Joyce Akse maakt een serie artikelen, waarin ze experts interviewt over hun eigen onderzoek of werkveld. Het doel van deze serie is om resultaten van wetenschappelijk onderzoek te vertalen naar praktische tips voor ouders, waar ze thuis direct mee aan de slag kunnen. Deze thema’s hebben natuurlijk te maken met het ouderschap, opvoeding en/of de ontwikkeling van kinderen (0-16 jaar).
Als kersverse ouder wil je natuurlijk niets liever dan heerlijk genieten van je baby. Je hebt 9 maanden toegeleefd naar de komst van je kleintje en je keek er naar uit om lekker samen te knuffelen en te tutten, om samen te wandelen, om liedjes voor je baby te zingen, noem maar op. Natuurlijk weet je ook wel dat je baby eens af en toe gaat huilen en dat je hem dan kunt troosten.
Nu merk je alleen dat je baby best vaak huilt. Je hebt gehoord dat dat kan komen door darmkrampjes of door te veel prikkels, maar is dat wel zo…? En je ervaart nu ook dat je baby niet alleen overdag huilt, maar ook ’s nachts; en dat niet 1x, maar een paar keer. Natuurlijk ben je ontzettend blij met je baby, maar je had niet verwacht dat die eerste periode zo vermoeiend zou zijn…
Hoe komt het eigenlijk dat je baby zo huilt? Is dat erg voor je baby? Kun je er als ouder wat aan doen of moet je het huilen maar accepteren en wachten tot het over gaat? En is het eigenlijk mogelijk om je baby (en jezelf) beter te laten slapen?
Deze en andere vragen stelde ik aan dr. Roos Rodenburg. Zij is orthopedagoog en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Sein. Zij bestudeerd o.a. de Happy Baby-methode, die beoogt baby’s, die veel huilen, babyvriendelijk en effectief te troosten en beter te laten slapen.
(1) Je bent (o.a.) expert op het gebied van het huilen en slapen bij baby’s. Hoe ben je bij dit onderwerp gekomen en wat spreekt jou er persoonlijk zo in aan?
‘Als orthopedagoog en onderzoeker was ik altijd al geïnteresseerd in kinderen, ouders en het gezin. Daarnaast ben ik zelf moeder van 3 kinderen. Toen mijn 2e baby werd geboren, begon ze een aantal weken na de geboorte heel veel te huilen. Ik wilde er natuurlijk voor haar zijn, ik wilde haar helpen en troosten, maar dat lukte me niet goed. En dat terwijl ik daar bij onze oudste nooit moeite mee had gehad. Ik werd er heel moe van en kreeg sombere gevoelens. Ik begon zelfs aan mezelf als moeder te twijfelen. Ik deed het toch niet anders dan bij m’n oudste; waarom lukte het me nu niet om haar te troosten? Wat deed ik fout?
Deze gevoelens en twijfels zorgden ervoor dat ik van alles ging uitproberen. Misschien had ze last van krampjes, dus gaf ik haar druppeltjes. Misschien zat er iets vast in haar nekje, dus ging ik met haar naar de kinderfysiotherapeut. Kortom, ik probeerde van alles, maar het loste het huilen niet op.
Op een gegeven moment was ik alleen thuis met m’n dochtertje, toen m’n oog op de krant viel. Daar stond een titel als ‘Zij krijgt alle baby’s stil’. Mijn aandacht was natuurlijk direct getrokken. Het was een interview met Carole Lasham, kinderarts in het Tergooi Ziekenhuis. Zij was naar een congres geweest in Amerika, waar ze Harvey Karp, kinderarts en ontwikkelaar van de Happiest Baby methode, voor zag doen op welke manier hij nagenoeg alle huilende baby’s rustig kreeg. Lasham was er helemaal van onder de indruk. Ze ging de methode toepassen in haar werk als kinderarts en merkte ook daar dat de methode bijzonder effectief was. Ze realiseerde zich dat je dus niet lijdzaam hoeft toe te zien dat jouw gezonde baby veel huilt en dat er dus een manier is om ouders met een praktische methode te leren hoe je je baby kunt troosten.
In het krantenartikel stonden ook de 5 stappen waarmee Karp aangaf dat je de baarmoeder nabootste en de baby rustig werd. Ik voerde op dat moment meteen die 5 stappen uit en mijn dochtertje werd stil. Ik was erg onder de indruk!
| De Happiest Baby Methode: de 5 S-en van kinderarts Harvey Karp 1. Swaddling: Baker je baby in. 2. Side or Stomach position: Leg je baby op zijn zij / buik op jouw arm of schoot*. 3. Sush: Sus je baby door het geluid ‘shshshsh’ te maken bij het oortje van je baby. 4. Swing: Wiebel of wieg het hoofdje van je baby heel zachtjes heen en weer.** 5. Suck: Laat je baby op een speen of op je pink zuigen. * Doe dit alleen als je baby wakker is. Als je baby slaapt, leg je hem op de rug. ** Doe dit voorzichtig en met gevoel. Ondersteun altijd het hoofdje en het nekje.KLIK HIER aan de hand van een video met kinderarts Karp om te zien hoe het werkt. |
Als moeder vond ik het natuurlijk heerlijk dat deze methode zo goed werkte. Het gaf me weer een beter gevoel over mezelf en ik kreeg meer zelfvertrouwen, omdat ik nu in staat was om mijn dochtertje te kalmeren. Ik kon haar niet alleen beter en sneller troosten, maar ze ging ook nog eens beter slapen.
Ik ben me verder gaan verdiepen in de Happiest Baby-aanpak en ben Happiest Baby Educator geworden. Daarna organiseerde ik ook start ups voor professionals.
De onderzoeker in mij werd natuurlijk ook getriggerd; ik wilde graag weten hoe dit kon en hoe het precies werkte. Door m’n eigen ervaringen verwachtte ik dat het zou werken, maar als onderzoeker moest ik een open mind houden. Verder was er in Nederland nog maar weinig over deze aanpak bekend, terwijl deze in Amerika door miljoenen ouders wordt omarmd. Ik wilde graag betekenisvol kunnen zijn voor ouders en professionals in Nederland en startte daarom deze onderzoekslijn.
Op basis van ons onderzoek (met Eline Möller) in het BabyLab (Universiteit van Amsterdam) weet ik nu dat deze aanpak effectief is bij Nederlandse baby’s en ouders. Bij kleinschalig onderzoek behaalden we al veelbelovende resultaten: we volgden 24 baby’s, waarin ouders 3 weken lang dagelijks de Happiest Baby-methode toepasten en een dagboekje bijhielden. We zagen dat het huilen van de baby significant afnam en dat de slaap van baby én ouders significant toenam.
Dit onderzoek werd gedaan m.b.v. een single subject design, waarbij je het veranderproces binnen personen over tijd bestudeerd.
Nog kort even terug naar de periode, waarin ik mijn dochter moeilijk kon troosten: ik merkte dat de boodschap voor ouders vaak was dat het huilen na een tijdje wel minder zou worden en dat je niet veel anders kon doen dan dat te accepteren en af te wachten. De geijkte tips* worden natuurlijk wel gegeven, maar ook als je die toepast kan je baby nog veel huilen. Ouders weten gewoon niet wat ze nog meer kunnen doen.
*: Zorg voor regelmaat en structuur, knuffel je baby, geef je baby jouw nabijheid, voed je baby op tijd ed.
Daarbij komt nog eens dat ouders vaak het gevoel blijven houden dat er toch iets met hun baby aan de hand is en gaan op zoek naar allerlei mogelijke verklaringen en oplossingen. Ze bezoeken bijv. een osteopaat (terwijl we weten dat sommige baby’s na een dergelijke behandeling in ademnood kwamen; er is zelfs een baby aan een dergelijke behandeling overleden), een magnetiseur of doen aan bloesemtherapie. Van deze therapieën weten we dat ze niet werken (of zelfs schadelijk effecten kunnen hebben).
Vaak hebben ouders wel het idee of het gevoel dat een dergelijke therapie werkt, maar dat kan ook heel goed een placebo-effect zijn: alleen al omdat ouders in een bepaalde therapie geloven of omdat ze hun verhaal kunnen doen, er naar hen geluisterd wordt en hun probleem onderkend wordt, zien ze een positief effect bij hun baby. Dat zijn natuurlijk allemaal waardevolle aspecten, maar die maken de therapie an sich nog niet effectief. Door deze therapie toch te volgen gaan ouders vaak al anders (positiever, hoopvoller) naar hun probleem kijken, reageren daardoor anders op hun baby, waardoor hun baby weer anders op hun reageert etc. Dat maakt dat ouders dan wel een positieve ervaring hebben.
Op basis van Amerikaans onderzoek, ons eigen onderzoek en de ervaringen in de praktijk weten we dat veel ouders zich geholpen voelen met de Happiest Baby-methode. Deze methode kunnen ouders op een liefdevolle manier thuis toepassen en zorgt er daadwerkelijk voor dat hun baby significant minder huilt, beter slaapt en waardoor ook de ouders meer nachtrust krijgen.
Roos Rodenburg studeerde orthopedagogiek aan de UvA. Ze promoveerde in 2006 op de relatie tussen gezinsfactoren en psychopathologie bij kinderen met epilepsie. Sinds 2011 werkt zij als universitair docent bij de UvA en werkt zij als hoofdonderzoeker bij SEIN, expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde. Zij onderzoekt de impact van epilepsie op het gezin, enerzijds op kinderen en hun gezinnen onderzoekt, anderzijds ook op moeders met epilepsie en hun kinderen.
Haar onderzoek richt ze eveneens op huil- en slaapproblemen bij jonge kinderen waarbij ze samenwerkt met dr. Eline Moller. Momenteel doen zij beiden onderzoek naar de effectiviteit van The Happiest Baby methode en gebruik van een slim bedje dat reageert op het huilen van de baby.
Daarnaast is ze betrokken bij een onderzoek van Yield van de UvA naar de vroege determinanten van zelfregulatie bij baby’s. Roos verricht voornamelijk onderzoek met behulp van single case experimentele onderzoeks-designs (SCED). SCED helpt haar om de kloof tussen wetenschap en de klinische praktijk te dichten. Patiënten hebben daar direct profijt van. Haar studenten leidt ze graag in deze traditie op.
Lees ook dit artikel van Roos Rodenburg en haar collega’s: ‘Infant crying and the calming response‘.
(Foto van Roos Rodenburg is gemaakt door Marina Haringsma.)
(2) Waarom huilen baby’s eigenlijk? En is het een probleem dat baby’s huilen? Wat doet het eigenlijk met de baby zelf als het aan het huilen is?
Uiteraard wil iedereen graag weten waarom baby’s huilen en is iedereen op zoek naar de oorzaak. Alleen denk ik dat we die waarschijnlijk moeilijk of niet zullen vinden, omdat iedere baby anders is. Afhankelijk van de baby kun je wel zeggen dat je beter de ene strategie kunt toepassen of juist de andere.
Daarbij komt dat het eigenlijk geen probleem is dat een baby huilt. Dat is zijn manier van communiceren; daarmee geeft de baby aan dat er iets aan de hand is. Het probleem ontstaat vaak pas als het je als ouder niet lukt om de baby te troosten. Daarbij komt ook dat de ene ouder het huilen van de baby beter kan verdragen dan een andere ouder. Uiteraard moet je de zorgen en vragen van ouders erover wel altijd serieus nemen. Daardoor kun je de ouder helpen binnen zijn/haar eigen behoefte.
We willen graag nog veel meer te weten komen over wat er precies bij baby’s gebeurt als ze huilen. We zien dat als baby’s huilen ze vaak weer weer in de foetale houding kruipen. De hartslag neemt toe bij baby’s, die onrustig zijn en huilen, zelfs al voordat ze beginnen met huilen. Onderzoekers zien huilen als een indicatie van verhoogde stress bij de baby. Als baby’s beter in staat zijn zichzelf te reguleren, ong. rond 4 maanden en baby’s huilen dan nog veel, dan kan dat een mogelijke indicatie zijn voor latere emotionele en gedragsproblemen.
Op het moment dat de baby huilt, gebeurt er ook van alles bij de ouder:
Het huilen van de baby grijpt aan op het hele zenuwstelsel van de ouder(s): ze krijgen zweet in hun handen, hun hartslag gaat omhoog en hun motorcortex komt in actie. Vooral dat laatste is een indicatie dat ze iets willen gaan doen, ze willen actie ondernemen. En daar komt dan ook vooral het gevoel van onbehagen bij de ouders vandaan op het moment dat de baby huilt: ze willen fysiek wat gaan doen, ze willen hun baby troosten, alleen merken ze vaak dat wat ze doen niet goed of voldoende helpt. Dat kan stress en onmacht bij de ouder geven, en op de langere termijn, uitputting, een gevoel niet goed voor de baby te kunnen zorgen of sombere gevoelens.
Juist omdat ouders zo’n natuurlijke behoefte hebben om hun baby te troosten, is het belangrijk om dit gevoel serieus te nemen. De mens is nou eenmaal een sociaal dier; het voelt belangrijk om je baby te troosten en om het een gevoel van veiligheid te kunnen geven. Dat is een reden voor ons om bij te dragen aan het onderzoek naar nieuwe interventies voor het troosten van de baby: dat ouders extra middelen tot hun beschikking hebben om het huilen te kalmeren.
Je kunt je wel voorstellen dat het huilen voor de baby onveilig voelt. Er zijn ook andere gevolgen: de baby kan door het huilen niet goed slapen, is meer vermoeid en drinkt daardoor slechter. Hierdoor kan een vicieuze cirkel ontstaan waardoor meer onbehagen bij de baby kan bijdragen aan meer huilen en daarop weer aan een meer machteloos gevoel bij de ouder.
Dus als je je baby hoort huilen, dan wil je in actie komen, bijv. om je baby het gevoel van veiligheid te geven. Je kunt je alleen wel nog afvragen of de baby zich wel echt veilig voelt als het – ondanks dat het in jouw armen ligt – maar door blijft huilen. Ook dan zou de baby namelijk nog steeds een gevoel van onveiligheid kunnen ervaren (niet door de ouder, maar door het ongemak of het blijven huilen an sich). Of dat laatste daadwerkelijk zo is, is op dit moment nog onbekend. In ons onderzoek zagen we echter wel dat wanneer baby’s bij hun moeder op schoot zaten, de baby’s al signalen van onrust gaven, zoals jengelgeluidjes, maar ook een relatief hoge hartslag. Naast de nabijheid van de ouder lijkt er dus ook nog iets anders nodig om de baby te kalmeren. Baby’s die door hun ouder werden gewiegd en gesust waren minder onrustig en hadden een lagere hartslag dan als ze bij hun moeder op schoot zaten zonder dat de moeder wiegde en suste. De moeder moest de baby dus niet alleen tegen zich aanhouden, maar ook op een andere manier in actie komen, bijv. door te wiegen of te sussen. Het lijkt er dus op dat troostende stimuli als kalmerende susgeluiden en wiegen belangrijk zijn in het verminderen van ‘ongemak’ bij de baby.
Kortom, er zijn dus echt meer stappen en handelingen nodig om ervoor te zorgen dat de baby zich prettig voelt en zich laat troosten. Die stappen vind je allemaal terug in de Happiest Baby-methode.
Als baby’s huilen, maken ouders zich vaak zorgen dat er iets aan de hand is met de baby. Bij slechts 5% is er een lichamelijke oorzaak, zoals reflux of koemelkeiwitallergie. Om uit te sluiten of er bij jouw baby een lichamelijke oorzaak is, is het belangrijk dat de huisarts of kinderarts lichamelijk onderzoek doet. Bij 95% van de baby’s is er geen oorzaak voor het huilen.
Twijfel je, zoek dan altijd contact met de huis- of kinderarts.
Er bestaan meerdere verklaringen voor het feit dat (gezonde) baby’s huilen. Ik zal uitleggen wat wel/niet aan die verklaringen klopt.
1. Baby’s huilen omdat ze last hebben van darmkrampjes.
Ouders denken vaak dat hun baby huilt omdat het last heeft van darmkrampjes, maar daar is geen wetenschappelijk bewijs voor. Er wordt wel onderzocht of er bij deze baby’s sprake is van slechtere darmflora, maar daar is op dit moment nog geen consensus over.
Goed om te weten: Ouders geven hun baby om deze reden wel eens probiotica en daarvan weten we dat ze vooral goed werken op het moment dat het baby borstvoeding krijgt; bij flesvoeding hebben probiotica nagenoeg geen effect op het huilen. Vaak geven ouders de probiotica echter pas als ze al gestopt zijn met borstvoeding, maar dan is het dus niet meer effectief.
2. Baby’s huilen omdat ze overprikkeld zijn.
Ouders horen vaak dat hun baby huilt omdat het te veel prikkels of een te druk programma heeft gehad. Daardoor is het overprikkeld geraakt en heeft het vervolgens tijd nodig om af te schakelen. De oplossing die dan wordt aangedragen is prikkelreductie, bijv. wakker wegleggen op een stille plek.
Echter, de oorzaak van het huilen kan ook een tegenovergestelde reden hebben. De baby voelde zich misschien juist wel fijn in het rumoer (bijv. rustig pratende stemmen, geruis van verkeer in de verte, de bomen in het park) en was daardoor rustig (in de buik was het ook absoluut niet stil). Nu het op een rustige, stille plek in huis wordt gelegd, gaat het huilen. De baby reageert dan juist met huilen op ‘onderprikkeling’ van stimuli, omdat bijv. achtergrondgeluid en de nabijheid van de ouder ontbreken.
We weten ook dat baby’s ritme en voorspelbaarheid fijn vinden. Ze gaan patronen herkennen: als ik honger heb, dan krijg ik eten; als ik slaperig ben, dan wiegt mijn ouder me. Die patronen gaan de baby conditioneren; voorspelbaarheid daarin is erg belangrijk.
Het is dan ook belangrijk dat een baby stimuli krijgt, die hij prettig vindt. Dat zijn bijvoorbeeld stimuli als ouderlijke nabijheid, wiegen, zingen of luisteren naar ‘white noise’ (= witte ruis). Deze stimuli zorgen voor een prettig gevoel bij de baby, o.a. omdat de baby die zal herkennen uit de baarmoeder. Van deze stimuli weten we dat ze behalve voor troost ook juist helpend kunnen zijn bij het in slaap vallen van de baby.
3. Andere theorieën:
Andere theorieën die proberen te verklaren dat baby’s veel huilen, gaan o.a. over de mismatch tussen de reactie van ouder en baby of over depressieve gevoelens van de ouder. Voor deze punten is zowel bewijs voor als tegen gevonden en daar kunnen we op dit moment dus geen eenduidige uitspraken over doen.
Toekomstig onderzoek
Voortbordurend op mogelijke gevolgen van baby’s, die veel huilen en waarvan ouders het lastig vinden om ze te troosten, hadden we als onderzoekers het idee dat als de baby’s op een wat oudere leeftijd nog steeds onrustig blijven, ze wellicht een minder goede zelfregulatie hebben. Mocht dat inderdaad het geval zijn, dan zouden ze op een wat latere leeftijd wellicht ook meer problematisch gedrag laten zien. Daarom willen we graag weten of het effectief leren troosten van baby’s door hun ouders latere zelfregulatieproblemen bij het baby kan voorkomen. Dat gaan we binnenkort onderzoeken.
Heb jij vragen over je baby of je prille ouderschap?
Lijkt je baby vaker ontroostbaar of slaapt je baby weinig? Wil je leren welke signalen je baby je allemaal geeft, zodat je goed op zijn behoeftes kunt aansluiten? Heb je andere vragen over je baby of je ouderschap, waar je graag persoonlijk advies van Joyce over zou willen krijgen?
Lees dan hier op welke manier Joyce jou zou kunnen helpen.
Wil je regelmatig nieuws en (realistische) tips ontvangen over zwangerschap, baby’s, de kraamtijd en meer?
Volg dan ‘Blije baby Blije ouders’ op Facebook.
(3) Wat kun je als ouder het beste doen als je baby huilt? Waar heeft je baby op dat moment de meeste behoefte aan? Hoe zorg je ervoor dat je baby weer lekker gaat slapen?
‘Helaas is hier ook niet een kort en eenduidig antwoord op te geven. Voor ouders is het vooral belangrijk om hun intuïtie en hart te volgen en een aanpak te kiezen, die bij hen en de baby past om op die manier hun baby te troosten.
Dat houdt o.a. in dat je vanaf de geboorte goed in de gaten moet houden welke signalen je baby je bij een specifieke behoefte geeft, welke signalen je baby je geeft bij honger, bij moeheid etc. Probeer je baby dus te kennen en te lezen. Wees je er overigens ook bewust van dat die signalen weer kunnen veranderen. Er zijn op dit gebied allerlei dingen die goed kunnen helpen; ouders doen dat ook wel intuïtief. Denk dan aan oppakken, bewegen, wiegen, dragen of zingen. Mocht dat voor je baby niet genoeg zijn, dan kun je de 5 stappen van kinderarts Harvey Karp inzetten.
Voor het troosten van je baby kun je de 5 stappen goed gebruiken, ook als je baby niet zo veel huilt. Als je je baby in een draagdoek wil doen, dan is het goed om – zeker in het begin – je baby eerst op een andere manier te kalmeren (bijv. door de 5 stappen) en daarna pas je baby in de draagdoek te doen. Op die manier krijgt je baby een positieve associatie met de draagdoek. Dat zorgt ook voor een andere beleving van de draagdoek door jouzelf, want dan wordt het geen middel om maar steeds het huilen tegen te gaan. Je kunt een draagdoek gebruiken als je ‘m fijn vindt. Maar het is dus wel belangrijk om je baby eerst te kalmeren en daarna in de doek kalm te houden en zich prettig te (blijven) laten voelen.
Als je je baby troost met de 5 S-en, dan zie je duidelijk dat je baby er kalm en alert van wordt. Indien je baby moe is, dan zal hij erdoor in slaap vallen. Een mooi advies is om dan de slaap- / waaktechniek toe te passen bij je baby. Je maakt dan je baby ervan bewust dat, ook al is hij in slaap gevallen, dat je hem in bedje legt; dat doe je bijv. door even over de handjes of over het voorhoofdje te wrijven. Je kan dan bijv. waarnemen dat je baby even met het neusje fronst of de oogjes lodderig opent. Zo stimuleer je je baby om zelf in slaap te vallen. Ook daardoor creëer je weer een mate van voorspelbaarheid (‘ik word nu in bed gelegd, dus ik kan gaan slapen’) én het haakt in op zelfregulatie bij in slaap vallen. De baby hoeft dus niet wakker- en huilend – een veelvoorkomend probleem – naar bed.
Soms merk je dat je baby lastig in slaap valt in zijn eigen bedje. Ook dan kun je je baby nog steeds kalmeren met 5 stappen, maar eerst buiten het bedje. Als je je baby in zijn bedje gaat leggen, dan buig je eerst voorover in het bedje. Dan leg je hem eerst op zijn zij in bed en daarna pas rustig op zijn rug. Als je baby bij het op de rug leggen toch weer wat onrustig reageert, dan blijf je voorovergebogen over je baby hangen en leg je hem terug op zijn zij. Je legt je onderarmen dan aan weerszijden van je baby, wiegt je baby al liggend zachtjes heen en weer met je armen en ‘sust’ in zijn oor. Zodra je baby gekalmeerd is, kun je hem rustig op zijn rug leggen. Deze vaste stappen en duidelijke aanpak zorgen ook weer voor voorspelbaarheid bij je baby. Ook op deze manier kun je je baby dus gewoon in zijn eigen bedje laten slapen.
Baby’s worden natuurlijk ook wel eens ’s middags tijdens het dutje of ’s nachts wakker. Probeer dan eerst even ‘op je handen’ te gaan zitten. Wacht dus eerst even – 10-20 sec. – om te zien of je baby zichzelf weer in slaap kan brengen. Als je merkt dat je baby toch blijft huilen, dan reageer je er natuurlijk op, door bijv. eerst weer even in het bedje te troosten. Uit onderzoek weten we namelijk dat te snel op je baby reageren meer problematisch slapen in de hand werkt. Gun je baby daarom de kans om zelf weer in slaap te vallen. Lukt het zelf in slaap vallen nog niet, dan ga je wel naar je baby toe en kun je evt. de 5 stappen toepassen om je baby weer in slaap te laten vallen. Overigens, als je baby dan andere signalen geeft (bijv. honger) dan is het belangrijk om adequaat op die andere signalen te reageren.
Workshop ‘Blije baby & Blije ouders’
Joyce geeft regelmatig workshops, waarin ze je leert hoe je op een positieve en fijne manier omgaat met je baby, vooral als je baby’tje moeilijk slaapt en/of veel huilt. De 5 stappen van de Happiest Baby Methode komen uitgebreid aan bod.
Je leest hier of Joyce deze workshop binnenkort ook bij jou in de buurt geeft.
(4) In de media wordt regelmatig aandacht besteed aan baby’s, het huilen, het (niet) slapen en aan de gebroken / slapeloze nachten van jonge ouders. Je kunt dus van alles over dit thema lezen en te weten komen. Daar zitten uiteraard goede tips bij, maar er zal ook informatie tussen zitten die niet (helemaal) klopt. Bestaan er zg. ‘mythes’ rondom het huilen en slapen van baby’s, die je graag zou willen ontkrachten / doorbreken?
Mythe 1: Ouders moeten dag en nacht bij hun baby zijn. Alleen op die manier kun je adequaat op je baby reageren.
Dit thema ligt vaak heel gevoelig. Ouders hebben door deze opvattingen namelijk het gevoel dat ze geen goede ouder zijn als ze niet 24/7 klaar staan. Het lijkt wel een ‘alles of niets’-situatie, terwijl dat niet zo hoeft te zijn. Het komt er juist op aan dat je overdag goed op elkaar kunt reageren. Het is dus niet zo dat je als ouder alleen maar door dag en nacht bij je baby te zijn de voorwaarde is om adequaat op hem te reageren.
De 5 stappen helpen je baby om beter te slapen. Als je baby beter slaapt, dan zorgt dat ervoor dat iedereen beter is uitgerust. En juist dat komt de hechting echt ten goede omdat je dan adequater, sensitiever en warmer op je baby kunt reageren. Op de momenten dat je wakker bent en op een sensitieve manier contact met elkaar kunt maken, ben je beter beschikbaar voor je baby.
Bedenk je ook maar eens dat als je het gevoel hebt dat je 24 uur per dag voor je baby beschikbaar moet zijn of als het goed zou zijn om je baby in je bed te hebben liggen (terwijl je eigen nachtrust daar hinder van heeft) je daar eigenlijk het tegenovergestelde mee bereikt. Door minder te kunnen slapen, reageer je kribbiger naar je baby en/of kun je somber raken; dan reageer je minder sensitief op je baby. Vermoeide ouders kunnen kribbig raken en minder alert reageren. Chronisch slaaptekort heeft hetzelfde effect op je aandacht als dat je dronken bent.
Goed uitgerust zijn is dus niet alleen een belangrijke voorwaarde om zo sensitief mogelijk op je baby te kunnen reageren, maar ook van belang voor je lichamelijke en mentale gezondheid. Uit onderzoek weten we dat de 5 S-en daar zowel ouder als baby bij helpen.
Mythe 2: Baby’s kunnen niet doorslapen.
Vaak wordt gedacht dat baby’s niet kunnen of mogen doorslapen, omdat ze ’s nachts of om de 3-5 uur een voeding nodig hebben. Dat geldt echter niet voor alle baby’s.
Het is inderdaad niet de bedoeling om meteen vanaf de geboorte te werken aan doorslapen, maar sommige baby’s kunnen dat wel. Sommige baby’s van 8-9 weken oud kunnen al flink aan een stuk doorslapen. Op het moment dat de biologische klok op gang begint te komen, dan zie je dat sommige baby’s al hun maximale slaapduur gaan opbouwen. Sommige baby’s doen dat dan al en het is niet verkeerd om daar als ouder aan bij te dragen, door bijv. je baby de kans te geven om zelf weer in slaap te vallen. Je hoeft het doorslapen natuurlijk niet af te dwingen, dat is weer het andere uiterste, maar geef je baby wel de kans om weer lekker verder te slapen. Als je baby, die goed groeit en goed aankomt, dus ’s nachts wat langer aan een stuk slaapt, dan is dat helemaal niet verkeerd. Je hoeft hem dan niet wakker te maken, want hij kan nou eenmaal langer zonder voeding.
Goed om te weten: deze baby’s tanken bij eerste ochtendvoeding flink bij. Zij krijgen over een hele dag genomen namelijk evenveel voeding binnen als baby’s, die ’s nachts niet doorslapen.
‘
Een goede voorbereiding is het halve werk.’
Wil je je graag extra goed voorbereiden op je zwangerschap, je kraamtijd, je bevalling of je baby’tje? Kom dan naar de MamaClub.
De MamaClub is speciaal bedoeld voor aanstaande en kersverse mama’s, die graag meer willen weten over specifieke thema’s, die horen bij deze bijzondere periode in hun leven.
Wil je weten waar de volgende MamaClub-avond over gaat? Klik dan hier.
(5) Stel dat dit interview gelezen wordt door ouders, die een baby hebben die veel huilt. Wat zou je hen willen adviseren? Welke stappen kunnen ze het beste zetten om ervoor te zorgen dat hun baby minder huilt? En wanneer kunnen ouders het beste externe hulp inschakelen?
We weten uit onderzoek (én vele ervaringen van kersverse ouders) dat de Happiest Baby Methode goed werkt. We moedigen je aan deze 5 stappen dus ook bij jouw baby toe te passen. Daarnaast is het belangrijk om voor voorspelbaarheid voor je baby te zorgen. Daar dragen deze stappen natuurlijk ook aan bij, omdat je ze steeds op dezelfde manier en in dezelfde volgorde gaat uitvoeren. Hou daarbij echter de signalen, die je baby je steeds geeft, in de gaten.
Praat over het huilen (en jouw gevoelens over het huilen) met andere ouders, familieleden, vrienden. Zorg dat anderen je kunnen helpen, ook om zelf op adem te komen. Zorg dus goed voor jezelf. Als uitgeruste ouder kun je er beter zijn voor je baby.
Maak je je zorgen over je baby, bijv. omdat je het gevoel hebt dat je baby niet goed gedijt of groeit, niet goed in z’n vel zit, ga dan naar de huis- of kinderarts en bespreek je zorgen.
Als je Post Partum Depressie (PPD) hebt of vermoed dat je dat hebt, zoek dan zeker hulp. Dan kan het ook heel fijn zijn om de 5 stappen te gebruiken, zodat het huilen geen extra stressfactor meer voor je vormt. Als je dan beter uitgerust raakt, omdat je baby beter gaat slapen (en jij ook), dan kun je de hulp voor PPD beter verdragen. Dan heb je daar ook weer meer ruimte voor en ben je er meer ontvankelijk voor. Alleen inzetten op depressie heeft bij een veel-huilende-baby weinig zin; het is dus ook belangrijk om aandacht te hebben voor het huilen van de baby.
(6) Wat is wat jou betreft het belangrijkste dat ouders met een veel huilende baby moeten weten of doen? Wat is jouw allerbelangrijkste tip voor jonge ouders?
Voor aanstaande ouders:
Het is heel belangrijk om te weten hoe het is om een baby te hebben en wat er dan op je af kan komen. Alle baby’s huilen, maar de mate waarin ze dat doen verschilt per baby. Maar realiseer je dat zelfs als je baby niet voldoet aan de officiële richtlijnen voor een huilbaby (3 uur per dag, 3 dagen per week, 3 weken lang) het ook dan te veel voor je kan zijn. Zorg tijdens je zwangerschap al voor een goede voorbereiding op wat je als ouder kunt doen als je baby (veel) huilt; weet wat je dan kunt doen. Het is goed om te weten hoe je je baby kunt troosten en te weten hoe dat werkt met het slapen van je baby. Als je het pas bij het consultatiebureau gaat hebben over slapen en huilen, dan ben je al een paar weken met je baby onderweg en dan kun je al afgegleden zijn van huilen naar slaaptekort en dan is het leed al geleden. Als je je goed voorbereid en weet wat je kunt doen, dan is dat gelukkig vaak goed te voorkomen!
Voor kersverse ouders
Zorg ervoor dat je je baby in de kraamweek goed leert kennen. Ga op zoek naar de signalen die je baby je geeft als hij honger of slaap heeft. Deze signalen kunnen wel veranderen naarmate je baby ouder wordt. Zorg niet alleen tijdens de kraamperiode maar ook erna voor veel huid-op-huid-contact. Dat helpt je baby om zich prettig te voelen. Kies bijv. één voeding uit waarbij je je baby helemaal bloot op je buik legt (zowel bij borst- als flesvoeding).
Op het moment dat je baby slaapt, aarzel dan niet om een bakerzakje aan te trekken. Zeker na de eerste kraamweek. We zien vaak dat dat baby’s dat prettig vinden. Daarmee voorkom je al veel onrust en dat ze zichzelf wakker maken door met armpjes en beentjes te slaan. Ook dit draagt bij aan een wat rustigere slaap, zowel voor baby als voor ouder.
Neem je baby sowieso eens wat vaker in de zijpositie of op zijn buik bij jou op schoot of op je arm. Dat vinden veel baby’s prettig, prettiger dan op hun rugje in je armen. Geef dat ook eens als tip aan het kraambezoek!
Extra tips
– Wil je meer lezen over dit onderwerp?
Lees dan bijvoorbeeld het boek ‘Inbakeren’ of ‘De Karp Methode’ van Carole Lasham.
Lasham, C. (2016) . Inbakeren. Kosmos uitgevers, Utrecht/Antwerpen
Lasham, C. (2014). De Karp-methode. Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen
– Bekijk hier hoe de Happiest Baby Methode werkt aan de hand van een video met kinderarts Harvey Karp. Meer informatie over deze methode vind je ook op www.happiestbaby.com.
Wil je graag reageren op dit artikel?
Dat mag! Zet jouw reactie dan onder dit bericht. Houd het wel constructief, liefst in de vorm van ‘Tips & Tops’. Dankjewel voor je medewerking!
Wil jij meer OpvoedTips van Joyce lezen én ze als eerste in je mailbox ontvangen?
Dat kan! Helemaal gratis en vrijblijvend.
⇒ Aanmelden is heel eenvoudig.
Cadeau: Als welkomstcadeau ontvang je meteen na je aanmelding het E-book ‘Nóg meer genieten van je kind – 5 x 5 OpvoedTips’.
Je leest er hier meer over.
Heb je vragen over dit thema, wil je meer weten over het onderwerp of heb je een andere opvoedvraag? Neem dan contact met me op.
Met vriendelijke groet,
Joyce Akse
Opvoedcoach & Psycholoog | http://www.aksecoaching.nl | info@aksecoaching.nl
© 2019. Joyce Akse / Akse Coaching, alle rechten voorbehouden.
Geschreven door Joyce Akse van ‘Akse Coaching – Opvoedcoaching & Opvoedadvies’.
Klik hier voor jouw dagelijkse portie OpvoedInspiratie op Facebook.
Lees verder over gerelateerde thema’s:
– ‘Waarom huilt mijn kindje toch zo? Over: Hoe je huilen bij baby’s vermindert.’ Klik hier.
– ‘Hoe overleef je je kraamweek? 5 tips die je nooit had willen missen.’ Klik hier.
– ‘Als jouw wolk niet rose is, maar grijs of zwart… (Over: kraamtranen, postpartum depressie en bevalangst.)’ Klik hier.
– ‘Borstvoeding geven, kolven en werken: Hoe was dat voor mij? (Een persoonlijk verhaal)’. Klik hier.
Klik hier voor andere opvoedtips, bijv. over voeding, media, beweging ed.
Ga (terug) naar de website van Akse Coaching: http://www.aksecoaching.nl.
Akse Coaching 