn bestek eet, dat het goed is dat het van alles een hapje proeft en ga zo maar door. Hoe klein of onbeduidend het in jouw ogen ook is, voor je kind is het ontzettend belangrijk om te weten wat het goed doet. Dat stimuleert je kind namelijk om dat vaker te gaan doen.
Klik hier om te lezen hoe je je kind waardevolle complimenten geeft.

(3) Proeven, proeven, proeven
Je kind leert alleen gezond te eten door het gezonde eten ook daadwerkelijk in de mond te nemen en te proeven. Stimuleer je kind dan ook om iets nieuws te proeven. Sommige kinderen vinden dat heel spannend en hebben jou nodig om hen over die drempel te helpen. Dat gaat vaak eerst gepaard met weerstand en ongemak, maar zodra ze het eenmaal geproefd hebben, merken ze dat het eigenlijk best wel meeviel. Dat is een belangrijke succeservaring voor je kind. En die ervaring maakt de kans groter dat hij de volgende keer iets makkelijker het volgende nieuwe ingrediënt durft te proeven.

Laat kinderen trouwens ook producten of ingrediënten proeven, die ze nu (nog) niet lekker vinden. We weten dat het soms nodig is om 10-15 keer iets te proeven om het te leren waarderen en om het zonder mopperen te eten (en bij sommige producten nog wel vaker…). Blijf het dus toch aanbieden; de aanhouder wint. Door het te blijven aanbieden en proeven, leert je kind uiteindelijk om het te eten.

————————————————-
Wil je mijn nieuwste, waardevolle OpvoedTips als eerste in je mailbox ontvangen?
Klik dan hier hoe je dat – heel eenvoudig – voor elkaar krijgt.
————————————————-


(4) Geef je kind een passende portie.
Geef je kind een passende portie. In praktijk betekent dat vooral: geef je kind niet te veel. Stel je zelf maar eens voor dat je veel van iets moet eten wat je niet lekker vindt; dan krijg je het idee dat het nooit zal lukken of begin je er niet eens aan. Te grote porties werken dus ontmoedigend en demotiverend. Begin daarom met kleine porties; doe van alles wat je klaar hebt gemaakt een klein schepje op zijn bord. Daardoor is de hoeveelheid te overzien en de kans groter dat je kind het gaat proeven.
Bijkomend voordeel: Zo zorg je er ook nog eens voor dat iedereen aan tafel hetzelfde eet, alleen de hoeveelheid kan per persoon verschillen.

(5) Realistische verwachtingen
Als je pas begint met een nieuwe aanpak op het gebied van leren eten, mag je helaas niet verwachten dat je kind meteen een stuk beter gaat eten. Verwacht dus in het begin geen wonderen. Je moeilijk-etende kind zal echt niet ineens alles gaan eten. Leren eten is echt een leerproces en gaat met vallen en opstaan. Wanneer je vasthoudt aan deze basistips, een duidelijke opvoedaanpak hanteert en die ook nog eens lang genoeg en consequent volhoudt, dan gaat het ook jou lukken om je kind te leren gezond, gevarieerd en genoeg te eten.

————————-
Volg me nu ook op Facebook en/of Instagram voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie.
————————-

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Houd het dan wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Dankjewel alvast voor je reactie!

Wil je graag meer tips over leren eten en positief opvoeden?
Kom dan eens naar een lezing of workshop, die ik over dit thema houd. Klik hier om te zien wanneer de volgende thema-avond gepland staat en/of stuur een e-mail naar info@aksecoaching.nl om er een samen met mij te organiseren.

Het is natuurlijk ook mogelijk om ‘op maat’ adviezen te krijgen in een gesprek één-op-één; we plannen dan samen een intakegesprek (dat kan o.a. bij mij op kantoor of via beeldbellen).

Ik hoop van harte dat je op basis van deze tips op een leuke manier aan de slag kunt met jouw manier van opvoeden én dat samen aan tafel eten gezelliger zal verlopen. Ik wens jullie vele mooie maaltijden samen!

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl
© 2022. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

————————-
Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.

Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’. Je leest er hier meer over.
————————-

Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.

Referenties behorend bij dit artikel:
– Hartstichting (website).
– Richtlijn Voeding en eetgedrag (2017). Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg. (website).

Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle OpvoedTips:
– ‘Mijn kind kan maar niet aan tafel blijven zitten.’ | In 9 stappen naar meer rust aan tafel.
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter naar je te laten luisteren
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter te laten eten (incl. praktische tips).
– ‘10 basistips om je baby, kind of tiener lekker te laten slapen.
Wat doet een opvoedcoach eigenlijk? | Joyce Akse vertelt.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.

© De foto van Joyce Akse is gemaakt door Ilona Tychon Fotografie.

Ga (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.

Van peuter naar kleuter: Klaar voor groep 1.

Het gaat nu toch echt gebeuren: je kind gaat bijna naar groep 1. Nu is je kind nog een peuter, maar over niet al te lange tijd is je kind toch echt een kleuter. Wat een stap. Wat een mijlpaal.

Hoewel kinderen officieel pas vanaf 5 jaar leerplichtig zijn, starten de meeste kinderen al in groep 1 als ze 4 jaar zijn. Voor je kind is het heel fijn om – voordat het naar groep 1 gaat – een beetje voorbereid te zijn. Met een goede voorbereiding weet je kind wat er allemaal gaat gebeuren en krijg jij langzaam maar zeker het gevoel dat je kindje het wel gaat redden op school.

LET OP: Zit je kind al in groep 2 of hoger? Lees dan m’n artikel ‘Back to school: Dit mag je niet vergeten bij de start van het nieuwe schooljaar!’. Gaat je kind binnenkort naar de brugklas? Lees dan m’n artikel ‘Help, mijn kind gaat naar de brugklas! | Hoe je de overgang van basisschool naar brugklas makkelijker maakt.’.

Die voorbereiding zit ‘m trouwens niet in schoolse vaardigheden. Je kind hoeft als startende kleuter nl. echt nog niet te kunnen lezen of schrijven; het hoeft in principe zelfs nog helemaal geen letters of cijfers te herkennen. Dat komt allemaal wel en daar gaan ze in groep 1 en 2 spelenderwijs aandacht aan besteden. Dus is je kindje bijna 4 jaar en is het daar nu nog niet zo mee bezig? Geen probleem! Dat komt wel. Daar gaan ze in de kleutergroepen stap voor stap mee aan de slag. 

Toch is het natuurlijk fijn als je kind wel een aantal andere dingen zelf kan. Op de basisschool wordt namelijk toch net wat meer zelfstandigheid van je kind verwacht dan bij een peuterspeelzaal of kinderopvang. Realiseer je dat de leerkracht zo’n 20-30 leerlingen heeft en niet bij iedere handeling (bijv. jas aan / uit, gymschoenen aan / uit, schoenveters strikken, naar de wc gaan etc.) alle kinderen individueel kan helpen. Je vindt hieronder een aantal vaardigheden waarvan ik je met klem wil aanraden om die vooraf thuis met je kind te gaan oefenen, zodat je kind die – op het moment dat het naar groep 1 gaat – goed zelf kan doen. 

O ja, en een stukje verderop in dit artikel vind je nog meer handige tips, die je als ouder moet weten, wanneer je kindje naar groep 1 gaat én hoe je je kindje goed kunt voorbereiden.  

Dit zijn vaardigheden, waarvan het heel handig is wanneer je (bijna) kleuter die vóór groep 1 onder de knie heeft: 

(1) Wennen aan de basisschool.
Het is fijn voor je kind om vooraf aan de eerste echte schooldag te weten waar het precies naar toe gaat. Je kunt vooraf aan die ‘grote dag’ al eens vaker naar de school toe lopen of fietsen of misschien zelfs binnen in school of in de klas een kijkje gaan nemen. Vaak vinden leerkrachten dat juist fijn, zodat je kind langzaam maar zeker vertrouwd raakt met de nieuwe plek. Dat maakt (o.a.) het afscheid nemen aan het begin van de dag ook weer wat makkelijker.

Vaak organiseren scholen wen- / oefendagen voor de nieuwe leerlingen in groep 1. Je kind kan dan een aantal dag(del)en meelopen om zo een indruk te krijgen van wat er allemaal gebeurt op school. Je kind ziet dan ook al eens kennismaken met alle nieuwe klasgenootjes.

(2) Overdag zindelijk zijn.
Als je kind naar groep 1 gaat, is het belangrijk dat je kind overdag zindelijk is voor plassen en poepen. De leerkracht van je kind kan nl. niet je kind helpen als het op de wc zit en kan ook geen luier verschonen (m.u.v. bijzondere situaties of noodgevallen). De leerkracht staat namelijk in de groep en heeft nog zo’n 20-30 andere leerlingen om op dat moment naar om te kijken. Daarbij is het natuurlijk ook goed, wanneer je kind zelf zijn billen kan afvegen. 
Je kind hoeft op deze leeftijd trouwens nog niet perse ’s nachts zindelijk te zijn. Dat komt wel, als je kind wat ouder is. 

TIP: Is je (aanstaande) kleuter nu nog niet zindelijk? Kijk dan eens of m’n cursus ‘Tijd voor Zindelijkheid’ iets voor je is; of spreek een intakegesprek met me af, zodat ik jullie persoonlijk kan helpen.  

(3) Zelf aankleden.
Een groot deel van het schooljaar zal je kind een jas aan hebben. Het is handig als je kind die zelf open & dicht en aan & uit kan doen, zodat de leerkracht daar niet aan te pas hoeft te komen. Oefen thuis dat je kind zijn jas zelf kan aan- en uitdoen, met een rits en/of knoopjes en dat je kind zijn jas zelf kan ophangen aan het haakje.

Vanaf groep 1 gaan de leerlingen ook gymmen, net als de oudere klassen. Het is handig als je kind dan zijn eigen schoenen én zijn gymschoenen uit & aan kan doen. Wellicht is het de bedoeling dat je kind gymkleren mee neemt, maar vaak is het al genoeg als je kind zijn trui of shirt kan uittrekken en in zijn onderhemd kan gymmen. Ook het uit- en aantrekken van een shirt of trui is dus goed om thuis te oefenen, zodat je kind dat op school helemaal zelf kan doen.

Heeft je kind veterschoenen? Dan is het goed om je kind te leren om zelf zijn veters te strikken. Dit is best lastig en tijdrovend voor jonge kinderen. Merk je dat je kind dat nog niet in de vingers heeft? Koop dan schoenen met klittenband (of ga het alsnog goed met je kind oefenen).

O ja, en dan heb je nog de zg. ‘bananenvoeten’, die je bij kleuters vaker voorbij ziet komen. 😉 Dan zit de schoen aan de verkeerde voet en meestal loopt dat toch net iets minder prettig. Om je kind hier een handje bij te helpen, kies je een grotere sticker uit, die je doormidden knipt. De ene helft plak je in de ene schoen (tegen de rand van schoen, op de plek waar de hak komt) en de andere helft in de andere schoen. Als je kind de schoenen aantrekt, hoeft hij nu alleen nog maar de sticker op de goede manier tegen elkaar aan te leggen. Zo ziet je kind heel duidelijk wat zijn linker- en rechterschoen is en is de kans groter dat de juiste schoen aan de juiste voet terecht komt.

————————————————-
Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat moeite heeft met luisteren, slapen, eten of zindelijk worden?
Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord op wil?
Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.

Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.
————————————————-

(4) Zelf eten.
In de klas zijn er 2 pauzes: één pauze om het fruit te eten en één pauze om de boterhammen te eten. Allereerst is het goed als je je kind leert hoe hij zelf zijn beker én zijn boterhammentrommel open (en goed dicht) kan maken. Vooral het sluiten van de drinkbeker kan wel eens problematisch zijn; zeker als je kind niet alles in één keer opdrinkt en nog een beetje in de beker laat zitten. Als de beker dan niet goed dicht is, heb je lekkage en zijn alle spullen nat.

Soms kan het nog best lastig zijn om fruit open te maken of zelf op te eten. Denk maar aan een banaan, mandarijn of kiwi. Als je kind het nog niet helemaal zelf kan, maak het dan op zo’n manier klaar dat je kind het wél zelf kan. Of geef je kind fruit mee dat het wel goed zelf kan openen en eten.

(5) Duidelijk communiceren & Samen spelen.
Als kinderen pas beginnen in groep 1 dan beginnen ze aan een heuse ontdekkingstocht. Alles en iedereen is nieuw, en alles (of heel veel) is interessant. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en gaan ontdekken wat er allemaal te doen is; in de klas en buiten op het schoolplein. Jonge kinderen kunnen ook nog niet zo lang hun aandacht bij één activiteit houden en fladderen / vlinderen dan van het ene naar het andere speelgoed.

Samen spelen is voor jonge kinderen, ook voor kleuters, soms nog best lastig. Op deze leeftijd gaan ze van vooral ‘naast elkaar’ spelen steeds meer naar ‘samen spelen’. Dat kan ook voor wat meer wrijving en ruzietjes zorgen. Je kent wel uitspraken als ‘ik had ‘m eerst’ of ‘je mag dat niet afpakken’. Kleuters moeten nog leren om rekening te houden met elkaar. Vaak wordt in de klas afgesproken op welke manier ze met elkaar kunnen omgaan en leren ze hoe ze in dergelijke situaties op elkaar kunnen reageren. Kinderen leren bijvoorbeeld dat ze moeten wachten op een speeltje totdat de ander ermee klaar is (en dat ze het dus niet zo maar mogen afpakken) en/of dat ze tegen een ander kindje – dat iets vervelends doet – kunnen zeggen ‘stop, hou op, ik vind het niet meer leuk’. Vaak spreekt de leerkracht ook af dat als ze er zelf niet uitkomen ze de leerkracht om hulp mogen vragen.

————————————————-
Wil je mijn nieuwste, waardevolle OpvoedTips als eerste in je mailbox ontvangen?
Klik dan hier hoe je dat – heel eenvoudig – voor elkaar krijgt.
————————————————-

(6) Heel praktisch: Schoolspullen.
In groep 1 heeft je kind nog niet zo veel verschillende spullen nodig. Bij de voorgaande punten heb je al een aantal spullen voorbij zien komen. De spullen, die je in het lijstje hieronder vindt, zijn vaak wel echt nodig.

O Schooltas
O Broodtrommel voor tussendoortje
O Broodtrommel voor lunch
O Drinkbeker
O Gymschoenen*

* Vaak zijn een gymtas en gymkleren voor kleuters nog niet nodig. De leerkracht verzamelt de gymschoenen van alle leerlingen in een grote mand of kist. Daarnaast zijn nog niet alle kinderen even handig met het aan- / uittrekken van hun kleren. Om te voorkomen dat het omkleden te lang duurt (en ze daardoor minder lang kunnen gymmen), kiezen ze er in groep 1 vaak voor om in de gewone kleren of het ondergoed te gymmen.

TIP: Zorg ervoor dat op alle losse onderdelen de naam van je kind duidelijk zichtbaar is.

————————-
Volg me nu ook op Facebook en/of Instagram voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie.
————————

(7) Aftellen naar de eerste schooldag.
Om je kind goed voor te bereiden op de eerste schooldag is het leuk om samen af te tellen naar die grote dag. Zo weet je kind nog beter wanneer het precies gaat gebeuren. Daar kun je een leuke aftelkalender voor gebruiken. Die kun je samen met je kind zelf maken of je kunt m’n aftelkalender ‘Yes, ik mag naar school!’ downloaden en uitprinten (klik op de link en scroll naar beneden). Zo’n aftelkalender geeft je kind ook weer meer duidelijkheid; hierdoor weet het beter wat het kan verwachten en krijgt het meer grip op de situatie.

(8) Stimuleer de ontwikkeling van je kind.
Ook al hoeft je kind aan het begin van groep 1 echt nog geen letters of cijfers te herkennen, het is toch fijn om je kind al enigszins te stimuleren. Op cognitief en spraak-/taalgebied kun je je kind goed stimuleren door regelmatig voor te lezen. Een ideaal moment om dat te doen, is om het voorlezen op te nemen als vast onderdeel van jullie bedritueel.
In m’n artikel ‘Ja, ik wil … voorlezen!’ geef ik je een mooi overzicht van allerlei voordelen van voorlezen.

Daarnaast kun je de grove motoriek stimuleren door je kind regelmatig buiten te laten spelen, samen naar speeltuintjes te gaan, te leren fietsen ed.
Als je kind niet zo van buitenspelen houdt en liever binnen speelt, dan kun je met de tips uit m’n artikel ‘Is het erg als kinderen niet buiten spelen?’ je kind stimuleren om meer naar buiten te gaan.

De fijne motoriek van je kind stimuleer je (o.a.) door je kind te laten tekenen, kleuren, kleien ed. Ook dat hoeft nog niet aan hoge eisen te voldoen, maar het is al fijn als je kind weet hoe het een potlood of pen kan vasthouden.
Vind je kind het lastig om te bedenken wat het (binnen) allemaal kan doen? Bekijk dan m’n video ‘Verveelt jouw kind zich wel eens?’, waarin ik je uitleg hoe je een AntiVerveelPot maakt en de verveling van je kind tegen kunt gaan.

(9) Naar school brengen.
En dan is het moment van de eerste schooldag eindelijk aangebroken: je kind gaat vandaag echt naar school. Soms is dat voor de ouder nog spannender dan voor het kind zelf (zeker als je je kind goed voorbereid hebt). Het is voor je kind het fijnste om het naar school brengen en het afscheid nemen steeds op (nagenoeg) dezelfde manier en met dezelfde stappen aan te pakken. Zo wordt die situatie voorspelbaar voor je kind, weet je kind beter waar het aan toe is en krijgt het grip op de situatie; dat zorgt allemaal voor een groter gevoel van veiligheid en vertrouwen.
Hoe je het naar school brengen én het afscheid nemen op een positieve manier aanpakt, lees je in m’n artikel ‘Help, mama gaat weg…!?’.

TIP: Maak een foto van je kind op zijn/haar eerste schooldag. Echt een mijlpaal om vast te leggen!

(10) Extra moe…?
Nu je kind naar school gaat, kan het na de schooldag thuis extra moe zijn. Het is ook niet niks om alle nieuwe dingen van de dag te verwerken. De eerste weken op school en in de nieuwe klas zijn dan ook echt vermoeiend. Soms zie je zelfs dat kleuters weer tijdelijk behoefte hebben aan hun middagdutje. Dat is helemaal niet erg. Juist tijdens het slapen verwerken ze wat ze allemaal hebben meegemaakt en kunnen ze goed bijtanken. Zorg ervoor dat het middagdutje niet te lang duurt, maar geef je kind wel de mogelijkheid om ’s middags even uit te rusten en bij te komen van de intensieve dag. Door de vermoeidheid merk je dat kinderen in deze periode ook meer prikkelbaar zijn, wat meer last kunnen krijgen van driftbuien, sneller boos of gefrustreerd zijn of eerder huilen. Ook dat hoort er voor nu even bij en gaat na een tijdje – als je kind goed gewend is op school -echt wel weer over.
Wil je weten hoe je op een positieve manier om kunt gaan met driftbuien van je kind? Lees dan m’n artikel ‘Mijn kind heeft vaker driftbuien! Wat nu?’ | Minder driftbuien in slechts 5 stappen.’.


Tot zover mijn tips voor hoe je jouw aanstaande kleuter kunt voorbereiden op een fijne eerste schooldag. Ik hoop van harte dat je ermee aan de slag gaat en je je kind op een goede manier kunt begeleiden.


Wil je meer weten over een goede voorbereiding om na de vakantie terug naar school te gaan voor je kind dat al op school zit? Lees dan m’n artikel ‘Back to school: Dit mag je niet vergeten bij de start van het nieuwe schooljaar!’.

Heeft jouw kind groep 8 (basisschool) afgerond en gaat het komend jaar naar de brugklas?
Lees dan m’n artikel ‘Help, mijn kind gaat naar de brugklas! | Hoe je de overgang van basisschool naar brugklas makkelijker maakt.’ met handige tips voor jouw aanstaande brugklasser.

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Houd het dan wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Dankjewel alvast voor je reactie!


Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.

Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’. Je leest er hier meer over.


joyce_rosegrijs_staand_c




Heb je vragen over één van deze thema’s, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag?

Neem dan contact met me op.

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

© 2021. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.





Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle OpvoedTips:
Hoe overleef je de laatste weken vóór de zomervakantie? [ met 9 thema’s, 9 praktische tips en 1 planner ]
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter naar je te laten luisteren
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter te laten eten (incl. praktische tips).
– ‘10 basistips om je baby, kind of tiener lekker te laten slapen.
Wat doet een opvoedcoach eigenlijk? | Joyce Akse vertelt.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.



© De foto van Joyce Akse is gemaakt door Ilona Tychon Fotografie.



Ga (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.

logo_akse_coaching_groot_nieuw

Overgewicht bij kinderen: Wat is het precies en wat kun je er aan doen? [ Interview met expert gezondheidsbevordering dr. Jessica Gubbels ]

Joyce Akse maakt een serie artikelen, waarin ze experts interviewt over hun eigen onderzoek of werkveld. Het doel van deze serie is om resultaten van wetenschappelijk onderzoek te vertalen naar praktische tips voor ouders, waar ze thuis direct mee aan de slag kunnen. Deze thema’s hebben natuurlijk te maken met het ouderschap, opvoeding en/of de ontwikkeling van kinderen (0-16 jaar). 


kinderen_eten_pizzaAls ouder wil je niets liever dan dat je kind goed in zijn vel zit.
Voor kinderen met overgewicht kan dat best lastig zijn. De kans is groot dat ze dagelijks de lichamelijke én mentale gevolgen van hun overgewicht ervaren. Vandaar dat het ontzettend belangrijk is om je kind te helpen om van zijn overgewicht af te komen. Maar hoe doe je dat…?

Ik praatte erover met gezondheidswetenschapper dr. Jessica Gubbels en legde haar een aantal vragen over dit thema voor. In dit interview lees je dan ook veel informatie en praktische tips waar jij als ouder thuis mee aan de slag kunt.

Na het lezen van dit artikel weet je wat overgewicht precies is, welke gevolgen kinderen er zelf van kunnen ervaren en wat je als ouder wel én niet kunt doen om het overgewicht van je kind aan te pakken. Daarnaast lees je hoe je het thuis op een positieve manier met je kind over zijn overgewicht kunt hebben, welke mythes er rondom dit onderwerp bestaan en voor welke valkuilen je als ouder moet oppassen.

Je bent expert op het gebied van gezondheidsbevordering van jonge kinderen en hun families. Hoe ben je bij dit onderwerp gekomen en wat spreekt jou er persoonlijk zo in aan?
kinderen_spelen_buiten_vergrootglas‘Ik ben zelf al sinds mijn jeugd bezig geweest met kinderen en hun ontwikkeling. Ik deed vrijwilligerswerk bij de scouting en kindervakantiewerk bij ons in het dorp. Als promovendus ben ik gestart bij het KOALA geboorte cohort; dat was een onderzoek waarbij we kinderen over de tijd volgden. Bij mijn promotieonderzoek richtte ik me op de invloed die de thuissituatie van kinderen kan hebben op hun overgewicht en dan specifiek op de regels die ouders hanteren op het gebied van voeding en eten. Zo wilde ik o.a. weten welke regels ze precies in huis hadden, welke kinderen vaker of juist minder vaak overgewicht hebben, welke kinderen meer of juist minder bewegen.

jongens_bank_gamen_zitten_overgewichtIk ontdekte een aantal patronen; bijvoorbeeld dat kinderen die veel tv kijken vaak ook een ongezond eetpatroon hebben. Deze kinderen lopen dus eigenlijk een dubbel risico om overgewicht te krijgen. Het omgekeerde zagen we ook: kinderen, die meer bewegen, eten gezonder. We zagen dus dat specifieke gedragingen ‘clusteren’, ze hangen met elkaar samen. Naar aanleiding daarvan wisten we dus ook dat je bij de aanpak van overgewicht niet alleen naar het eetpatroon moet kijken maar ook naar andere factoren zoals beweging, tv kijken ed. Dit onderzoek hebben we vervolgens uitgebreid naar andere instellingen waar gezinnen veel mee te maken hebben, zoals de kinderopvang, peuterspeelzalen, scholen; ook onderzoeken we nu naar wat ouders al kunnen doen tijdens de zwangerschap om te zorgen dat hun kinderen gezond en fit worden.

Ik ben me er tijdens mijn studie en eigen onderzoek steeds meer bewust van geworden dat de kinder- en jeugdtijd een heel belangrijke periode is. In die tijd wordt bij uitstek een routekaart uitgestippeld voor de rest van je leven. We weten uit onderzoek dat het op latere leeftijd lastig is om los te weken van ongezonde gewoontes en patronen, die je in de kindertijd opdoet.

We weten ook uit onderzoek dat wanneer kinderen overgewicht hebben ze een grote kans hebben om op latere leeftijd overgewicht te hebben. De leeftijd van 2-6 jaar blijkt daarbij de belangrijkste periode. Het gewicht in de peuter- en kleuterleeftijd is dus een belangrijke voorspeller van het gewicht als volwassene.

In praktijk heeft dat te maken met het gedrag dat op die jonge leeftijd wordt aangeleerd. Je leert op die leeftijd natuurlijk ontzettend veel, niet alleen op het gebied van spraak, taal en motoriek maar ook op het gebied van voeding en eten, zoals het leren kennen van smaken. Wanneer je bepaalde smaken in je kinder- en jeugdtijd niet hebt leren kennen, dan kan het lastig zijn om die later in je te leven te leren waarderen.

Dat lijkt misschien een sombere boodschap, maar het is vooral ook hoopgevend: juist in de kindertijd kun je dus veel invloed uitoefenen op gezonde eet- en leefpatronen, waar kinderen later in hun leven nog veel plezier aan kunnen beleven. In die periode leer je gewoontes en patronen aan, die je vaak je hele leven houdt. Vandaar dat het belangrijk is om de basis voor een gezonde leefstijl al in de kinder- en jeugdtijd te leggen.’


pasfoto_jessica_gubbelsJessica Gubbels is universitair docent en onderzoeker bij de afdeling Gezondheidsbevordering van de Universiteit Maastricht. Na haar bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen, volgde ze de master Health Education and Promotion in Maastricht.
Vervolgens deed ze een promotieonderzoek op basis van het KOALA geboortecohort onderzoek, waarin het gedrag en de gezondheid van kinderen langdurig gevolgd worden. Na haar promotie bleef ze werkzaam aan de Universiteit Maastricht. Ze geeft les in diverse bachelor en master programma’s aan de faculteit Health, Medicine and Life sciences. Haar onderzoek richt zich met name op de leefstijl en gezondheid van kinderen en hun gezin. Ze begeleidt diverse onderzoekers in binnen- en buitenland, waaronder Libanon, Uganda en Sudan. Daarnaast is ze lid van adviescommissies over bewegen bij kinderen en voeding bij zwangere vrouwen binnen de Gezondheidsraad.

Jessica is getrouwd en moeder van vier kinderen: Jasmijn (9), Fenna (8), Emmie (6) en Willem (3).



Wat is overgewicht bij kinderen precies?

jongen_staat_voor_groeimeter‘Strikt genomen bedoelen we met ‘overgewicht’ dat een kind te zwaar is ten opzichte van zijn lengte; het gaat daarbij dus altijd om de verhouding tussen de lengte en het gewicht van een kind (Body Mass Index; BMI). Daar kleven wel een aantal nadelen aan. Kinderen groeien bijvoorbeeld altijd met ‘horten en stoten’, dus soms zijn ze een tijdje wat zwaarder ten opzichte van hun lengte, dan weer wat lichter en dan is de verhouding weer in orde. Het meten van het gewicht is ook gevoelig voor ‘foutjes’: het maakt – zeker bij jonge kinderen – uit of hij pas gegeten heeft of net een volle luier heeft. Daarbij heeft ieder kind een andere lichaamsbouw met meer of minder spier- of vetmassa.

Het is goed om je te realiseren dat er deels een genetische component kan meespelen bij overgewicht. Die genetische component heeft niet alleen effect op de lichaamsbouw, het gewicht en het makkelijk krijgen van overgewicht, maar ook op gedrag. We weten bijvoorbeeld dat het voor sommige mensen moeilijker is om met specifiek gedrag te stoppen dan voor andere en dat het voor sommige mensen fijner is om te bewegen dan voor anderen. Er zit zelfs een erfelijke component in sportief gedrag; voor sommigen gaat sporten veel gemakkelijker dan voor anderen. Zij worden bijvoorbeeld beloond in hun lijf, terwijl anderen het eerder als straf ervaren.

Het is belangrijk om met al deze factoren rekening te houden wanneer je het gewicht van een kind beoordeeld. Je kunt dus niet zo maar alle kinderen met elkaar vergelijken; het gaat echt om individuele kinderen. Het is belangrijk om het gewicht van kinderen over een langere periode in de gaten te houden (bijvoorbeeld een paar maanden), zodat je geen verregaande conclusies trekt op basis van een momentopname. Ook heel snelle stijgingen of dalingen in gewicht zijn belangrijk om in de gaten te houden, dan kan er namelijk iets ernstigers aan de hand zijn dan ‘gewoon’ aankomen of iets lichter worden.’

Wanneer spreek je van overgewicht en wanneer heb je het over obesitas (bij kinderen)?
jongens_gewicht_overgewicht‘Je hebt verschillende gradaties in overgewicht; we spreken van overgewicht en ernstig overgewicht (oftewel obesitas). Bij volwassenen komt ook ‘morbide obesitas’ voor, maar bij kinderen gelukkig bijna niet.
Je bepaalt het overgewicht op basis van de BMI. Dat is makkelijk te bepalen, maar helaas is dat een vrij onnauwkeurige maat. Bovendien verschilt het bij kinderen en jongeren per leeftijd en ook tussen jongens en meisjes, wat een gezond BMI is. Vandaar dat het belangrijk is om dan vooral verder te gaan kijken: wat is er thuis precies aan de hand en waar komt het overgewicht door. Houd verder ook goed in de gaten hoe het met het kind zelf gaat, of het lekker in zijn vel zit en hoe het zich ontwikkelt.’

Wat merk je of zie je aan een kind met overgewicht?
jongen_overgewicht_buikomvang_meten‘Aan de buitenkant zie je dat kinderen dikker zijn en dat hun kleding niet goed meer past. Kinderen met ernstig overgewicht kunnen soms ook al lichamelijke klachten krijgen, waar soms zelfs al medicatie voor nodig is. Dat betekent dat kinderen echt duidelijk ziek kunnen worden van hun overgewicht. Zelfs ziektes, gerelateerd aan overgewicht, die vroeger aangeduid werden als ‘ouderdomsziekte’ (zoals diabetes type 2) komen nu al voor bij kinderen. Op lange termijn zie je dat kinderen met overgewicht later grotere kans hebben op hart- en vaatziektes, hoge bloeddruk, kanker, verminderd functioneren van allerlei organen (o.a. de lever) en eerder overlijden.

Er zijn trouwens ook andere ziektes, waar kinderen overgewicht door kunnen krijgen. Dat zijn bepaalde erfelijke, aangeboren ziektes, die een hele andere achtergrond hebben. Hun overgewicht hoort dan eigenlijk bij het onderliggende ziektebeeld. Dat komt dan vaak niet door wat ze eten of door te weinig bewegen, maar wel door hun stofwisseling en andere factoren. Vaak hebben kinderen met een dergelijke ziekte ook nog andere lichamelijke of mentale klachten en zitten dan al in een intensief medisch traject. Dat zijn overigens ziektes die veel minder vaak voorkomen.

De uiterlijke en lichamelijke gevolgen zijn eigenlijk maar een deel van de gevolgen van overgewicht voor een kind. Het kind kan ook op andere manieren last hebben van zijn overgewicht. Het merkt bijvoorbeeld dat het minder goed mee kan doen tijdens de gymles of tijdens het spelen met vriendjes. Kinderen met overgewicht zitten vaak niet zo goed in hun vel, worden vaker gepest, trekken zich meer terug en kunnen zelfs een negatieve stemming of depressieachtige klachten ontwikkelen. Ook weten we dat kinderen met overgewicht vaker last hebben van depressieve klachten. Ook op de lange termijn zijn er vaak negatieve gevolgen voor de mentale gezondheid.

Gelukkig kun je veel ongedaan maken. Dat doe je o.a. door de bepaalde gewoontes om te buigen en door meer te bewegen. Dan is er gelukkig nog veel te redden. Al is dat wel makkelijker gezegd dan gedaan, zodra patronen eenmaal ingesleten zijn.’

Hoe vaak komt overgewicht voor bij kinderen?
meisje_overgewicht_bij_dokter‘Hoe vaak overgewicht voorkomt, is afhankelijk van de leeftijd, van bepaalde regio’s waar kinderen wonen en van bepaalde landen. Gemiddeld genomen zie je bij ongeveer 10-15% van alle kinderen in Nederland overgewicht en neemt het percentage toe met de leeftijd. Obesitas komt doorgaans voor bij minder dan 5% van alle kinderen; ook dat loopt sterk op met de leeftijd, dus de kans op obesitas wordt groter naarmate je ouder wordt. Tegenwoordig zie je dat overgewicht en obesitas over de algehele populatie toeneemt, dus zelfs bij kinderen.’

Wat zijn volgens jou de meestvoorkomende redenen dat het voor ouders nog best lastig is om hun kind een gezond eetpatroon aan te leren?
meisje_overgewicht_eet_toetje‘Wat ouders tijdens het eten doen, dus de regels die ze hebben of wat ze tijdens het eten tegen hun kind zeggen, zijn vaak vaste gewoontes of patronen. Daar spelen ook factoren als stress, tijdsdruk en hun eigen opvoeding in mee. Soms weten ouders ook wel dat ze het beter anders kunnen aanpakken, maar dan vervallen ze toch in een patroon van dingen die minder goed zijn. Je ziet ook dat ouders soms in een vicieuze cirkel met hun kind terechtkomen: het kind doet iets dat niet gewenst is (bijv. het kind kijkt veel tv) en ouders gaan dat verbieden of beperken. Dat maakt dat het kind het juist meer wil gaan doen. Dat is lastig om te doorbreken. We weten dat een negatieve aanpak vaak niet goed werkt. Stimuleren van wat wél goed gaat, werkt veel beter, weten we uit onderzoek.

Ouders kunnen ook andere dingen doen om ervoor te zorgen dat hun kind een gezonde leefstijl of gezond eetpatroon ontwikkelt. Denk maar eens aan samen bewegen, samen gezond eten, samen activiteiten ondernemen, het goede voorbeeld geven en een compliment geven als kinderen iets nieuws proeven. Betrek je kind bij het proces van eten: samen boodschappen doen, samen koken, samen de maaltijd voorbereiden.

Het is goed om met je kind te praten over waarom je bepaalde keuzes maakt, waarom je het belangrijk vindt dat er groente gegeten wordt (bijv. je wordt er sterk / fit / gezond van). Als je alleen tegen je kind zegt dat hij het moet eten omdat het gezond is, dan is dat niet voldoende. Dat komt neer op ‘omdat ik het zeg’ en dat is te dwingend. Het is belangrijk om je kind meer uitleg te geven. Sluit bijvoorbeeld aan bij de belevingswereld van je kind: ‘wat zou jouw idool of superheld eten om gezond of fit te blijven?’.

Praat er al van jongs af aan over met je kind; zelfs met peuters is dat al belangrijk. Als je je kind hierbij helpt, over voeding praat, dan heeft dat een positief effect op wat je kind eet. Als je kind ouder is, kun je je kind steeds meer bij het proces van voorbereiden en koken laten helpen. Tieners kunnen bijvoorbeeld zelf een recept uitzoeken of zelfstandig koken. Op die manier maak je er voor je kind iets positiefs van in plaats van iets dat moet.

Ouders kunnen ook bepaalde valkuilen tegenkomen. Als je kind niet goed eet, dan kun je je daar zorgen over maken. Je bent bang dat je kind te weinig eet en te weinig gezonde voeding binnenkrijgt. Als het kind bij het avondeten niet goed gegeten heeft, dan bieden ouders vaak erna nog wat anders aan, bijvoorbeeld een boterham. Het kind is natuurlijk ook niet gek en weet tijdens het avondeten: ‘zo meteen komt er iets beters, dus ik ga het warme eten nu echt niet eten’.

Het is goed om je te realiseren dat het tijd kost om bepaalde dingen te leren eten. Je moet soms wel 10-15 keer iets proeven om het te leren eten. Gezonde gewoontes aanleren kost nou eenmaal tijd.

Vaak zeggen ouders tegen hun kind ‘eet je bordje leeg’, maar ook dat kun je beter achterwege laten. Als ouder bepaal je namelijk wél wat en wanneer er gegeten wordt, maar het kind bepaalt zelf hoeveel het eet. Daarmee luistert je kind naar zijn eigen honger- en verzadigingsgevoel. Als je kind dat namelijk niet doet, leert je kind niet wanneer het genoeg gegeten heeft. Veel mensen houden daar hun hele leven last van, dat ze niet eten omdat ze honger hebben, maar doorgaan tot het op is.

Het is goed om te weten dat je op verschillende manieren controle kunt uitoefenen op het gedrag van je kind. Dat kan o.a. door middel van ‘overt control’ en ‘covert control’. Overt control is de controle die je expliciet uit en die je kind merkt; als ouder verbied of beperk je je kind om iets te doen. Bij covert control is dat veel minder het geval. Uit onderzoek weten we dat covert control beter werkt; overt control werkt soms niet zo goed. Een voorbeeld hiervan is dat je je kind expliciet verbiedt om niet meer te snoepen (overt control) of dat je het snoep niet in huis haalt, zodat je kind thuis niet kán snoepen (covert control). Het effect is hetzelfde (‘je kind krijgt geen snoep’), maar de aanpak is duidelijk anders, en de resultaten op lange termijn vaak ook.

Het is ook af te raden om eten als straf of beloning te gebruiken. Bijvoorbeeld: ‘als je nu niet naar me luistert, krijg je straks geen toetje’ of ‘als je niet zeurt in de winkel, geef ik je thuis een snoepje’. Met een dergelijke aanpak leg je onbedoeld een relatie tussen emotie en eten en koppel je het eten los van het honger- en verzadigingsgevoel. Hierdoor gaan kinderen toch eten wanneer ze slecht in hun vel zitten, terwijl ze eigenlijk geen honger hebben. Op latere leeftijd zijn dit vaak de stress-eters: zodra mensen stress hebben grijpen ze naar de chips of andere ongezonde dingen.’

Wat kunnen ouders concreet doen om hun kind een gezonde leefstijl te bieden? 
meisjes_buiten_sporten‘We weten uit onderzoek dat een vaste structuur aanhouden het makkelijker maakt om nieuwe gewoontes aan te leren. Zo kun je dus het beste een vast moment op de dag aanhouden om fruit te eten en om samen te bewegen. Kinderen varen wel bij structuur; die duidelijkheid vinden ze fijn. Dat maakt het makkelijker om te doen en vol te houden.

Zorg dat je gezond gedrag van je kind stimuleert. Geef je kind bijvoorbeeld een compliment wanneer het iets nieuws proeft. Dan zie je je kind als het ware ‘groeien’.
Je kind eet natuurlijk niet alleen thuis, maar ook op andere plekken, zoals school, opvang, bij opa en oma tijdens het oppassen. Vaak zie je dat in elke context andere afspraken of eetgewoontes gelden. Als de verschillen in aanpak ongunstig voor het kind uitpakken, dan zal het er op de plek waar iets niet mag er tegenin gaan. Voor het kind is het gewoon moeilijker te begrijpen dat het op de ene plek wel en op de andere plek niet mag. Ook voor ouders onderling is het belangrijk om zo veel mogelijk op één lijn te zitten: als het kind van de ene ouder zijn bord moet leeg eten en van de andere ouder hoeft dat niet, dan ondermijn je elkaars gezag en is het voor je kind erg onduidelijk wat nu precies de bedoeling is. Dat werkt niet.

We weten ook uit onderzoek dat wanneer de opvang en ouders qua eetgewoontes niet op een lijn zitten, het kind over het algemeen ongezonder eet. Probeer daarom de gezonde eetgewoontes ook af te stemmen op de andere plekken waar je kind regelmatig is. Dat is in praktijk natuurlijk best lastig, maar wel belangrijk voor je kind. Ga erover in gesprek en probeer op één lijn te komen.

Verder is het natuurlijk belangrijk om het goede voorbeeld te geven. Eet als ouder zelf gezond en zorg dat je voldoende beweegt.

Blijf deze tips volhouden. Het is echt een weg van de lange adem. En wees mild voor jezelf. Niemand maakt altijd alleen maar verantwoorde keuzes, dat hoeft ook niet. Het is als ouder echt niet altijd makkelijk, en het laatste wat je wilt is dat het een obsessie voor jou of je kind wordt.’

In de media wordt tegenwoordig regelmatig aandacht geschonken aan gezondheid, leefstijl, overgewicht en je kunt op internet veel tips over dit onderwerp vinden. Zit daar ook wel eens verkeerde informatie tussen?
dieten_diversen‘De eerste mythe, die ik vaak tegenkom, heeft te maken met wat een gezond voedingspatroon precies is. Vooral in de social media komt verkeerde informatie veel voor. Daar is ineens iedereen expert. Er zijn bijvoorbeeld verschillende meningen over hoe je gezond kunt blijven; die worden op social media ineens gepresenteerd als dé waarheid, terwijl dat niet op wetenschappelijk onderzoek gebaseerd is. Dat geldt o.a. voor allerlei diëten en diverse aanpakken. Er is nou eenmaal niet één makkelijke oplossing die voor iedereen werkt. Als dat wel zo was, dan bestond er geen probleem meer op het gebied van overgewicht. Het is goed om kritisch te kijken naar wat er precies gezegd wordt.

Voor professionals is het belangrijk om te blijven kijken naar wat werkt bij dit kind en dit gezin. Er is geen magische of simpele oplossing.

Voor ouders is het belangrijk dat ze zich realiseren dat het gevaarlijk kan zijn om op basis van bepaalde diëten specifieke voedingswaarden weg te laten. Zeker kinderen in de groei hebben nou eenmaal een uitgebreid palet aan voedingsstoffen nodig. Als ze die niet of onvoldoende binnenkrijgen, kunnen ze bepaalde tekorten oplopen waar ze ziek van worden. Alle dieet-hypes, die voorbijkomen, kunnen dan gevaarlijk zijn.
Bijvoorbeeld: als je een specifiek dieet volgt, dan ga je bepaalde voedingsstoffen weglaten. Bij een veganistisch eetpatroon zijn dat bijvoorbeeld zuivelproducten en bij het paleo-dieet eet je zo min mogelijk koolhydraten. Kinderen, die veganistisch of vegetarisch eten kunnen bijvoorbeeld een tekort aan vitamine B12 krijgen; deze vitamine is essentieel voor de aanleg van het zenuwstelsel.

Voor kinderen zul je dus goed moet kijken waar je de ontbrekende voedingsstof mee gaat vervangen. Kijk daar heel goed naar, want alle voedingsstoffen zijn nodig voor kinderen in de groei. Als je iets weglaat, moet je ze vervangen door een ander voedingsmiddel of heb je soms zelfs supplementen nodig om hun voeding op een goede, verantwoorde manier aan te vullen.

Ongeacht het dieet waar je je kind aan wilt houden, zul je dagelijks heel bewust moeten kijken of je kind wel voldoende van alle voedingsstoffen binnenkrijgt. Als je kind geen vlees eet, kun je dat bijvoorbeeld aanvullen met peulvruchten en noten. Een diëtist kan helpen met kijken hoe je kind toch alles binnen krijgt.

Maar vergis je niet: we hebben het nu vooral over de bekende ‘specifieke’ diëten, die veel in de media terechtkomen en waar over het algemeen veel aandacht aan wordt besteed. Daarbij mogen we echter één groep niet vergeten, namelijk de groep mensen die weinig groente en/of veel ongezonde voedingsmiddelen eet. Ook zij missen namelijk een deel van de gezonde voeding. En dat is op dit moment een behoorlijk grote groep. Deze groep haalt de aanbevolen dagelijks hoeveelheid vezels, groente fruit ook niet en missen dus ook belangrijke voedingsstoffen. Het Voedingscentrum adviseert o.a. 250 gram groente per dag, maar dat haalt bijna niemand. Slechts 16% van alle volwassenen eet voldoende groenten en maar 13% procent eet voldoende fruit. Dat advies komt trouwens niet zo maar uit de lucht vallen; dat is gebaseerd op advies van de Gezondheidsraad én wetenschappelijk onderzoek.

kind_overgewichtWat je ook vaak tegen komt, is dat mensen een verkeerd beeld hebben van wat overgewicht precies is en of hun eigen kind overgewicht heeft. Ouders weten soms niet wat een realistisch beeld is van wat het gewicht van een kind zou moeten zijn. Zelfs als hun kind te zwaar is, ziet de meerderheid van de ouders dat niet en ondernemen ze geen actie, met alle gevolgen van dien. Dat zie je vooral bij ouders van jongere kinderen. Bij oudere kinderen zie je soms het omgekeerde: ouders denken dat het kind te zwaar is terwijl dit niet het geval is. Beiden situaties zijn uiteraard zorgelijk.

In het verlengde daarvan zie je ook dat kinderen zelf niet goed weten wat een gezond gewicht is. Zowel jongens als meisjes denken bijvoorbeeld dat ze te dik zijn; dat zie je vooral bij tieners, maar ook al bij leerlingen uit de bovenbouw van de basisschool. Kinderen en tieners zijn al bezig met hun gewicht, met dik zijn en met diëten. De media spelen daar wel een rol in: op basis van filmpjes in de social media of beelden op tv krijgen ze een idee van hoe ze eruit zouden moeten zien. Ze kunnen niet goed inschatten of dat realistisch of zelfs gezond is (of niet).’

Wat kun je ouders, die twijfelen over het gewicht van hun kind, adviseren? Welke concrete stappen kunnen zij ondernemen om hun kind te helpen om evt. overgewicht te verminderen? 
‘Als ouders het vermoeden hebben dat hun kind overgewicht heeft, dan kunnen ze een aantal stappen zetten, afhankelijk van de leeftijd van hun kind en de situatie:

vader_geeft_dochter_high_fiveOuders kunnen natuurlijk starten met het toepassen van de tips uit dit artikel. Ze kunnen een begin maken met ‘niet meer verbieden’. Je moet als ouder zeker grenzen stellen, maar het is belangrijk om dat op een positieve manier in te steken. Maar vaak zijn gezinnen als er sprake van overgewicht is dit punt al gepasseerd, en zitten ze in die negatieve spiraal. Het kan dan goed zijn om hulp te zoeken.

Ouders kunnen bij diverse hulpverleners aan de bel trekken. Dat is absoluut geen teken van zwakte; het is juist sterk als je hulp inschakelt wanneer je merkt dat het je zelf niet lukt om de situatie te veranderen. Het consultatiebureau en jeugdgezondheidsarts houden bijvoorbeeld de groei van je kind in de gaten en kan je op dit gebied verder helpen. Ook kun je terecht bij je huisarts, een leefstijlcoach of het CJG.Er zijn dus meerdere mogelijkheden, afhankelijk van de specifieke vraag die je als ouder hebt over je kind.

Realiseer je dat je kind er zélf weinig aan kan doen dat het overgewicht heeft. Op dit moment is het hebben van overgewicht eigenlijk een normale reactie op de omgeving waar we met zijn allen in zitten. Er wordt veel reclame gemaakt voor ongezond eten en we bewegen met z’n allen te weinig. De hele omgeving stuurt dus als het ware in de richting van overgewicht. Dat maakt het ook moeilijk voor een kind om uit zichzelf gezond te eten en genoeg te bewegen. Daar kun je het kind dus niet de schuld van geven, maar je kunt hem wel hulp bieden.’

En hoe kunnen ouders dat het beste met hun kind bespreken? 
gezin_dochter_op_bed_chips‘Als je hulp gaat zoeken voor je kind, dan is het goed om dat op een positieve manier met je kind te bespreken. Het is vooral belangrijk om de nadruk te leggen op hoe belangrijk het is om lekker in je vel zitten, om je fijn te voelen in je eigen lijf en om sterk en fit te zijn. Bespreek met je kind hoe jullie er samen voor kunnen zorgen dat je kind weer lekker in zijn vel zit. Dan heb je een heel ander gesprek dan wanneer je aangeeft dat je kind te dik is en daar wat aan moet doen, of dat je kind niet mag gamen of juist moet gaan sporten omdat hij te dik is. Kritiek van je ouders op je gewicht en daardoor een verstoorde relatie heeft op de langere termijn misschien veel negatievere gevolgen dan die paar kilo te veel.

Voorkom dus dat je ingaat op het uiterlijk van je kind. Voor kinderen is dat namelijk absoluut niet fijn. Ze zijn zich er vaak al bewust van omdat ze bijvoorbeeld gepest worden of er opmerkingen van vriendjes over krijgen. Als je er als ouder dan ook nog eens over begint, dan is dat extra vervelend.

Ga er dus wel over in gesprek, ga het onderwerp niet uit de weg, laat het geen taboe zijn, maar let op de formulering die je in de gesprekken met je kind hierover gebruikt. Het is enerzijds belangrijk om het samen te bespreken en anderzijds dat je kind zich niet bekritiseerd voelt. Ga vervolgens samen kijken hoe het weer de goede kant op gaat. Blijf in gesprek met je kind, zonder je kind verwijten te maken en zonder dat je kind het gevoel heeft zich te moeten verdedigen.’

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!


tip_gezinWil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen? 
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend.
 Aanmelden is heel eenvoudig.

Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’.
Je leest er hier meer over.


joyce_rosegrijs_staand_cHeb je vragen over dit thema, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag?
Neem dan contact met me op.

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

© 2020. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

Geschreven door Joyce Akse van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.

Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.

Lees verder over gerelateerde thema’s:
Wist jij dit al over opvoeding en ouderschap…? Uitgebreide interviews met toonaangevende experts.’ 
– ‘10 basistips om je kind of tiener beter te laten eten (incl. praktische tips).
Vind ik niet lekker!‘ (Over jouw rol aan tafel en hoe jij er voor kunt zorgen dat je kind beter eet.)
Ik huil, dus ik snoep‘ – 5 tips om te voorkómen dat je kind een ‘emotie-eter’ wordt.
‘Wat doet een opvoedcoach eigenlijk? | Joyce Akse vertelt.’ Klik hier.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.

logo_akse_coaching_klein_nieuw

Ga (terug) naar de website van Akse Coaching: http://www.aksecoaching.nl. 

10 basistips om je kind of tiener beter te laten eten (incl. praktische tips).

jongen_wil_niet_eten_spaghettiAlle kinderen hebben wel eens geen zin om te eten, jouw kind vast ook. En er zijn altijd wel dingen die je kind eet, dus dat is niet meteen een reden om je grote zorgen te maken.

Je ziet wel duidelijke verschillen tussen kinderen: het ene kind eet bijvoorbeeld gezonder, gevarieerder of meer dan het andere. Dat is niet erg, zo lang je kind maar goed groeit, zich goed ontwikkelt en jij je er geen zorgen om maakt. Zodra je kind niet goed groeit, zich niet goed ontwikkelt of jij je er wel zorgen over maakt, dan zorgt dat voor spanningen aan tafel. En die spanningen komen het eten van je kind helaas niet ten goede.

Om ervoor te zorgen dat de kans groter wordt dat je kind beter eet, heb ik 10 basistips voor je op een rijtje gezet. Als je die basistips thuis toepast, dan merk je dat de sfeer aan tafel gezelliger wordt én dat je kind beter gaat eten.

⇒ In dit artikel lees je dan ook mijn 10 basistips, die er samen voor zullen zorgen dat je kind beter gaat eten.

LET OP: Deze basistips zijn niet alleen van toepassing op kinderen, die moeilijk of slecht eten, maar zorgen in het algemeen voor een positieve eetopvoeding van kinderen. Ze zijn ook geschikt bij een vegetarische eetopvoeding of als je kind volgens een bepaald dieet moet eten.

(1) Zorg voor vaste eetmomenten. 
gezin_samen_aan_tafel2Het is belangrijk om door de dag vaste momenten te hebben waarop jullie eten. Begin met een ontbijt, neem dan een tussendoortje*, dan volgt de lunch, dan kun je weer een tussendoortje pakken en vervolgens sluit je de dag (op eetgebied) af met de avondmaaltijd.
*: Bij voorkeur een stuk fruit of rauwe groente. Beperkt snoepjes en koekjes tot een ‘soepmoment’ per dag (bijv. tijdens het tussendoortje ’s middags).

Door een vast ritme aan te houden, zorg je ervoor dat je kind regelmatig eet; het eet dus niet de hele dag door of meteen op het moment dat het een beetje trek krijgt of honger heeft. Nee, je kind eet op de momenten waarop je dat als ouder aangeeft.

Hierbij hoort ook dat je de momenten waarop je kind (te) weinig eet, niet gaat inhalen. Bij het volgende eetmoment mag je kind natuurlijk weer gewoon eten, maar niet tussen de aangegeven eetmomenten door.

TIP: Als je merkt dat je kind bij het avondeten nog maar weinig trek / honger heeft, dan heeft je kind door de dag waarschijnlijk al genoeg of misschien zelfs te veel gegeten. Let dan op de portiegroottes van de eetmomenten, die vóór het lastige eetmoment komen. Maak die porties evt. wat kleiner.

(2) Voorkom dat je kind te veel drinkt.

Glass Of WaterVoldoende drinken is belangrijk, ook voor je kind. Maar, als je kind te veel drinkt, dan gaat dat ten koste van zijn eetlust. Dus: als je kind voor het eten te veel drinkt, dan heeft hij minder honger. Zeker als je kind dan ook nog eens graag drankjes met suiker drinkt, want die zorgen voor een groter verzadigd gevoel.

Dit heeft je kind dagelijks nodig aan drinken (volgens het Voedingscentrum)
– Kind van 4-8 jaar: dagelijks 1 tot 1,5 liter drinken (waarvan 300 ml zuivel).
– Kind van 9-12 jaar: dagelijks 1 tot 1,5 liter drinken (waarvan 450 ml zuivel).

Praktische handvaten: 
(A) Wil je de komende tijd goed in de gaten houden of je kind voldoende drinkt? Zet dan ’s ochtends een karaf met water op het aanrecht met de totale hoeveelheid drinken dat je kind officieel nodig heeft. Als de karaf aan het eind van de dag leeg is, dan heeft je kind (bij benadering) voldoende gedronken.

(B) Probeer er zoveel mogelijk voor te zorgen dat je kind tijdens de maaltijden of tussendoortjes gaat drinken (maar ook dan weer niet te veel). Uiteraard zijn er altijd uitzonderingen: bij warm weer of grote lichamelijke inspanning mag je kind natuurlijk meer of vaker tussendoor drinken.

(C) Laat je kind vooral water, (afgekoelde) thee of zuivel drinken. Dat zijn allemaal drankjes zonder (of met een beperkte hoeveelheid) suiker. Dit zijn doorgaans de beste dorstlessers.

(D) Wanneer je het idee hebt dat je kind te veel drinkt of door het drinken te weinig eet, dan kun je het drinken van je kind op het aanrecht laten staan. Daardoor heeft je kind zijn beker niet steeds bij zich en moet hij meer moeite doen om te gaan drinken. Ga op zoek naar een goede balans, zodat je kind voldoende drinkt, maar niet onnodig veel.

(3) Eet als gezin zoveel mogelijk samen aan tafel.
gezin_samen_aan_tafelDeze tip ken je waarschijnlijk wel: zorg ervoor dat je als gezin zoveel mogelijk samen aan tafel eet. Alleen is dat vaak helemaal niet haalbaar. Vandaar dat ouders vaak denken: dat gaat ons toch niet lukken, dus laat maar…

Uiteraard is het niet realistisch om te verwachten dat je vanaf nu bij alle maaltijden met het hele gezin aan tafel moet gaan zitten. Als jij (of je partner) overdag werkt, als jullie onregelmatige werktijden hebben of als je (oudere) kind lid is van een muziek- / sportvereniging, dan is het gewoonweg onmogelijk om iedere dag samen aan tafel te zitten. Dat lukt eenvoudigweg niet.

⇒ Als dat bij jullie ook het geval is, zoals bij zoveel gezinnen, dan zit er niks anders op dan om met iedereen, die wel thuis is rond etenstijd, samen te eten.

Het voordeel van ‘samen aan tafel eten’ is dat je op die manier beter de rust kunt bewaren. Als je tijdens het eten namelijk een gevoel van onrust of stress ervaart, dan vermindert je eetlust. Dus ook onrust en stress zijn niet bevorderlijk voor een gezonde eetopvoeding.

TIP: Hebben jullie als gezin een heel druk schema, waardoor jullie bijna nooit samen aan tafel kunnen eten? Ga dan op zoek naar eetmomenten, waarop jullie wél allemaal samen aan tafel kunnen zitten. Spreek af dat er op die momenten niks anders gepland wordt dan jullie eetmoment, zodat jullie er samen voor zorgen dat jullie toch een paar keer per week als gezin samen kunnen eten.

(4) Laat alle afleidingen aan tafel achterwege.
kind_huilt_aan_tafel_tabletWat doorgaans dus wel haalbaar is, is om aan tafel te gaan zitten tijdens het eten. Als je de tv aan hebt staan, als je steeds op je telefoon kijkt of als er speelgoed op tafel ligt, dan zorgt dat voor afleiding. En afleiding zorgt er weer voor dat je niet merkt hoeveel je precies eet. Je eet dan meer op de ‘automatische piloot’ en je staat niet stil bij je ‘hongergevoel’.

Vooral kinderen moeten leren om op hun hongergevoel af te gaan om zelf te leren beoordelen of ze nog wat willen eten of dat ze al genoeg hebben gehad. Dat leren ze het beste als ze hun aandacht bij het eten kunnen houden en ze dus niet door allerlei zaken afgeleid worden.

Concreet betekent dat dat je tijdens het eten de tv uitzet en alle apparaten (incl. telefoons) en speelgoed van tafel gaan. Alleen op die manier heb je aandacht voor het eten.

Bijkomend voordeel is ook nog eens dat je op die manier meer aandacht hebt voor elkaar en op die manier samen een gesprek kunt voeren. Want dat is wat je – naast dat iedereen lekker eet – het liefste zou willen bewerkstelligen. Toch…?


joyce_grijs_aanjou_1

Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat niet goed luistert, slaapt of eet? Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord of oplossing voor wil?
Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.

Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.


(5) Wennen aan (nieuw) eten kost tijd.

groente_fruit_appelvorm.jpgWist je al dat het soms tot wel 10-15 keer aanbieden kan duren voordat je kind een ingrediënt of gerecht leert waarderen? Dat betekent in de praktijk dat – stel je maakt dat gerecht, dat je kind nu niet lekker vindt, 1x per week – het 10-15 weken duurt voordat je kind het zonder mopperen gaat eten.

Je hebt als ouder dus echt een lange adem nodig om je kind iets nieuws te leren eten of om je kind iets te laten eten wat het nu niet wil eten. Bij sommige ingrediënten of gerechten kan het wat langer duren, bij andere duurt het juist minder lang. In het laatste geval gaat het meestal om zoete of vette voeding.

Kortom: om ervoor te zorgen dat je kind leert om nieuwe ingrediënten of gerechten te eten, blijf je dat gerecht of dat ingrediënt met regelmaat aanbieden. Laat je kind dan ook iedere keer een hapje proeven. Als je de gerechten of ingrediënten, die je kind nu niet lekker vindt, helemaal niet meer aanbiedt en je kind er dus geen hapje van laat eten, dan zal je kind ook niet leren om het toch te eten.

TIP. Bekijk ook m’n video ‘Doe dit NIET als je je kind beter willen laten eten’.

(6) Kook voor iedereen hetzelfde. 
aardappel_groente_vlees_op_bord_ei.pngIk hoor vaker van ouders dat het klaarmaken van de warme maaltijd zo veel tijd kost. Niet omdat ze dan één gerecht klaarmaken voor hun gezin, maar omdat ze meerdere dingen klaarmaken, zodat iedereen aan tafel wat kan eten.Bijvoorbeeld:
Ze maken voor een deel van het gezin een gerecht dat bestaat uit aardappelen, groente, vlees. Maar omdat dochter dat vlees niet lekker vindt, maken ze ook nog een stukje ander vlees klaar. En omdat zoon liever geen gekookte aardappelen eet, maar wel gebakken aardappeltjes, worden er ook nog een paar aardappels gebakken. En omdat papa liever geen bloemkool eet, wordt er ook nog een pan met worteltjes klaargemaakt.

Je begrijpt wel dat je dat als ouder niet alleen enorm veel energie kort om het klaar te maken, maar het zorgt er ook voor dat niemand, die aan tafel zit, leert om met de pot mee te eten. Er wordt met iedereen rekening gehouden. En ik snap heel goed dat je als ouder rekening wilt houden met iedereen, dat je dat met de beste bedoelingen doet, maar het is toch belangrijk om voor iedereen aan tafel hetzelfde klaar te maken. Want alleen op die manier geef je je kind te proeven van iets wat hij nu nog eet en leer je iedereen aan tafel te eten ‘wat de pot schaft’.

(7) Dwing je kind niet om te eten.
Young Hispanic Family Enjoying Meal At HomeSoms kan een maaltijd zo frustrerend zijn: je wil als ouder zo graag dat je kind een hap proeft van wat je hebt klaargemaakt. Je weet dat het goed en veilig is klaargemaakt en dat er eigenlijk geen reden is om het niet te eten. Toch protesteert je kind en wil je kind het niet. Dat kan voor een groot gevoel van frustratie, boosheid of misschien wel woede zorgen.

Je bent dan misschien wel geneigd om je kind steeds aan te moedigen om een hapje te nemen, om je kind bij de les te houden en steeds op het eten te wijzen. Op een gegeven moment ga je je kind misschien zelfs de hapjes maar weer voeren, terwijl je weet dat je kind het gewoon zelf kan.

Je probeert je kind te stimuleren om toch nog wat te eten. Alleen wordt dat stimuleren al heel snel ‘dwingen’. De grens tussen stimuleren en dwingen is nou eenmaal heel dun. En dwingen werkt helaas averechts. Het kan een negatieve associatie met eten opleveren. Vandaar dat het belangrijk is om het dwingen tijdens het eten ten allen tijde te voorkomen.

In mijn opvoedcoaching zie ik het vaak gebeuren: hoe meer ouders hun kind dwingen om toch nog wat te eten, hoe meer het kind zijn hakken in het zand zet en weigert om nog wat te eten. Als ouder raak je nog meer gefrustreerd en in je achterhoofd blijf je maar steeds horen ‘ze heeft nog niet genoeg gehad’ of ‘hier kan hij toch niet goed op groeien’. En je probeert het nog een keer; wat directiever deze keer. Maar hoe meer jij aandringt, hoe meer je kind protesteert. Jullie zijn in een vicieuze spiraal terechtgekomen…

TIP: Om te voorkomen dat je je kind gaat dwingen om te eten, is het belangrijk om je kind max. 3x per maaltijd aan te moedigen om nog een hapje te eten.


Online cursus ‘Stop de Strijd aan Tafel’
Vraag nu deze GRATIS online cursus aan en leer in 3 lessen de 10 belangrijkste ingrediënten én 15 praktische tips om je kind beter te laten eten. Je ontvangt o.a. 40 minuten aan videomateriaal met waardevolle informatie. Deze cursus is speciaal bedoeld voor ouders van een kind in de leeftijd van 1-12 jaar.
Aanvragen is eenvoudig: stuur een e-mail naar joyce@aksecoaching.nl en zet de naam van deze cursus in het onderwerp. Je ontvangt de cursus na korte tijd in je eigen mailbox.
Klik hier voor meer informatie over deze online cursus.
fb_cursus_stop_de_strijd_aan_tafel


(8) Laat je kind dagelijks voldoende bewegen.
kinderen_buiten_spelen_vliegtuigjeAls je kind actief is, veel lichaamsbeweging heeft en lekker veel buiten speelt, dan is de kans veel groter dat je kind een goede eetlust heeft dan wanneer het een lekker luie dag heeft gehad. Dus voldoende beweging wekt de eetlust op.

TIP: Als je kind nu niet goed of genoeg eet, dan is het goed om de lichaamsbeweging van je kind te vergroten. Denk dan aan minstens een uur van matig inspannende activiteit per dag.

(9) Laat je kind voldoende slapen.
meisje_slaapt_op_knuffelDe relatie tussen eten en slapen wordt in het dagelijks leven vaak weinig gelegd, toch is die duidelijk aanwezig. We weten namelijk dat kinderen, die (te) weinig slapen, meer kans hebben op overgewicht. Te weinig slaap leidt namelijk tot een toenemend hongergevoel.

Door slaaptekort raken hormonen uit balans, waardoor je kind minder duidelijk voelt wanneer hij verzadigd is en wanneer hij honger heeft. Daarnaast heeft je kind meer eetmomenten op een dag als hij minder slaapt, omdat de dag dan eenvoudigweg langer duurt.

TIP: Zorg ervoor dat je kind voldoende slaapt, zodat hij beter aanvoelt wanneer hij verzadigd is en wanneer nog niet.
Is je kind geen goede slaper? Lees dan hier wat je daaraan kunt doen.

(10) Focus op wat er goed gaat aan tafel.
gezin_aan_tafel_tienersAls je kind op dit moment niet goed eet, dan merk je al snel dat dat negatieve gevolgen heeft voor de sfeer en gezelligheid aan tafel. Hoe meer jij bezig bent met het slechte eten van één van je kinderen, hoe groter de kans is dat jij gefrustreerd, boos of kwaad wordt. En jouw negatieve reactie op je kind komt ook de band met je kind niet ten goede.

TIP: Neem een ondersteunende en stimulerende houding aan en focus op wat er goed gaat. Ook je kind dat nu slecht eet, doet dingen aan tafel die wel goed of prettig zijn. Benoem dat, heel concreet en specifiek. Dit geeft je kind zelfvertrouwen en zorgt ervoor dat de sfeer aan tafel goed blijft.

Ook jouw kind kan beter gaan eten!
moeder_dochter_samen_bakkenAls je aan deze 10 basisvoorwaarden hebt voldaan, dan ben ik ervan overtuigd dat je kind beter gaat eten. Uiteraard werken deze voorwaarden niet van vandaag op morgen en is het belangrijk dat je er de komende weken 2-3 consequent mee aan de slag gaat.

Merk je daarna nog geen of onvoldoende verbetering in het eetgedrag van je kind?
Neem dan contact met me op, zodat we samen kunnen gaan kijken hoe we je kind beter gaan leren eten. Naast deze basisvoorwaarden, die je hierboven las, zijn er veel mogelijkheden om je kind beter te leren eten, minder te laten zeuren over het eten, vaker te laten proeven etc. Zeker als je merkt dat jij en/of andere gezinsleden ook last hebben van de negatieve sfeer aan tafel of het slechte eetgedrag van je kind is het belangrijk om nu actie te ondernemen. Wacht dan ook niet langer en neem contact met me op.

⇒ Jij wilt toch ook dat je kind gezond, gevarieerd en genoeg leert eten?
Onderneem daarom nu actie, in het belang van je kind.

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!


tip_gezin

Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.

Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’.
Je leest er hier meer over.


joyce_rosegrijs_staand_cHeb je vragen over één van deze thema’s, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag?

Neem dan contact met me op.

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

© 2020. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.

Gebruikte literatuur, websites ed. voor het schrijven van dit artikel: 
– ‘Wat geef ik mijn kind te drinken? (4-13 jaar)’. Voedingscentrum. Klik hier.
– ‘Richtlijn: Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017)‘. Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. Klik hier.

Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle OpvoedTips:
– ‘Vind ik niet lekker!‘ (Over jouw rol aan tafel en hoe jij er voor kunt zorgen dat je kind beter eet.).
– ‘Mijn kind eet zo slecht. Moet ik me zorgen maken?‘ [Interview met eetexpert drs. Eline de Haan].
– ‘Help, mijn kind is een lastige eter! Wat nu?‘ | 5 do’s & don’ts  (Interview op L1 Radio).
– ‘Is het erg als kinderen niet buiten spelen?‘ (Interview op L1 Radio)
– ‘Laat dat nou! | 5 opvoedvalkuilen waar we allemaal intrappen én waardoor opvoeden onbedoeld lastiger wordt‘.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.

© De foto van Joyce Akse is gemaakt door Ilona Tychon Fotografie.

logo_akse_coaching_groot_nieuwGa (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.

‘Vind ik niet lekker!’ (Over jouw rol aan tafel en hoe jij er voor kunt zorgen dat je kind beter eet.)

We'd rather go on a hunger strikeJe hebt net een hele tijd in de keuken gestaan om voor je gezin een lekkere maaltijd klaar te maken. Je roept ‘we kunnen eten’ en na een tijdje zit iedereen aan tafel. Zodra je de deksels van de eerste pan af haalt, hoor je het je kinderen alweer zeggen: ‘Getver, dat vind ik niet lekker. Dat ga ik echt niet eten!’.


schijf_van_5_voor_kinderenJe hebt het gevoel dat er maar weinig is dat je kinderen lekker vinden.
De ‘p- gerechten’ (pasta, patat, poffertjes, pannenkoeken en pizza) gaan er meestal wel in, vlees ook wel, maar zodra het ook maar iets weg heeft van aardappels of – en dat is vaak nog het allerergste – groente, dan wordt het problematisch. Nou goed, ze eten wel erwtjes en wortels uit blik, maar dat is dan ook haast het enige dat ze qua groente willen eten. En hoewel je je vroeger ook voorgenomen had om absoluut niet apart te gaan koken, begin je daar nu toch langzaam over te twijfelen. Jij en je partner willen graag wat meer afwisseling in jullie maaltijden en dus niet alleen maar erwtjes en worteltjes eten, maar dan heb je wel iedere keer gezeur en commentaar aan tafel.
De ‘Schijf van 5 volgens de meeste kinderen’ is afkomstig van de ‘Club van Relaxte Moeders’. 

Hoe zorg je er nou voor dat dat commentaar achterwege blijft én dat je kinderen wat gevarieerder gaan eten…?

⇒ In dit artikel geef ik je 5 tips, waar je thuis direct mee kunt starten.

(1) Reageer niet op negatieve opmerkingen over het eten. 
jongen_schuift_kommetje_pasta_wegKinderen zeggen soms iets zonder duidelijke reden, gewoon om eens uit te proberen wat er gebeurt als ze het zeggen. Als je kind dus nog eens iets zegt als: ‘vind ik niet lekker’, dan reageer je hooguit met ‘ok’. Je laat op die manier horen dat je je kind gehoord hebt, maar je gaat verder niet in op de opmerking.

Ook als je kind doorgaat en andere opmerkingen over het eten maakt, dan ga je er niet op in; je gaat lekker door met koken (of iets anders waar je mee bezig was). Uiteraard reageer je wel weer gewoon op je kind als het iets anders zegt. Op alle opmerkingen die je kind over het eten maakt, reageer je kort en neutraal.


joyce_grijs_aanjou_1
Maak je je zorgen over je kind dat niet goed eet? Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord of oplossing voor wil?

Neem dan contact met me op.

Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.


(2) Wees je er van bewust hoe jij zelf met het eten omgaat. 
Wees je bewust van hoe jij met eten omgaat en hoe jij je gedraagt aan tafel. En dan heb ik het nog niet over jouw tafelmanieren en of je netjes met bestek eet, maar wat je doet tijdens het eten. Je kind leert namelijk veel van wat jij doet. Hij kijkt naar je en ziet jou als voorbeeld. Dat geldt natuurlijk ook aan tafel. Hieronder geef ik je 3 specifieke voorbeelden, die je misschien bekend voorkomen:

vrouw_vindt_eten_niet_lekker* Als je kind jou opmerkingen hoort maken over het eten, dan leert je kind dat het normaal is om iets van het eten te vinden en om er iets over te zeggen. Dus als jij iets zegt als ‘Waarom heb je nou weer paprika in de saus gedaan? Je weet toch dat ik dat niet lekker vind.’, dan merkt je kind dat je iets van het eten mag vinden en er iets over mag zeggen. Jouw boodschap is dan (onbedoeld): je mag commentaar geven op het eten dat klaargemaakt is.

* Dat geldt ook voor hoe jij als ouder omgaat met het eten. Als je uitjes, champignons of stukjes tomaat uit het eten haalt, dan is het voor je kind heel gewoon om iets uit het eten te halen. Jouw boodschap is dan (onbedoeld): je hoeft niet alles te eten van wat je voorgeschoteld wordt. Je hoeft alleen maar dat te eten wat je echt lekker vindt.

* En nog een stapje verder: als de ‘kok(kin) des huizes’ iets anders klaarmaakt voor zijn/haar partner dan dat de rest eet, dan geef je daar (onbedoeld) de boodschap mee af dat je niet hoeft te eten wat de pot schaft. Je kind leert dan dat als je aangeeft dat je iets niet lekker vindt of iets niet graag eet, dat er dan wel iets anders voor jou klaar gemaakt wordt dat je wel lekker vindt.

Deze opmerkingen of handelingen zul je vast niet bij iedere maaltijd maken/doen, maar toch is het belangrijk om je er heel bewust van te zijn. Kinderen horen en zien vaak meer dan je denkt. En vooral als je merkt dat je kind de laatste tijd (ook) steeds opmerkingen maakt over het eten, iets uit zijn eten peutert of het liefst iets anders wil eten dan dat er klaargemaakt wordt, dan is het goed om je eigen handelen aan tafel goed onder de loep te nemen.

(3) Maak duidelijke afspraken met je kind 
gezin_eet_samen_aan_tafel2Ook aan tafel is het belangrijk dat je kind weet waar hij aan toe is. Kinderen zijn op alle gebieden gebaat bij duidelijkheid; dat geeft hen meer grip op de wereld om hen heen. Ze weten dan beter wat er van hen verwacht wordt en dat geeft een stukje rust en vertrouwen.

Dat geldt ook aan tafel. Je kent vast wel afspraken die je specifiek voor aan tafel kunt maken, zoals ‘we eten met ons bestek’, ‘tijdens het eten blijven we rustig aan tafel zitten’, ‘als je van tafel wil, dan vraag je dat eerst’ of ‘we gaan pas van tafel als iedereen klaar is met eten’.

De afspraken, die ik in de vorige alinea als voorbeeld gaf, gaan allemaal over hoe je netjes kunt eten en daar mag je uiteraard je eigen ideeën over hebben. Je hoeft ze niet allemaal thuis toe te passen, als je er niet achter staat.

Als je wil dat je kind meer gevarieerd gaat eten, dan kun je daar o.a. met de volgende afspraken voor zorgen:
aardappel_groente_vlees_op_bord2– Spreek af dat je kind altijd proeft van wat je klaargemaakt hebt.
– Concreet betekent dat dat je kind min. één hap proeft van wat er in alle pannen zit. En proeven houdt weer in dat je kind de hap in de mond doet, er op kauwt en vervolgens doorslikt.
Maak je ‘aardappelen – groente – vlees’ (3 pannen) dan krijgt je kind 3 verschillende happen; maak je een eenpansgerecht, zoals nasi of pasta, dan proeft je kind één hap.
Als je kind een hap geproefd heeft, dan is het belangrijk dat je daar heel positief op reageert. Zo weet je kind dat het goed bezig is, dat je waardeert wat het doet en dat maak de kans groter dat hij het daarna (of bij de volgende maaltijd) weer zal proberen.

Uiteraard gelden deze afspraken niet alleen voor je kind dat op dit moment nog niet goed eet, maar ook voor je kind dat doorgaans wél goed eet, voor papa en voor mama… Dus ook papa en mama gaan een hap proeven van alles wat op tafel staat; ook van wat ze niet (zo) lekker vinden… Ook hier komt dus weer het ‘goede voorbeeld’ om de hoek kijken. Niemand zei dat opvoeden altijd makkelijk was… 😉 

Hieronder volgen nog twee belangrijke tips, die je niet wil missen.


Online cursus ‘Stop de Strijd aan Tafel’
Vraag nu deze GRATIS online cursus aan en leer in 3 lessen de 10 belangrijkste ingrediënten én 15 praktische tips om je kind beter te laten eten. Je ontvangt o.a. 40 minuten aan videomateriaal met waardevolle informatie. Deze cursus is speciaal bedoeld voor ouders van een kind in de leeftijd van 1-12 jaar.
Aanvragen is eenvoudig: stuur een e-mail naar joyce@aksecoaching.nl en zet de naam van deze cursus in het onderwerp. Je ontvangt de cursus na korte tijd in je eigen mailbox.
Klik hier voor meer informatie over deze online cursus.
fb_cursus_stop_de_strijd_aan_tafel


(4) Blijf nieuwe gerechten klaarmaken
meisje_wijst_gezonde_producten_aanOm ervoor te zorgen dat je kind gevarieerd leert eten, is het belangrijk om ook ‘nieuwe’ ingrediënten of gerechten te leren eten. Blijf dus niet hangen in de gerechten, die je kind nu nog maar eet en bereid het ‘aanbod’ stap voor stap uit.

Goed om te weten: Om een gerecht of ingrediënt te leren eten, kan soms wel 10-15 keer proeven / nuttigen nodig zijn. Daarom is het proeven ook zo belangrijk: dat telt namelijk mee bij die 10-15 keer.

Maar dat betekent ook meteen dat je als ouder een lange adem nodig hebt om je kind iets te leren eten. Dat leg ik je uit in het volgende voorbeeld.

Stel: je kind vindt bloemkool op dit moment niet lekker. Doorgaans maak je hooguit één keer per week hetzelfde gerecht. Laten we er dus voor het gemak even van uit gaan dat je vanaf nu 1x per week een gerecht met bloemkool maakt. Dat zou betekenen dat je kind – door het gerecht iedere week te proeven – uiteindelijk 10-15 weken nodig heeft om de bloemkool te leren eten en te leren waarderen. En als je niet iedere week bloemkool eet, dan duurt het langer. Dat is ook meteen de reden waarom het zo lang kan duren voordat je kind een gerecht leert eten. Je kind kan het dus zeker leren (zeker weten!), maar je hebt er geduld, doorzettingsvermogen en een lange adem nodig. 

bloemkool_handenO ja, en aan het einde van die 10-15 weken heeft je kind het ingrediënt of gerecht (in dit geval de bloemkool) leren waarderen; dat betekent dat het het zonder veel gemopper zal eten. Dat wil echter nog niet zeggen dat je kind het gerecht nu ineens ontzettend lekker vindt. Het heeft het dan wel leren eten, het is gewend aan de smaak, textuur, gevoel in de mond etc. en dat is precies waar het blijven aanbieden voor zorgt. Uiteraard mag je kind andere gerechten nog steeds lekkerder vinden dan bloemkool. De winst zit ‘m erin dat je kind de bloemkool nu zonder veel gemopper gewoon eet.

Hieronder volgt nog één laatste tips, die je niet mag missen.


joyce_rosegrijs_staand_c

Wil je graag een thema-avond over opvoeden bijwonen?
Kijk dan in Joyce’ online Agenda voor een workshop, lezing of OpvoedParty bij jouw in de buurt.

Wil je Joyce graag uitnodigen om een thema-avond over opvoeden te geven?
Kijk dan hier voor mogelijke thema’s en/of neem contact met haar op.



TIP. Bekijk ook m’n video ‘Mijn kind wil geen stukjes in haar eten’.

(5) Je kunt je eten gewoon eten.
gezin_ontbijt_keukenHet is belangrijk om je kind uit te leggen dat er niks mis is met het eten dat je klaargemaakt hebt, dat het veilig is om te eten en dat het eetbaar is. Je hoeft het dus niet lekker te vinden om het toch te kunnen eten.

Verder is het heel normaal om iets niet echt lekker te vinden, maar dat wil dus niet zeggen dat je het niet kunt eten. Zo lang het goed klaargemaakt is, is er namelijk niks aan de hand en is het eerder een kwestie van ‘wennen’ dan ‘lekker vinden’ of ‘lusten’.

Dit herken je misschien ook wel van bij jezelf. Jij vindt zelf waarschijnlijk ook niet alles even lekker, maar je eet het toch. En dat is helemaal prima! Je mag dus best eens – zonder steek onder water – tegen je kind zeggen: ‘ik hou eigenlijk niet zo van boerenkoolstamppot, maar ik eet het toch.’ Daardoor hoort je kind enerzijds dat het niet de enige is die iets niet lekker vindt (dat is normaal!) en anderzijds dat je het toch kunt eten ondanks dat je het niet lekker vindt. Dat kan voor je lastige eter een heel waardevolle boodschap zijn.

 

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!


tip_gezinWil jij als eerste Joyce’ waardevolle OpvoedTips ontvangen? 
Helemaal gratis en vrijblijvend. Klik dan hier.

Cadeau: Kort na je aanmelding van het e-zine ontvang je Joyce’ E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’ als cadeau. Dat is dus ook helemaal gratis en vrijblijvend. Je leest er hier meer over.


joyce_rosegrijs_staand_c
Heb je vragen over dit thema, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag? Neem dan contact met me op.

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

© 2019. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

Geschreven door Joyce Akse van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.


K
lik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.

Lees ook andere artikelen van Joyce met waardevolle opvoedtips:
– ‘Mijn kind eet zo slecht. Moet ik me zorgen maken? [Gastbijdrage van eetexpert Eline de Haan] Klik hier
– ‘Help, mijn kind is een lastige eter! Wat nu?’ | 5 do’s & don’ts (Interview op L1 Radio). Klik hier
– ‘Aan tafel!’ (1) ‘Hoe maak je het weer gezellig aan tafel als je kind niet goed eet?’. Klik hier.
– ‘Snoep, snoep en nog eens snoep’ – Hoe je een eind maakt aan het gezeur over snoep.’ Klik hier.

Klik hier voor meer waardevolle opvoedtips van Joyce, bijv. over (niet) willen luisteren, slapen of eten ed.

logo_akse_coaching_klein_nieuw

Ga (terug) naar de website van Akse Coaching: http://www.aksecoaching.nl.

Kerstdiner op school: 10 eenvoudige tips voor smakelijke kinderhapjes

kerstdiner_klasTijdens alle voorbereidingen, die je voor de feestdagen al allemaal hebt, heeft je kind (4-12 jaar) misschien ook nog kerstdiner op school… (*) Dat is natuurlijk ontzettend gezellig en voor je kind zeker een speciale gelegenheid, alleen wordt er dan meestal ook van de ouders enige hulp verwacht. Nou zijn de meeste ouders echt wel bereid om dan een handje te helpen, maar aangezien het in de laatste werkweek van het jaar toch al zo druk is, vindt jij het als ouder misschien wel fijn om óók wat hulp te krijgen…
(*) Tenminste, als corona er op de school van jouw kind er dit jaar geen stokje voor steekt. 


V
andaar dat ik je graag help met een aantal tips voor een lekker en ‘niet te ingewikkeld’ kerstdiner. Ik ben zelf namelijk absoluut geen ‘sterrenkok’ ;-), dus ik houd het op dit gebied graag simpel (en smakelijk). Ik ga dan ook op zoek naar eenvoudige hapjes, die je makkelijk en snel kunt maken. Ik laat me daarvoor graag inspireren door Pinterest.

Ik let er ook nog wel een beetje op dat de hapjes enigszins gezond zijn (of in ieder geval niet al té ongezond) en natuurlijk mogen ze gewoon lekker zijn. O ja, en – last but not least – ik zoek ook hapjes, die de kinderen eventueel zélf zouden kunnen maken. Dus ook om de laatste reden mogen ze wat mij betreft niet te ingewikkeld worden…

Laat je me in de reacties hieronder weten of je één van deze ideeën gaat maken? Je mag ook je eigen tips toevoegen. Ik ben heel benieuwd naar jouw reactie!


Dit waren ‘onze’ smakelijke creaties voor het kerstdiner op school: 
kerstdiner_op_school_2018
(Gemaakt door 3 leerlingen van groep 3 én 3 leerlingen van groep 5.)


Hieronder vind je een 5-tal voorbeelden van hartige én zoete hapjes: 

HARTIG

(1) Fleurige spiesjes van groente & fruit.
kerstdiner_spies_groente
Wat heb je nodig?
– langere satéprikkers
– kaas / worst
– Groente: snoeptomaten (evt. in verschillende kleuren)
– Fruit: aardbeien, druiven
TIP: snij de kaas of worst in leuke vormen.

Satéprikkers (van klein tot groot) zijn vaak een uitkomst om voor deze kleine hapjes te gebruiken. Het is handig om de satéprikkers in een blok van schuim te steken. Als je het schuimblok dan ook nog eens met aluminiumfolie of kerstservetten inpakt, krijg je een extra feestelijk effect. Uiteraard kun je de hapjes ook op een bord leggen. Alles kan, alles mag. Wat jij het fijnste vindt!


(2) Schattige paddenstoelen ‘Rood met witte stippen’

kerstdiner_paddestoelen
Wat heb je nodig? 
– langere satéprikkers of een lege eierdoos
– eieren
– tomaten
– tuinkers / peterselie
– mayonaise / slasaus

(3) Overheerlijke kerstpizza’s in allerlei vormen

kerstdiner_pizza_ster          kerstdiner_pizza_kerstboom

Wat heb je nodig?
– pizzadeeg (snij deze in de vorm(en), die jij / je kind leuk vindt)
– tomatensaus
– (geraspte) kaas
– tomaat in schuiven / gehalveerde snoeptomaatjes
– Evt. andere ingrediënten, die jij / je kind lekker vinden op de pizza…


(4) Sfeervolle kaarsen

kerstdiner_kaarsen          kerstdiner_kaarsen2
 
Wat heb je nodig?
– meloen (in schijven; in stervorm)
– kaas in langwerpige blokjes
– zilveruitjes
– satéprikkers

(5) Kleurrijke kerstballen
kerstdiner_kerstballen
Wat heb je nodig?
– een half broodje of een snee brood (in een ronde vorm gesneden)
– luchtige smeerkaas, neutraal van smaak (denk aan Philadelphia)
– paprika in verschillende kleuren; gesneden in stukjes of reepjes
– tomaat in stukjes
– ui in reepjes
– komkommer in stukjes of reepjes
– satéprikkers
– Evt. andere ingrediënten, die jij / je kind verder lekker vinden…


jongen_eet_niet_welIs jouw kind een ‘lastige’ eter? Vindt hij/zij maar weinig lekker? Eet hij/zij het liefst veel van hetzelfde? Eet hij/zij vaak te weinig (of juist te veel)?
Lees dan m’n (gratis) OpvoedTips eens en ga zelf aan de slag om je kind gezond, gevarieerd en genoeg te laten eten.
Kom je er zelf toch niet helemaal uit? Lees dan hier hoe ik jou kan helpen.


ZOET

(1) Fleurige spies met fruit & poffertjes
kerstdiner_spies_fruit_poffertjes
Wat heb je nodig?
– Poffertjes
– Fruit (bijv. aardbei, kiwi, ananas, banaan)
– Poedersuiker
– Satéprikkers
– Evt. ander fruit, dat jij / je kind lekker vindt…

TIP: prik de satéprikkers op een schuimblok (evt. ingepakt met aluminiumfolie) voor een extra feestelijk effect.

(2) Schattige sneeuwpoppen
kerstdiner_sneeuwpop
Wat heb je nodig?
– Slagroomsoesjes
– Aardbeien (gesneden)
– Witte, ronde spekjes
– Poedersuiker
– Hagelslag (voor ogen & neus)
– Eetbare stift (voor mond)
– Satéprikkers

(3) Kleurrijke boterhammen – kerstboom 
kerstdiner_kerstboom
Wat heb je nodig?
– Sneeën (wit)brood; in driehoeken gesneden
– Smeerboter
– Gekleurde hagelslag

(4) Zoete ontbijtkoek – kerstbomen  
kerstdiner_kerstboom_peperkoek
Wat heb je nodig?
– Ontbijtkoek (evt. met minder suiker)
– Icing voor op cupcakes
– Versiering en sprinklers voor op cupcakes, gekleurde hagelslag.
– Lange satéprikkers

TIP: prik de satéprikkers met kerstbomen op een schuimblok (evt. ingepakt met aluminiumfolie). Dat geeft een extra feestelijk effect.

(5) Kerstpannenkoeken

kerstdiner_pannekoek_vormen          kerstdiner_pannekoek_ster

Wat heb je nodig? 

– Pannenkoekenbeslag (evt. kant en klaar)
– Vormpjes (bijv. ster, poppetje, kerstboom, want, kerstbal ed.)
– Evt. poedersuiker
– Evt. andere ingrediënten, die jij / je kind verder lekker vinden..

Laat je me in de reacties hieronder weten of je één van deze ideeën gaat maken? Je mag ook je eigen tips & ideeën toevoegen. Ik ben heel benieuwd!



tip_gezinWil jij ook Joyce’ waardevolle OpvoedTips ontvangen?
Helemaal gratis en vrijblijvend. Klik dan hier.

Cadeau: Kort na je aanmelding van het e-zine ontvang je Joyce’ E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’ als cadeau. Dat is dus ook helemaal gratis en vrijblijvend. Je leest er hier meer over. 


Wil je graag reageren op dit artikel? Dat mag!

kerstdiner_klas2Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!
Heb je vragen over ‘niet willen eten’, wil je meer weten over dat onderwerp of heb je een andere opvoedvraag? Neem dan contact met me op.

Ik wens iedereen in ieder geval fijne en gezellige feestdagen toe zonder stress en drukte en met heerlijke hapjes!

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

joyce_rosegrijs_staand_c

http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

© 2018-2022. Joyce Akse/Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

Geschreven door Joyce Akse van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.

Klik hier voor je dagelijkse portie OpvoedInspiratie.

Kijk ook eens op Pinterest voor meer overheerlijke inspiratie. 

Lees ook andere artikelen van Joyce over ‘SinterKerstenNieuw’ boordevol waardevolle opvoedtips: 
– De magie van Sinterklaas (over: Waarom je kind in Sinterklaas gelooft; of de kerstman, de Paashaas, sprookjes…). Klik hier.
– De decembermaand: Gezellig met het hele gezin en toch niet duur?!. Klik hier.
– Pakjesstress in de drukke Decembermaand [Joyce te gast bij L1mburg Centraal]. Klik hier.
– Druk, druk, druk…? (Praktische adviezen over hoe je tijdens drukke periodes rust én overzicht houdt.). Klik hier. 
Klik hier voor meer waardevolle opvoedtips van Joyce, bijv. over (niet) willen luisteren, slapen of eten ed.

cropped-logo_akse_coaching_groot_nieuw.pngGa (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.

‘Help, mijn kind is een lastige eter! Wat nu?’ | 5 do’s & don’ts (Interview op L1 Radio)

meisje_bord_meisje_erwtjes_tongOp uitnodiging van L1 Radio mocht ik in het programma van Ruud en Kris (dd. 8-9-’16) vertellen over hoe je je kind leert om iets te eten wat hij niet lekker vindt.

Hieronder probeer ik de essentie van het radio-interview samen te vatten en waar nodig uit te breiden met aanvullende informatie (o.a. gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek). Onderaan dit blog vind je de verwijzing naar de websites, die ik voor de informatie van dit blog heb gebruikt.

logo_radio_l1_live
Joyce gaf een interview op L1 Radio over dit thema.
De link naar dat interview vind je onderaan dit artikel.



THEMA: ‘Help, mijn kind is een lastige eter! Wat nu?’ | 5 do’s & don’ts

In het artikel hieronder heb ik het – in verband met de leesbaarheid – steeds over het kind, hij, hem en zijn. Maar ik heb het uiteraard net zo goed ook over meisjes. Kortom: waar je de ‘mannelijke verwijzing’ tegenkomt, kun je net zo goed ook zij of haar lezen.

moeder_voert_zoon_groente

Het komt vaak voor: kinderen die moeilijk eten. Ze eten bijvoorbeeld te weinig, waardoor je je als ouder afvraagt of ze wel goed genoeg kunnen groeien. Ze eten alleen maar hele specifieke dingen, maar nagenoeg geen groente, waardoor je je afvraagt of ze wel gevarieerd en gezond genoeg eten. Je wil zo graag dat je kind gezond, genoeg en gevarieerd eet, omdat je weet dat je kind daar goed van groeit en zich daardoor goed kan ontwikkelen. Maar je kind wil dat gewoon niet… En dat levert onherroepelijk een grote strijd op aan tafel.

Gelukkig is er een aantal stappen, dat je als ouder kunt zetten, waardoor het gezelliger wordt aan tafel, de machtsstrijd verdwijnt én je kind beter gaat eten. Hieronder lees je eerst 5 dingen die je beter wél kunt doen en daarna 5 dingen die je beter achterwege kunt laten, zodat je dat voor elkaar krijgt.

5 DO’s: Wat kun je beter wél doen? 

1. Blijf alle producten of ingrediënten, die je kind niet wil eten, gewoon aanbieden.
Om iets te leren eten, moet je het kunnen proeven. Als je kind het niet kan proeven, is de kans klein dat hij het ooit gaat eten. Blijf dus alle voedingswaren, producten of ingrediënten, waarvan je graag wil dat je kind ze gewoon gaat eten, aanbieden.

2. Proeft je kind, dan mag de vlag uit.
meisje_proeft_eten_bij_voorbereidingZorg ervoor dat je kind steeds min. één hap proeft van wat er op tafel komt, dus ook van wat hij niet lekker vindt. (En met proeven bedoel ik: in de mond doen, kauwen, doorslikken). Eén hap is op zich natuurlijk erg weinig, maar in het begin van het leerproces wel genoeg; stel jouw eigen verwachtingen dus bij naar beneden. De reden hiervan is dat je – om iets te leren eten – klein moet beginnen; vandaar dat je aanvankelijk heel weinig geeft. Dat mag na 3-4 keer natuurlijk steeds iets meer worden.
Zodra je ziet dat je kind van iets proeft dat hij normaalgesproken niet gegeten zou hebben of als hij er meer van eet dan voorheen, geef je kind dan een welgemeend compliment. Ook al was het (in jouw ogen) misschien maar een klein hapje; voor je kind is het een hele prestatie en een grote stap in de goede richting. Waardeer dat dus ook op die manier.


joyce_grijs_aanjou_1
Maak je je zorgen over je kind (0-16 jaar) dat niet goed eet, slaapt of naar je luistert? Of heb je een andere opvoedvraag, waar je graag een antwoord of oplossing voor wil?

Lees dan hier wat ik voor je kan doen om dat op te lossen.

Wil je eerst meer over mij en m’n bedrijf weten?
Lees dan hier meer over m’n achtergrond.


3. Eet op vaste momenten.
Zorg ervoor dat je kind 3 hoofdmaaltijden (dus ontbijt, lunch & warme maaltijd) en max. 2-4 tussendoortjes per dag heeft. Tussen deze eetmomenten krijgt je kind niks te eten, snoepen of drinken (behalve water, thee of sap zonder suiker). Als je kind bij één van de hoofdmaaltijden weinig of niks gegeten heeft, voorkom dan dat je hem dat laat inhalen tijdens de tussendoortjes. De porties van de hoofdmaaltijden of tussendoortjes zijn dan ook iedere dag nagenoeg hetzelfde. Je kind gaat namelijk eten als hij honger heeft (heeft je kind meer honger, dan zal hij meer willen eten en wordt de kans groter dat hij ook eens gaat proeven van iets dat hij anders niet snel zou eten).

4. Laat je kind meehelpen met de voorbereidingen.
moeder_dochter_samen_koken_2Laat je kind meegaan naar de winkel en laat hem (binnen door jou gestelde grenzen) kiezen wat jullie gaan eten. Bijv. ‘Wil je vanavond liever broccoli of erwtjes eten?’
Het mag duidelijk zijn dat het hier dus niet gaat om een keuze tussen frietjes en groente…

Je kind kan ook helpen bij het schoonmaken van de groente en aardappels. Als je kind al wat ouder is, kan hij helpen met de verdere bereiding van het eten.  Dit nodigt je kind ook ongemerkt uit om eens te proeven van de ingrediënten waar hij mee bezig is. Dat kun je natuurlijk tijdens het koken ook zelf eens voorstellen, maar dat hoef je niet te dwingen.

5. De aanhouder wint, dus houd vol!
Om bepaalde voedingswaren of ingrediënten te leren waarderen, is het vaak nodig om het min. 10-15 keer geproefd te hebben. Dat betekent dat je kind dus eerst zo’n 15 keer witlof, erwtjes of spruitjes gehad moet hebben, voordat het het kan waarderen.
Bedenk ook dat je niet iedere dag witlof of erwtjes eet, maar misschien slechts 1x per week. Dat betekent dus ook dat er 10-15 weken overheen gaan, voordat je kind witlof of erwtjes leert eten. En dat betekent niet dat je kind na die tijd die groentes ineens ontzettend lekker vindt, maar wel dat je kind ze zonder al te veel problemen zal eten.

En zo zijn er nog vele andere factoren te noemen, die er ook voor kunnen zorgen dat je kind gezonder, gevarieerder en meer (of juist minder) gaat eten. Denk dan bijv. aan: maak het gezellig aan tafel, zet gezond eten zichtbaar in de keuken, berg ongezond eten op in een kast waar je kind niet bij kan (of haal geen ongezond eten meer in huis), geef het goede voorbeeld, eet zelf zoals je wil dat je kind eet ed.


Online cursus ‘Stop de Strijd aan Tafel’
Vraag nu deze GRATIS online cursus aan en leer in 3 lessen de 10 belangrijkste ingrediënten én 15 praktische tips om je kind beter te laten eten. Je ontvangt o.a. 40 minuten aan videomateriaal met waardevolle informatie. Deze cursus is speciaal bedoeld voor ouders van een kind in de leeftijd van 1-12 jaar.
Aanvragen is eenvoudig: stuur een e-mail naar joyce@aksecoaching.nl en zet de naam van deze cursus in het onderwerp. Je ontvangt de cursus na korte tijd in je eigen mailbox.
Klik hier voor meer informatie over deze online cursus.
fb_cursus_stop_de_strijd_aan_tafel


5 DON’Ts: Wat kun je beter NIET doen?

1. Je kind dwingen om te eten.
kind_dwingen_om_te_etenHet is geen goed idee om je kind te dwingen om (meer) te eten. We zijn van oudsher gewend om te zeggen ‘eet je bord leeg’, ‘eet nu nog 3 hapjes’ of om het speels aan te bieden met ‘een hapje voor mama’… Daarmee ga je helemaal voorbij aan het hongergevoel van je kind. Je weet als ouder namelijk niet hoeveel honger je kind nog heeft. Je mag er van uit gaan dat je kind gaat eten zodra hij honger heeft.
Je kunt je kind wel attent maken op z’n hongergevoel. Bij jonge kinderen kun je bijv. vragen of ze nog eens goed ‘naar hun buik kunnen luisteren’, dan weten ze (na een tijdje) vanzelf of ze nog honger hebben of niet. Als je kind bij een maaltijd weinig of niks gegeten heeft, dan pak je het bord weg op een moment dat het redelijkerwijs genoeg tijd heeft gehad om te eten.

2. Aandacht geven aan vervelend eetgedrag
Kinderen zijn heel creatief in aangeven dat ze eten niet lekker vinden of het gewoon niet willen eten. Ze duwen bijv. tegen het bord, gooien het bord van de tafel of ze gooien het eten in de gordijnen, ze gaan schreeuwen, huilen, kokhalzen etc. Het probleem is echter dat als je hier als ouder aandacht aan schenkt, de kans alleen maar groter wordt dat dàt gedrag erger wordt. Het is dan ook het beste (maar meteen ook heel moeilijk) om juist totaal geen (!) aandacht te schenken aan dat vervelende gedrag. Schenk alleen aandacht aan het positieve eetgedrag dat je van je kind ziet.

3. Voor de tv eten
gezin_eet_voor_tvZorg ervoor dat iedereen voldoende aandacht heeft voor zijn eten. Als je voor de tv eet, dan let je niet goed genoeg op op wat er precies op je bord ligt en heb je ook minder aandacht voor de hoeveelheid die je eet. Kinderen kunnen dan bijv. minder of juist meer gaan eten dan waar ze eigenlijk behoefte aan hebben.


joyce_rosegrijs_staand_c

Wil je graag een thema-avond over opvoeden bijwonen?
Kijk dan in Joyce’ online Agenda voor een workshop, lezing of OpvoedParty bij jouw in de buurt.

Wil je Joyce graag uitnodigen om een thema-avond over opvoeden te geven?
Kijk dan hier voor mogelijke thema’s en/of neem contact met haar op.


4. Toetje als beloning
Door te zeggen dat je kind alleen een toetje krijgt als hij zijn groente heeft gegeten of z’n bord heeft leeggegeten, geef je onbedoeld de boodschap af dat je kind eerst dat ‘niet lekkere’ moet opeten, voordat hij het lekkere krijgt. Vandaar de stelregel: als iedereen aan tafel een toetje eet, krijgt iedereen een toetje (dus ook degene die weinig of niks van de hoofdmaaltijd heeft gegeten).

5. Reageren op vervelende opmerkingen over het eten.
meisje_kijkt_vies_naar_spruitje_op_vorkJe hoort het je kind zo zeggen: ‘vind ik niet lekker’, ‘lust ik niet’ of ‘blèèèèèèh’. Kinderen zeggen soms iets om (onbewust) te zien welke reactie dat bij jou uitlokt. Dat hoeft in principe nog niet te betekenen dat hij het ook echt niet lekker vindt (kan uiteraard wel). Bij dit soort opmerkingen volstaat het dan ook om te zeggen ‘ok’. Niets meer, niets minder. Je geeft hiermee aan dat je gehoord hebt wat je kind zei, maar je gaat er verder niet op in. Laat je ook niet uit de tent lokken om toch verder te reageren.
Als je de do’s & don’ts van hierboven uitvoert, dan is voor je kind duidelijk dat hij zo meteen één hap gaat proeven van wat hij (misschien) niet lekker vindt, welke opmerkingen hij ook over het eten maakt…

Ook hier kun je nog veel andere punten noemen, die je beter niet kunt doen. Zoals: voor ieder gezinslid iets anders te koken, je kind de hele avond aan tafel laten zitten om z’n bord leeg te laten eten.

Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!

En als je kind alsnog weigert om dat ene hapje te proeven…?
Neem dan contact met me op, zodat we een kennismakings- / intakegesprek kunnen afspreken. We kijken dan specifiek naar jullie eigen situatie en gaan op die manier uitzoeken wat er precies aan de hand is en hoe we er toch voor kunnen zorgen dat ook jouw kind genoeg, gezond(er) en gevarieerd(er) gaat eten.


tip_gezinWil jij ook Joyce’ nieuwste OpvoedTips lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen? 
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend. Aanmelden is heel eenvoudig.

Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’.
Je leest er hier meer over.


joyce_rosegrijs_staand_cHeb je vragen over dit thema, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag? Neem dan contact met me op.

Met vriendelijke groet,
Joyce Akse

Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl

© 2016-2019. Joyce Akse/Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.

Geschreven door Joyce Akse van Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies.

KLIK HIER voor je dagelijkse portie OpvoedInspiratie.

Joyce gebruikte o.a. de volgende referenties voor dit artikel:
Zie de referenties in de hieronder genoemde artikelen.

Lees verder over gerelateerde thema’s: 
– ‘Mijn kind eet zo slecht. Moet ik me zorgen maken?‘ [Interview met eetexpert drs. Eline de Haan]
– ‘Vind ik niet lekker!‘ (Over jouw rol aan tafel en hoe jij er voor kunt zorgen dat je kind beter eet.)
– ‘Aan tafel!’ (1) ‘Hoe maak je het weer gezellig aan tafel als je kind niet goed eet?’. Klik hier
‘Snoep, snoep en nog eens snoep’ (over: Hoe je een eind maakt aan het gezeur over snoep.). Klik hier.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over (niet) luisteren, eten of slapen.

Luister naar L1 Radio.

logo_akse_coaching_groot_nieuwGa (terug) naar de website van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.